CIR: komunikat po posiedzeniu Rady Ministrów (komunikat)

- Centrum Informacyjne Rządu informuje:

Dziś w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów odbyło się pierwsze posiedzenie rządu pod kierownictwem premiera Mateusza Morawieckiego.

Podczas obrad Rada Ministrów przyjęła:

- projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw;

- projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów oraz niektórych innych ustaw;

- projekt ustawy o zmianie ustawy o Służbie Więziennej oraz niektórych innych ustaw.

# # #

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra sprawiedliwości.

Projekt zaostrza kary za ciężkie przestępstwa na tle seksualnym i zwiększa ochronę ofiar gwałtów.

- Wprowadzono karę dożywotniego pozbawienia wolności dla osoby, która na skutek gwałtu doprowadzi do śmierci człowieka. Aktualnie taką karą, spośród przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu – oprócz zabójstwa – zagrożone jest jedynie spowodowanie śmierci człowieka, jako następstwa ciężkiego uszczerbku na zdrowiu.

- Wobec sprawcy zabójstwa, w związku ze zgwałceniem małoletniego poniżej 15 lat, sąd – wymierzając karę dożywotniego pozbawienia wolności – będzie mógł wyłączyć w ogóle możliwość uzyskania przez skazanego warunkowego zwolnienia z więzienia. Obecnie niektórzy sprawcy wychodzą na przedterminowe zwolnienia.

- Zaostrzono karę za gwałt popełniony ze szczególnym okrucieństwem. Obecna sankcja za taki czyn to od 5 do 15 lat pozbawienia wolności. Po zmianach, sąd będzie mógł zastosować w takim przypadku również karę 25 lat pozbawienia wolności. Dodatkowo, obecne brzmienie tego przepisu zostało uzupełnione o spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu ofiary, za co również grozić będzie taka sama, podwyższona kara (obecnie od 3 do 15 lat pozbawienia wolności).

- Gwałt popełniony na dziecku poniżej 15 roku życia będzie zbrodnią podlegającą karze od 5 (dziś od 3) do 15 lat albo nawet 25 lat pozbawienia wolności. Przy dodatkowo obciążających okolicznościach, takich jak szczególne okrucieństwo, recydywa, czy doprowadzenie do śmierci, kara będzie odpowiednio zwiększona, aż do dożywocia – bez możliwości zastosowania warunkowego zwolnienia.

- Szczególnym przypadkiem, po raz pierwszy wskazanym w Kodeksie karnym, będzie gwałt popełniony na kobiecie ciężarnej. Jeżeli sprawca wiedział lub

z łatwością mógł się dowiedzieć, że jego ofiara jest w ciąży, pójdzie do więzienia na okres od 3 do 15 lat. Ten sam wymiar kary grozić będzie gwałcicielowi, który posłużył się bronią palną, niebezpiecznym przedmiotem (np. nożem), środkiem obezwładniającym (np. „pigułką gwałtu”) albo działał w inny sposób bezpośrednio zagrażający życiu ofiary. Karze pozbawienia wolności od 3 do 15 lat podlegać będą również sprawcy, którzy nagrywają przebieg gwałtu (obraz lub dźwięk). Obecnie zgwałcenia popełnione w takich okolicznościach nie są traktowane jak zbrodnia, lecz jako czyny zagrożone podstawowym wymiarem kary za gwałt, czyli od 2 do 12 lat pozbawienia wolności.

- Projekt zaostrza sankcję dla gwałcicieli-recydywistów. Osoby, które po skazaniu ponownie dopuszczają się gwałtów, muszą liczyć się ze zwielokrotnioną karą. Kara ta powinna być wymierzona w granicach nie niższych od podwójnej wysokości dolnego zagrożenia do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę. Jeśli np. gwałciciel popełni przestępstwo, za które grozi od 2 do 12 lat pozbawienia wolności, to w recydywie dostanie wyrok od 4 do 18 lat więzienia.

- Obecnie za torturowanie uwięzionej przez siebie ofiary grozi kara od 3 do 15 lat pozbawienia wolności. Projekt zwiększa zarówno dolną, jak i górną granicę tej kary. Za bezprawne pozbawienie wolności, które łączy się ze szczególnym udręczeniem, sąd będzie mógł posłać sprawcę do więzienia na 5 do 15 lat, a w najcięższych przypadkach nawet na 25 lat.

- Zgodnie z projektem, sąd – na wniosek ofiary przestępstwa przeciwko wolności seksualnej – będzie musiał zastosować wobec skazanego zakaz kontaktowania się z pokrzywdzonym, zbliżania się do niego lub nakaz okresowego opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym. Sprawca powinien systematycznie zgłaszać się na Policję, a zakaz zbliżania się mógłby być kontrolowany w systemie dozoru elektronicznego. Dziś taka sankcja stosowana jest przez sąd obligatoryjnie jedynie w przypadku przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności, popełnionych na małoletnich. Po zmianach, sąd nadal będzie miał możliwość orzeczenia zakazu kontaktowania lub zbliżania się, również jeśli ofiara o to nie wystąpi.

- Nowe przepisy uwzględniają przestępstwo, które do tej pory nie było osobnym czynem ujętym precyzyjnie w Kodeksie karnym. Chodzi o sytuację, kiedy sprawca dokonuje gwałtu i doprowadza w wyniku tego do śmierci ofiary. Przestępstwo to – w myśl projektu – będzie zbrodnią zagrożoną pozbawieniem wolności od 8 do

15 lat, karą 25 lat więzienia lub dożywociem. Obecnie tego rodzaju gwałty sądzone są na podstawie kilku różnych przepisów Kodeksu karnego, które opisują czyny

w sposób ogólny, nie zawsze oddający rzeczywisty stopień szkodliwości społecznej tego czynu, co utrudnia wymierzenie sprawcom odpowiedniej kary.

Zaproponowano, aby nowe przepisy weszły w życie po 14 dniach od daty ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

# # #

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra rozwoju i finansów.

Podstawowym celem projektowanej regulacji jest objęcie systemem monitorowania kolejowych przewozów towarów tzw. wrażliwych (chodzi o paliwa silnikowe i ich pochodne, w tym biodiesel; dodatki do paliw; oleje smarowe; odmrażacze na bazie alkoholu etylowego; rozcieńczalniki i rozpuszczalniki; alkohol etylowy częściowo i całkowicie skażony oraz susz tytoniowy), a także produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobów medycznych, zagrożonych brakiem dostępności w Polsce w związku z ich wywozem za granicę.

Od 18 kwietnia 2017 r. obowiązuje ustawa o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów, jednak poszerzenie jej o nadzór nad przewozami kolejowymi i produktami leczniczymi, oznacza kolejne uszczelnienie systemu podatkowego, a tym samym zwiększenie wpływów budżetowych. Po zmianach będzie to ustawa o systemie monitorowania przewozu towarów (konieczne zmiany zostaną również wprowadzone w innych ustawach).

Projekt zakłada, że ze względu na specyfikę przewozów kolejowych nie będzie kontroli na całej trasie przewozu – będzie ona wykonywana np. na bocznicach kolejowych w miejscu dostarczenia towarów lub w kolejowych oddziałach celnych (tzw. oddziałach granicznych). Przewoźnicy kolejowi będą musieli uzupełnić zgłoszenia przewozu, np. o numery: wagonu i pociągu.

Do ustawy wprowadzono także nowy rozdział dotyczący monitorowania przewozu produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobów medycznych, zagrożonych brakiem dostępności w Polsce w związku z ich wywozem za granicę.

Z powodu zmiany przepisów Prawa farmaceutycznego, każdy przedsiębiorca będzie musiał zgłosić Głównemu Inspektorowi Farmaceutycznemu (GIF) zamiar wywozu tych towarów z Polski lub ich zbycia podmiotowi prowadzącemu działalność poza naszym krajem.

Przedsiębiorcy prowadzący obrót hurtowy oraz zajmujący się wytwarzaniem i importem produktów leczniczych – w ciągu 30 dni od daty wejścia w życie tej ustawy będą musieli przekazać GIF aktualne listy środków transportu wraz z ich numerami rejestracyjnymi, wykorzystywane w zakresie działalności objętej zezwoleniem. To bardzo ważna regulacja zmierzająca do zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego Polaków. Powinna ograniczyć wywóz tych towarów za granicę, którego efektem jest brak specjalistycznych i nowoczesnych leków (głównie ratujących życie) w polskich aptekach. W 2016 r. wywóz leków z naszego kraju za granicę osiągnął wartość 2 mld zł, a na liście leków zagrożonych brakiem dostępności jest obecnie wymienionych ok. 200 pozycji. Systemowi monitorowania drogowego nie będą podlegały przewozy realizowane przez Lotnicze Pogotowie Ratunkowe.

Zaproponowano też nowy wzór zgłoszenia przewozu przesyłanego do rejestru zgłoszeń, co powinno zmniejszyć obciążenia administracyjne przedsiębiorców. Zgłoszenie w nowym kształcie będzie pozwalało na dokonanie jednego zgłoszenia do rejestru w przypadku przewozu różnych towarów (różne pozycje wg Nomenklatury Scalonej) – do jednego odbiorcy i do jednego miejsca ich dostarczenia jednym środkiem transportu. Ponownie zdefiniowano też miejsce kontroli określając je jako „miejsce dostarczenia towaru” lub „oddział celny urzędu celno-skarbowego zlokalizowany najbliżej miejsca zakończenia przewozu po terytorium kraju”.

Na podstawie nowych przepisów będzie można też informować przewoźnika o konieczności przedstawienia środka transportu do kontroli w miejscu dostarczenia towaru.

Jeśli zaś nie dojdzie do przedstawienia środka transportu wraz z towarem do wskazanego miejsca w określonym czasie, spowoduje to nałożenie na przewoźnika kary

20 000 zł (powinno to zabezpieczyć wykonanie obowiązku zawiadomienia o dostarczeniu towaru). W innej sytuacji przyjęto, że 100 tys. zł wyniesie kara za niedostarczenie środka transportu wraz z towarem do wskazanego miejsca w określonym czasie (chodzi o tzw. zniknięcie transportu zarejestrowanego w ramach tranzytu przez Polskę).

Jednocześnie, gdy podmiot wysyłający towar (przedsiębiorca) naruszy przepisy ustawy, co zostanie ujawnione w trakcie postępowania podatkowego, kontroli podatkowej albo kontroli celno-skarbowej – to kara nie będzie wymierzana, gdy zostanie ustalone, że nie doszło do uszczuplenia należności pieniężnych budżetu państwa. Przepisy te będą stosowane do naruszeń powstałych od 1 maja 2017 r., tj. z mocą wsteczną.

Ponadto, nowe przepisy zapewniają Generalnemu Dyrektorowi Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) prawo do przetwarzania danych osobowych w związku z funkcjonowaniem systemów transportowych na drogach krajowych, a także umożliwiają odpowiednim służbom państwowym dostęp do tych danych na potrzeby realizacji ich obowiązków ustawowych (chodzi np. o Krajową Administrację Skarbową, Policję, Inspekcję Transportu Drogowego).

Wprowadzone przepisy umożliwiają gromadzenie i przetwarzanie danych przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad pozyskanych z funkcjonującego systemu poboru opłat oraz inteligentnych systemów transportowych, a także zapewnią zinformatyzowanie wymiany informacji między systemami transportowymi GDDKiA a organami państwa. Dostęp do danych gromadzonych przed GDDKiA, połączony z rozszerzeniem możliwości ich przetwarzania, pozwoli na zwiększenie czynności kontrolnych i analitycznych, m.in. Krajowej Administracji Skarbowej.

Odstąpiono od grupowania towarów zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług (PKWiU), pozostawiono określanie rodzaju towaru na podstawie Nomenklatury Scalonej (CN). Oznacza to, że system uproszczono, bo według dotychczasowych przepisów towar jest grupowany według jednej podkategorii PKWiU albo jednej pozycji CN, a przedsiębiorcy mają wątpliwości kiedy stosować klasyfikację zgodną z PKWiU, a kiedy z CN.

Nowe regulacje zaczną obowiązywać po 14 dniach od daty ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw (jeden artkuł ma wejść w życie 1 czerwca 2018 r.). Jednocześnie przez 2 miesiące od daty wejścia nowych przepisów w życie nie będą nakładane kary na przewoźników kolejowych za naruszenia przepisów ustawy – to okres, jaki ustawodawca przewidział na dostosowanie się do nowych regulacji.

# # #

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o Służbie Więziennej oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra sprawiedliwości.

Projekt przewiduje zmianę systemu naboru oraz szkolenia i doskonalenia zawodowego funkcjonariuszy Służby Więziennej (SW). Dzięki nowym rozwiązaniom Służba Więzienna ma się stać nowoczesną i szanowaną formacją stojącą na straży praworządności w Polsce i bezpieczeństwa obywateli.

Zaproponowano utworzenie uczelni Służby Więziennej. Będzie ona wzorowana na rozwiązaniach stosowanych w Wojsku Polskim, Policji czy w Państwowej Straży Pożarnej.

Nowa uczelnia będzie kształcić przyszłe kadry dla potrzeb więziennictwa, zarówno w ramach studiów wyższych dla kandydatów do Służby Więziennej, jak również przyszłych kandydatów na oficerów Służby Więziennej. Kształcenie i prowadzenie badań naukowych będzie realizowane w obszarach nauk: prawnych i społecznych (nauki o bezpieczeństwie, pedagogika, psychologia i socjologia), odpowiadających potrzebom penitencjarnym i resocjalizacyjnym realizowanym przez Służbę Więzienną.

W uczelni mają być prowadzone stacjonarne studia I i II stopnia (w tym dla funkcjonariuszy w służbie kandydackiej) oraz studia podyplomowe (w pierwszych trzech latach działalności uczelni będą realizowane tylko studia I stopnia).

W powiązaniu z utworzeniem uczelni wyższej Służby Więziennej wprowadzony zostanie także nowy, skoszarowany system szkolenia realizowany w ramach służby kandydackiej. Przewidziano pełnienie służby przez kandydatów, jako słuchaczy uczelni Służby Więziennej, którzy będą otrzymywać wynagrodzenie z tytułu posiadanego stopnia służbowego.

Utworzenie uczelni wyższej, funkcjonującej na zasadach określonych w ustawie Prawo o szkolnictwie wyższym, i będącej jednocześnie jednostką organizacyjną Służby Więziennej, umożliwi realizację studiów w połączeniu z intensywnym wykorzystaniem praktyk i staży w jednostkach podstawowych Służby Więziennej. Powołanie tego typu uczelni pozwoli na unikatowe połączenie wiedzy przedstawicieli świata akademickiego z doświadczeniami i bazą służby mundurowej. Na studia w uczelni wyższej Służby Więziennej będą mogli być delegowani pracownicy i funkcjonariusze Służby Więziennej, ale będą w niej też studiować funkcjonariusze w służbie kandydackiej.

Zmieni się również model naboru do Służby Więziennej: z rozproszonego na scentralizowany, z jasnymi i przejrzystymi kryteriami oraz rankingiem, na podstawie którego kandydaci sami wybiorą jednostkę do pełnienia służby. Zgodnie z propozycją, naboru nie będzie przeprowadzał już kierownik jednostki, w której występuje wakat na danym stanowisku. Nowe przepisy zakładają, że nabór będzie przeprowadzał przede wszystkim dyrektor generalny Służby Więziennej lub dyrektor okręgowy Służby Więziennej. Wprowadzone zostaną także zasady publikacji informacji dotyczących naboru, precyzyjne kryteria oraz ranking kandydatów. Dzięki temu zostanie zagwarantowana możliwość wyboru miejsca pełnienia służby na podstawie ogólnej listy wakatów.

Proponowane zmiany obejmują również określenie wymogów dotyczących wykształcenia i zasad awansu na stanowiskach w poszczególnych korpusach oraz obowiązku złożenia zewnętrznego egzaminu na stopień, po ukończeniu szkolenia zawodowego. Dopiero zdanie odrębnego egzaminu będzie podstawą do nadania stopnia.

Zaproponowano, aby ustawa zaczęła obowiązywać po 14 dniach od daty ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem jednego artykułu, który wejdzie w życie 1 sierpnia 2018 r.

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi odpowiedzialność za jego treść – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe. (PAP)

kom/ mgost/