CIR: komunikat po posiedzeniu Rady Ministrów (komunikat)

- CIR informuje:

Podczas dzisiejszego posiedzenia Rada Ministrów przyjęła:

- projekt ustawy o zmianie ustawy o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni, schronisk dla bezdomnych, ogrzewalni i tymczasowych pomieszczeń, ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz niektórych innych ustaw;

- projekt ustawy o Sieci Badawczej: Łukasiewicz;

- projekt ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych;

- projekt ustawy o zmianie ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego oraz niektórych innych ustaw.

# # #

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni, schronisk dla bezdomnych, ogrzewalni i tymczasowych pomieszczeń, ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra infrastruktury i budownictwa.

Projekt nowelizacji ustawy jest elementem Narodowego Programu Mieszkaniowego, przyjętego przez rząd we wrześniu 2016 r. Program koncentruje się na wsparciu mieszkaniowym kierowanym do osób o niskich i przeciętnych dochodach, które dotychczas nie mogły znaleźć mieszkania o dostępnym dla nich czynszu.

Zmiany dotyczące zasad wsparcia samorządów w tworzeniu zasobu mieszkań na wynajem

W projekcie zaproponowano powiązanie terminu przekazywania środków budżetowych (wykorzystując formę rezerwy celowej) z deklarowanymi przez inwestorów terminami wypłaty finansowego wsparcia. Zapewni to realną reakcję na potrzeby inwestycyjne gmin dotyczące budownictwa komunalnego. Chodzi o możliwość sfinansowania inwestycji mieszkaniowych na poziomie pokrywającym szacowany deficyt lokali komunalnych.

Zgodnie z projektem, w związku z likwidacją odrębnej funkcjonalnie części mieszkaniowego zasobu gminy, jaką stanowią lokale socjalne – gminy oraz jednoosobowe spółki gminne, którym gmina powierzyła realizację zadania własnego dotyczącego zaspokajania potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej, będą mogły ubiegać się o uzyskanie finansowego wsparcia na budowę lokali komunalnych. Będzie to możliwe bez dotychczasowego warunku wydzielenia z mieszkaniowego zasobu gminy odpowiedniego zasobu lokali socjalnych. Rozwiązanie to pozwoli gminom na prowadzenie bardziej elastycznej polityki mieszkaniowej, przy jednoczesnych korektach przepisów zapewniających społeczne wykorzystanie nowo tworzonych zasobów komunalnych, w tym w szczególności mieszkań dla osób i rodzin najuboższych.

W projekcie doprecyzowano także możliwość ubiegania się o finansowe wsparcie na realizację przedsięwzięcia polegającego na remoncie lub przebudowie budynku mieszkalnego, który ze względu na zły stan techniczny został wyłączony z użytkowania lub zakazano jego użytkowania. Umożliwiono także gminie lub jednoosobowej spółce gminnej kupno udziału w budynku mieszkalnym.

Zaproponowano objęcie wsparciem tworzenie tymczasowych pomieszczeń, które przeznacza się na wynajem w przypadku realizacji wyroku o eksmisji z lokalu. Dotyczyć to będzie sytuacji, w których dłużnikowi nie zostało przyznane przez sąd prawo do umowy najmu socjalnego.

Finansowym wsparciem objęte mają być także remonty lub przebudowy istniejących noclegowni i schronisk dla bezdomnych oraz przedsięwzięcia, w wyniku których powstaną ogrzewalnie.

Ważnym rozwiązaniem jest umożliwienie jednoczesnego finansowania tych samych przedsięwzięć ze środków Unii Europejskiej oraz udzielanie im wsparcia na podstawie znowelizowanych przepisów ustawy. Inwestor będzie mógł skorzystać z tego rozwiązania pod warunkiem, że wsparcie nie będzie obejmować tych samych kosztów przedsięwzięcia, które finansowane są już ze środków unijnych.

Zaproponowano nowy instrument bezzwrotnego wsparcia finansowego, udzielanego na tworzenie lokali mieszkalnych na wynajem, przeznaczonych dla osób o niższych dochodach, tj. takich, które uzyskują dochody zbyt niskie, by zaspokajać potrzeby mieszkaniowe w warunkach komercyjnych i w systemie najmu mieszkań oferowanych na zasadach rynkowych (w tym z opcją dochodzenia do własności), a zarazem zbyt wysokie, aby ubiegać się o lokal komunalny. Chodzi o bezzwrotne finansowe wsparcie udzielane gminom i związkom międzygminnym na pokrycie części kosztów przedsięwzięcia polegającego na udziale gminy i związku międzygminnego w kosztach tworzenia lokali przez innego inwestora.

Zgodnie z przyjętymi założeniami na realizację programu w latach 2018-2025 zaplanowano kwotę 6.210 mln zł, która zasili Fundusz Dopłat w poszczególnych latach.

Najważniejsze zmiany dotyczące zasad gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy

Wprowadzono możliwość weryfikacji przez wynajmującego dochodów najemców mieszkań wchodzących w skład publicznego zasobu mieszkaniowego i związanej z tym adekwatnej podwyżki czynszu najmu (będzie to dotyczyć sytuacji, w której najemca osiąga dochody przekraczające progi dochodowe ustalone przez wynajmującego). Zasada ta ma jednak dotyczyć wyłącznie umów najmu zawieranych po wejściu w życie nowelizowanej ustawy.

W katalogu opłat, z tytułu których zaległości mogą być podstawą wypowiedzenia stosunku prawnego, uwzględniono opłaty za dostawę mediów do lokalu opłacane za pośrednictwem właściciela. Rozwiązanie to powinno przyczynić się do bieżącego płacenia przez lokatorów należności za otrzymywane – za pośrednictwem właściciela – dostawy mediów do lokali.

Umożliwiono rozwiązanie umowy najmu w sytuacji, gdy najemca ma tytuł prawny do innego lokalu nie tylko w tej samej miejscowości, ale również w miejscowości pobliskiej. Powinno to przyczynić się do wyeliminowania przypadków zajmowania mieszkań gminnych przez osoby, które równocześnie posiadają tytuł prawny do innego lokalu (niekiedy nawet do domu). Nowe przepisy pozwolą gminom na odzyskanie dodatkowych lokali mieszkalnych i ich przeznaczenie dla najbardziej potrzebujących.

Dla osób ubiegających się o najem lokalu z mieszkaniowego zasobu gminy, wprowadzono obowiązek składania deklaracji o wysokości dochodów gospodarstwa domowego, oświadczenia o stanie majątkowym oraz – na żądanie gminy – oświadczenia o nieposiadaniu tytułu prawnego do innego lokalu położonego w tej samej lub pobliskiej miejscowości – pod rygorem odpowiedzialności karnej. Oznacza to, że nawiązanie najmu zależeć będzie nie tylko od dochodów danej osoby, ale również od jej stanu majątkowego. Rozwiązanie to dotyczyć będzie nowych umów najmu.

Wprowadzono najem socjalny lokali mieszkalnych. Oznacza to rezygnację ze stosowania pojęcia „lokal socjalny” oraz rezygnację z konieczności wydzielania tych lokali z mieszkaniowego zasobu gminy. Stosowanie najmu socjalnego będzie polegać na tym, że gmina będzie mogła każdy lokal spełniający wymogi ustawowe wynająć lub podnająć w ramach najmu socjalnego, co powinno zmniejszyć skalę problemów związanych z niedoborem lokali socjalnych.

Nowe prawo powinno wejść w życie 1 marca 2018 r., z wyjątkiem niektórych przepisów, które zaczną obowiązywać w innych terminach – zmiany dotyczące zasad gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy wejdą w życie po 12 miesiącach od daty ogłoszenia ustawy w Dzienniku Ustaw.

# # #

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o Sieci Badawczej: Łukasiewicz, przedłożony przez ministra nauki i szkolnictwa wyższego.

Projekt ustawy zakłada reformę instytutów badawczych, której celem jest stworzenie efektywnego zaplecza naukowego do realizacji strategicznych programów rządowych. Powstanie Sieć Badawcza: Łukasiewicz w oparciu o potencjał obecnie funkcjonujących instytutów badawczych. Działalność nowej instytucji będzie koordynowało Centrum Łukasiewicz. O rozwiązaniu tym mówił w swoim exposé premier Mateusz Morawiecki.

Głównym celem działania Sieci Łukasiewicz będzie prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych szczególnie ważnych dla realizacji polityki gospodarczej, naukowej, naukowo-technicznej i innowacyjnej państwa. Do zadań sieci należeć będzie także transfer wiedzy oraz wdrażanie wyników badań naukowych i prac rozwojowych do gospodarki.

Sieć Łukasiewicz ma stanowić efektywne zaplecze technologiczne i intelektualne administracji publicznej oraz ma być efektywnym pomostem między nauką a gospodarką. Jej utworzenie zapewni efekt synergii, płynący z koordynacji tematyk badawczych oraz skupiania wiedzy i zasobów w ramach tych samych obszarów tematycznych wynikających ze Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Pozwoli to uniknąć powielania tematyk badawczych realizowanych przez poszczególne instytuty.

Dzięki osiągnięciu efektu skali możliwe będzie także realizowanie bardziej skomplikowanych i wymagających większych nakładów projektów badawczych, również międzynarodowych. Przez współpracę z uczelniami instytuty wchodzące w skład sieci będą miały możliwość oddziaływania na realizację procesu kształcenia kadr dla gospodarki.

Dla aktywności międzynarodowej ważne będzie również stworzenie silnej, rozpoznawalnej marki. Marka taka, zbudowana na jakości prowadzonych badań i usług, stworzy prestiż i pozycję w oczach kontrahentów publicznych i prywatnych.

Zgodnie z projektem, Centrum Łukasiewicz będzie odpowiedzialne za wprowadzenie jednolitych zasad wykorzystywania infrastruktury badawczej będącej w dyspozycji instytutów działających w ramach Sieci Łukasiewicz. Pozwoli to zoptymalizować koszty utrzymania tej infrastruktury oraz politykę jej udostępniania dla podmiotów zewnętrznych (jednostek naukowych oraz przedsiębiorców), jak również nakłady inwestycyjne niezbędne do utrzymania i rozwoju potencjału badawczego sieci.

Centrum będzie mogło zarówno samodzielnie realizować projekty badawcze o dużym znaczeniu dla realizacji polityki gospodarczej państwa, jak i koordynować realizację takich projektów przez instytuty skupione w sieci. Centrum będzie ponadto odpowiedzialne za koordynację i wsparcie procesów komercjalizacyjnych wyników prac badawczo-rozwojowych. Wsparcie to umożliwi instytutom i ich pracownikom bardziej efektywną komercjalizację oraz transfer wiedzy do gospodarki.

Instytuty badawcze, które nie wejdą w skład Sieci Łukasiewicz, nadal będą funkcjonowały na podstawie obowiązującej ustawy z 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych.

Sieć Badawcza: Łukasiewicz rozpocznie działalność 1 kwietnia 2018 r.

# # #

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, przedłożony przez ministra energii.

Projekt ustawy proponuje regulacje, których celem będzie stymulowanie rozwoju elektromobilności w Polsce oraz zastosowanie w transporcie paliw alternatywnych, czyli głównie gazu ziemnego: skroplonego (LNG) i sprężonego (CNG) oraz energii elektrycznej.

Ustawa tworzy podstawy prawne do rozbudowy infrastruktury do ładowania samochodów energią elektryczną lub ich tankowania CNG/LNG. W praktyce nowa regulacja będzie wspierać rozwój rynku i infrastruktury paliw alternatywnych oraz innowacyjnych form transportu (wśród konsumentów powinno wzrosnąć zainteresowanie pojazdami napędzanymi energią elektryczną lub gazem ziemnym).

To pierwszy dokument, który całościowo określa zasady tworzenia i funkcjonowania rynku paliw alternatywnych w transporcie. Szersze zastosowanie paliw alternatywnych zmniejszy uzależnienie transportu od paliw węglowodorowych, a więc od ropy naftowej, i tym samym wpłynie na poprawę jakości powietrza. Ustawa wdraża do polskiego prawa dyrektywę europejską w sprawie rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych.

W Polsce infrastruktura pozwalająca ładować/tankować pojazdy wykorzystujące paliwa alternatywne jest słabo rozwinięta.

Projekt ustawy zakłada budowę sieci bazowej infrastruktury dla paliw alternatywnych w aglomeracjach miejskich, na obszarach gęsto zaludnionych oraz wzdłuż dróg należących do transeuropejskich korytarzy transportowych. Rozbudowa sieci bazowej pozwoli na swobodne przemieszczanie się samochodów wykorzystujących paliwa alternatywne – bez obawy braku możliwości doładowania. Planuje się, że do końca 2020 r. sieć bazową stworzy 6 tys. punktów ładowania energią elektryczną o normalnej mocy i 400 punktów ładowania energią elektryczną o dużej mocy oraz 70 punktów tankowania CNG rozmieszczonych w 32 aglomeracjach miejskich i na obszarach gęsto zaludnionych.

W projekcie ustawy określono zasady rozmieszczenia, rozwoju i funkcjonowania infrastruktury służącej do wykorzystywania paliw alternatywnych w transporcie, w tym wymagania techniczne dla niej oraz zasady rozwoju infrastruktury ładowania dla drogowego transportu publicznego. Wskazano obowiązki podmiotów publicznych w związku z rozwojem infrastruktury paliw alternatywnych oraz obowiązki informacyjne związane z obszarem paliw alternatywnych. Określono także warunki funkcjonowania stref czystego transportu, a także zasady realizacji i tworzenia Krajowych ram polityki rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych oraz sposób ich realizacji (do opracowania tego dokumentu zobowiązuje dyrektywa).

Projekt ustawy wprowadza nowe pojęcia, jednym z nich jest „ładowanie” – rozumiane jako pobór energii elektrycznej przez pojazd elektryczny, pojazd hybrydowy, autobus zeroemisyjny, pojazd silnikowy niebędący pojazdem elektrycznym, motorower, rower lub wózek rowerowy, w rozumieniu ustawy z 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym – realizowany na potrzeby napędu tego pojazdu.

Ładowanie pojazdów elektrycznych to nowy rodzaj działalności gospodarczej – usługa ładowania nie stanowi sprzedaży energii elektrycznej w rozumieniu ustawy Prawo energetyczne, i dlatego nie będzie wymagała koncesji. Usługa ładowania zapewni jednak odpłatne ładowanie pojazdów w ogólnodostępnej stacji ładowania.

W projekcie ustawy określono ścieżkę rozwoju i budowy ogólnodostępnych stacji ładowania pojazdów elektrycznych oraz stacji tankowania gazu ziemnego. Wskazano również zasady funkcjonowania tej infrastruktury oraz podmioty odpowiedzialne za budowę i zarządzanie stacjami ładowania i stacjami gazu ziemnego. Powinno to umożliwić powstawanie sieci bazowej infrastruktury tych paliw, a tym samym przyczynić się do realizacji celów ustawy i Krajowych ram.

Założono odrębną ścieżkę tworzenia infrastruktury przeznaczonej do ładowania pojazdów elektrycznych i infrastruktury przeznaczonej dla pojazdów napędzanych gazem ziemnym.

Pierwszy etap rozwoju stacji ładowania energią elektryczną przypadnie na lata 2018 i 2019. Infrastruktura w tym okresie powinna rozwijać się na zasadach rynkowych, z dofinansowaniem ze środków publicznych. Jeśli do końca 2019 r. nie zostanie osiągnięta liczba stacji ładowania w gminach spełniających warunki określone w ustawie, to wtedy gmina będzie musiała opracować plan rozwoju brakującej infrastruktury do ładowania pojazdów, a za budowę na jej obszarze brakujących stacji ładowania będzie odpowiadał operator systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego.

Z kolei operator systemu dystrybucyjnego gazowego będzie musiał przygotować program budowy stacji gazu ziemnego oraz przedsięwzięć dotyczących modernizacji i rozbudowy oraz przyłączenia tych stacji do sieci. Operator ten będzie również musiał wybudować stacje gazu ziemnego wskazane w programie budowy. Program ten ma być sporządzony wyłącznie dla gminy, której liczba mieszkańców wynosi co najmniej 100 tys., i w której zarejestrowano co najmniej 60 tys. pojazdów samochodowych, zaś 400 pojazdów samochodowych przypada na 1000 mieszkańców w tej gminie.

Zgodnie z projektem ustawy, Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad będzie przygotowywał plan lokalizacji ogólnodostępnych stacji ładowania i stacji gazu ziemnego wzdłuż pozostających w jego zarządzie dróg sieci bazowej TEN-T na okres nie krótszy niż 5 lat.

Projekt określa również zasady dotyczące sposobu informowania konsumentów o paliwach alternatywnych, a także oznakowania dystrybutorów i pojazdów oraz utworzenia i funkcjonowania Ewidencji Infrastruktury Paliw Alternatywnych. To rejestr publiczny, który będzie stworzony i prowadzony (przy użyciu systemu teleinformatycznego) przez prezesa Urzędu Dozoru Technicznego. Ma zapewniać użytkownikom pojazdów elektrycznych i napędzanych gazem ziemnym informacje ułatwiające korzystanie z tych pojazdów (np. o cenach paliwa alternatywnego).

Projektowana ustawa przewiduje również możliwość wprowadzenia przez rady gmin stref czystego transportu, po których mogłyby się poruszać tylko pojazdy napędzane paliwami alternatywnymi (energią elektryczną, gazem ziemnym).

Wprowadzenie stref nie będzie obligatoryjne, ale może ułatwić samorządom walkę z zanieczyszczeniem powietrza w miastach. Za wjazd do strefy czystego transportu użytkownicy pojazdów samochodowych spalinowych będą ponosić opłaty. Opłaty te będą dochodem gminy. Obszar takiej strefy zostanie oznaczony znakami drogowymi. Opłata za wjazd do strefy czystego transportu (bez względu na czas jaki pojazd będzie w niej przebywał) nie będzie mogła przekroczyć 30 zł dziennie. Rada gminy będzie mogła też zwolnić z przyjętych ograniczeń dotyczących wjazdu do strefy czystego transportu. Każda osoba, która nie będzie przestrzegać ograniczeń w dostępie do strefy czystego transportu, może zostać ukarana grzywną do 500 zł. Strefy czystego transportu będą obowiązywały całą dobę.

Przewiduje się, że po wejściu nowych przepisów m.in.: zakup osobowego samochodu elektrycznego będzie tańszy (zostanie on zwolniony z akcyzy); przedsiębiorstwa uzyskają możliwość wyższego odpisu amortyzacyjnego z tytułu zużycia pojazdu elektrycznego; kierowca samochodu elektrycznego przez jakiś czas będzie uprzywilejowany (chodzi o możliwość korzystania z buspasów do końca 2025 r.) i będzie jeździł taniej (bezpłatne parkowanie w strefach płatnego parkowania); samorządy chętniej będą wybierać autobusy elektryczne (bo szybsza będzie budowa infrastruktury dla paliw alternatywnych); władze lokalne otrzymają realne narzędzie do walki o lepsze powietrze na swoim terenie (chodzi o możliwość ustanawiania stref czystego transportu). Dzięki tym rozwiązaniom poprawi się stan zdrowia ludzi i środowiska.

W projekcie zawarto także regulacje dotyczące wykorzystania dróg na potrzeby prac badawczych nad pojazdami autonomicznymi (samosterującymi).

Ustawa powinna wejść w życie po 14 dniach od daty ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem pakietu regulacji, które będą obowiązywać w innych terminach.

# # #

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi.

Zaproponowano następujące rozwiązania:

- Wprowadzono zasadę składania wniosków o przyznanie płatności bezpośrednich i płatności obszarowych z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) w formie elektronicznej. Chodzi o to, aby docelowo wszystkie wnioski o przyznanie tych płatności były składane elektronicznie.

- W 2018 r. możliwe będzie składanie – zamiast wniosku o przyznanie płatności bezpośrednich – stosownego oświadczenia, w którym rolnik potwierdzi brak zmian w porównaniu z wnioskiem z 2017 r. Szacuje się, że z tej możliwości skorzysta ok. 200-300 tys. rolników, co stanowi ok. 15-22 proc. wszystkich beneficjentów systemu wsparcia bezpośredniego. Możliwość złożenia oświadczenia – zamiast wniosku – ma także dotyczyć wybranych działań obszarowych PROW. Oznacza to uproszczenie procedury wnioskowania o płatności bezpośrednie i pomoc w ramach wybranych działań obszarowych PROW.

- Podniesiono próg, powyżej którego podmioty ubiegające się o przyznanie pomocy lub pomocy technicznej oraz beneficjenci PROW 2014-2020 zobowiązani będą stosować zasady konkurencyjnego wyboru wykonawców zadań ujętych w zestawieniu rzeczowo-finansowym operacji, z 20 000 zł do 30 000 euro, tj. do takiego samego progu, jaki obowiązuje dla zamówień publicznych. Umożliwiono również wskazanym podmiotom i beneficjentom określanie tylko jednego kryterium oceny ofert – ceny lub kosztu.

- Zmieniono ustawę o wspieraniu rozwoju w latach 2014-2020, aby doprecyzować zależności między regulacjami o konkurencyjności a przepisami o zamówieniach publicznych.

- Do porządku prawnego PROW 2014-2020 wprowadzono przepisy umożliwiające podmiotom ubiegającym się o przyznanie pomocy lub pomocy technicznej oraz beneficjentom programu:

1) zawarcie umowy na wykonanie danego zadania ujętego w zestawieniu rzeczowo-finansowym operacji z wybranym przez siebie (na określonych warunkach) wykonawcą – w przypadku, gdy w wyniku przeprowadzonego postępowania w sprawie wyboru wykonawcy zadania ujętego w takim zestawieniu, nie ma możliwości wyboru najkorzystniejszej oferty;

2) zawarcie umowy z wykonawcą, którego oferta była kolejną najkorzystniejszą spośród pozostałych ofert – w przypadku, gdy w wyniku przeprowadzonego postępowania w sprawie wyboru wykonawcy danego zadania ujętego w zestawieniu rzeczowo-finansowym operacji, wybrany wykonawca uchyla się od zawarcia umowy.

Znowelizowane przepisy mają wejść życie po 14 dniach od daty ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem niektórych artykułów, które zaczną obowiązywać 15 lutego 2018 r.

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi odpowiedzialność za jego treść – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe.(PAP)

kom/ zjt/