Szef MSWiA przedstawił rekomendacje dotyczące systemu ratownictwa i zarządzania kryzysowego (komunikat)

- MSWiA informuje:

Rada Ministrów przyjęła sprawozdanie z prac Międzyresortowego Zespołu do oceny funkcjonowania systemu ratownictwa i zarządzania kryzysowego, przedłożone przez ministra spraw wewnętrznych i administracji.

Zadaniem powołanego przez premier Beatę Szydło Międzyresortowego Zespołu do oceny funkcjonowania systemu ratownictwa i zarządzania kryzysowego było podsumowanie działań po nawałnicach z sierpnia 2017 r. oraz wyciągnięcie wniosków na przyszłość dotyczących m.in. przygotowania służb do realizowania działań ratowniczych i zarządzania kryzysowego. Zespół pracował pod przewodnictwem ministra spraw wewnętrznych i administracji Mariusza Błaszczaka.

Działania ratownicze i usuwanie skutków nawałnic

Sierpniowe nawałnice dotknęły ponad 170 gmin. Zespół przeanalizował przede wszystkim funkcjonowanie systemu ratownictwa i zarządzania kryzysowego w pięciu najbardziej poszkodowanych gminach każdego z dotkniętych nawałnicami województw. Były to m.in.: Chojnice, Czersk i Brusy z Pomorskiego; Koronowo i Gostycyn z województwa kujawsko-pomorskiego; miasto i gmina Gniezno z Wielkopolski; Grabica i Łask z województwa łódzkiego oraz Wińsko z Dolnego Śląska.

Zespół odtworzył przebieg działań, jeśli chodzi o monitorowanie zagrożeń, ostrzeganie i powiadamianie ratunkowe, działania ratownicze oraz zarządzanie kryzysowe na poziomie województw, powiatów i gmin. Przebieg działań porównano z planami zarządzania kryzysowego oraz planami ratowniczymi na poziomie województwa i powiatu.

Po analizie stwierdzono, że lokalne systemy reagowania, funkcjonujące w oparciu o Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy, działały prawidłowo. W okresie 10-30 sierpnia 2017 r. w kraju przeprowadzono 27,7 tys. interwencji związanych z usuwaniem skutków frontów burzowych. Tylko od 10 do 12 sierpnia br. liczba interwencji sięgnęła ponad 18,5 tys. W działaniach związanych z usuwaniem skutków nawałnic brało udział ponad 98 tys. ratowników oraz ponad 22 tys. pojazdów. Przez cały czas strażaków wspierali policjanci.

Po nawałnicach szef MSWiA na bieżąco kontaktował się z wojewodami przez m.in. wideokonferencje. Okazało się, że regularne wideo-odprawy sprawdzają się w sytuacjach kryzysowych i mogą na stałe wpisać się w proces przepływu informacji.

Międzyresortowy zespół rekomendował, aby na potrzeby usuwania skutków klęsk żywiołowych komendanci powiatowi Państwowej Straży Pożarnej powoływali sztaby koordynacyjne, z uwzględnieniem zapewnienia systemu łączności i dowodzenia. W sprawozdaniu znalazł się również zapis o konieczności uproszczenia procedur regulujących udział sił zbrojnych w działaniach ratowniczych i usuwaniu skutków klęsk żywiołowych, a także o zasadach udziału wolontariuszy na miejscach takich zdarzeń.

Zespół przeanalizował również działanie Systemu Powiadamiania Ratunkowego (SPR). Przykładowo, tylko 11 sierpnia br. Centrum Powiadamiana Ratunkowego (CPR) w Poznaniu odnotowało ponad 12 tys. połączeń na numer alarmowy 112, z kolei CPR w Bydgoszczy – ponad 9 tys. połączeń, a CPR w Gdańsku – 6,7 tys. połączeń. W czasie frontu burzowego, 11 i 12 sierpnia br., w związku z nadmiernym obciążeniem poszczególnych centrów powiadamiania ratunkowego, zadziałały mechanizmy zastępowalności. Zgłoszenia, które nie mogły być obsłużone we właściwym terytorialnie CPR, np. w Poznaniu czy Bydgoszczy były przekazywane do mniej obciążonych w tym czasie ośrodków.

Zarządzanie kryzysowe i system ostrzegania

Zdaniem zespołu należy znowelizować ustawę o zarządzaniu kryzysowym oraz zakończyć prace nad ustawą regulującą kwestie ochrony ludności. Konieczne jest włączenie Regionalnego Systemu Ostrzegania (RSO) do systemu alarmowania i ostrzegania, a ponadto podjęcie prac nad osiągnięciem pełnej funkcjonalności RSO, jeśli chodzi o powiadamianie ludności o zagrożeniach z wykorzystaniem wiadomości tekstowych na danym obszarze. Aby umożliwić wysyłanie SMS-ów z ostrzeżeniami konieczne są zmiany

w ustawie Prawo telekomunikacyjne.

Zespół stwierdził, że w sierpniu br. za pośrednictwem wojewódzkich centrów zarządzania kryzysowego przekazano ostrzeżenia, wydane przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, do powiatów, które są zobowiązane do ich przekazania gminom. Informacje z ostrzeżeniem o zagrożeniu przekazywano m.in. za pośrednictwem poczty elektronicznej, wiadomości SMS, aplikacji RSO i telefonicznie. Adresatami wiadomości, oprócz jednostek samorządu terytorialnego, były także służby, inspekcje oraz operatorzy infrastruktury krytycznej. W wielu przypadkach ostrzeżenie przesłane przez służby wojewodów utknęło na szczeblu powiatu i nie zostało przekazane gminom, np. w powiecie chojnickim, na terenie którego znajdował się obóz harcerski.

Jedną z rekomendacji zespołu jest zapewnienie całodobowego obiegu informacji w administracji samorządowej. Wzmocnione miałyby zostać powiatowe centra zarządzania kryzysowego w sposób zapewniający ich integrację z systemem obiegu informacji w ramach Państwowej Straży Pożarnej. Ponadto, starostowie i wójtowie mieliby obowiązek udziału w ćwiczeniach i szkoleniach organizowanych przez wojewodę w ramach zarządzania kryzysowego.

Obecnie trwają prace nad nowym systemem ostrzegania oraz ustawą o ochronie ludności i obronie cywilnej. Głównym celem projektowanej ustawy jest prawne uregulowanie systemowych kwestii związanych z ochroną ludności i obroną cywilną. Ustawa określi kompetencje i obowiązki organów władzy i administracji publicznej, m.in. zadania ochrony ludności, organy administracji publicznej odpowiedzialne za ochronę ludności, a także organizację wykrywania zagrożeń oraz powiadamiania, ostrzegania i alarmowania. Ponadto, w ramach ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej, przewidziano utworzenie Centralnej Bazy Magazynowej, która ma być wyposażona w odpowiedni sprzęt służący zapobieganiu i zmniejszaniu strat spowodowanych skutkami np. nawałnic czy powodzi. Baza taka będzie wsparciem dla władz lokalnych i służb ratowniczych podczas prowadzenia działań w obszarze ochrony ludności i obrony cywilnej na każdym szczeblu administracji. Ma powstać również Krajowe Centrum Ochrony Ludności, którego głównym zadaniem będzie odpowiednie przygotowanie pracowników wszystkich szczebli administracji publicznej zaangażowanych w zadania dotyczące ochrony ludności. Projekt niedługo trafi do uzgodnień międzyresortowych.

Zespół omówił również kwestie pomocy socjalnej i usuwania skutków nawałnic oraz zapewnienia ciągłości świadczenia kluczowych usług w takich obszarach jak: łączność, energia elektryczna czy transport. Zespół zaznaczył w sprawozdaniu, że samorządy – poza zaopatrzeniem w wodę – nie analizują ryzyka związanego z brakiem kluczowych usług (żywność, paliwo). Ponadto, obiekty istotne dla bezpieczeństwa społeczności lokalnych (w tym siedziby urzędów) nie są wyposażane w awaryjne źródła zasilania.

Zespół rekomendował, aby przy współpracy z Lasami Państwowymi wyznaczyć miejsca organizacji obozów harcerskich i innych tymczasowych miejsc wypoczynku zbiorowego, które zapewnią bezpieczeństwo ich uczestnikom. Taki wniosek zgłosili też harcerze na spotkaniu z szefem MSWiA. Zadeklarowano wówczas, że każdy obóz będzie miał zapewnioną łączność radiową z powiatowym dyżurnym Państwowej Straży Pożarnej (za pośrednictwem sprzętu udostępnionego przez strażaków). Umożliwi to szybką wymianę informacji na temat zagrożeń. Drugą formą współpracy będzie użyczanie sprzętu medycznego, takiego jak apteczki i deski ortopedyczne, niezbędnego do zapewnienia bezpieczeństwa uczestnikom obozu.

W skład zespołu – obok szefa MSWiA – wchodzili m.in. ministrowie: rolnictwa i rozwoju wsi, cyfryzacji, energii, infrastruktury i budownictwa oraz wojewodowie, m.in.: kujawsko-pomorski, wielkopolski i pomorski. W pracach wzięli też udział szefowie służb: Państwowej Straży Pożarnej, Policji i Straży Granicznej oraz przedstawiciele Rządowego Centrum Bezpieczeństwa i Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej.

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi odpowiedzialność za jego treść – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe. (PAP)

kom/ mgost/ bos/