CIR: komunikat po posiedzeniu Rady Ministrów (komunikat)

- CIR informuje:

Podczas dzisiejszego posiedzenia rząd przyjął:

- projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw oraz ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej;

- projekt ustawy o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw;

- projekt ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz niektórych innych ustaw;

- projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oceny zgodności i ustawy o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku oraz niektórych innych ustaw.

# # #

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw oraz ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej, przedłożony przez ministra energii.

Do obowiązujących regulacji wprowadzono przepisy umożliwiające monitorowanie i kontrolowanie jakości paliw stałych, ze szczególnym uwzględnieniem konieczności ograniczenia emisji zanieczyszczeń i gazów cieplarnianych oraz innych substancji powstałych w trakcie ich spalania. Minister energii w rozporządzeniu w sprawie wymagań jakościowych dla paliw stałych określi szczegółowe wymagania dla tych paliw (chodzi m.in. o różne rodzaje węgla kamiennego, najczęściej importowanego) oraz dopuszczalny poziom odchylenia od tych wymagań.

W ten sposób zostanie ograniczony smog i napływ węgla niesortowanego do Polski. Przyjęte rozwiązania wpisują się w walkę o czyste powietrze, którą premier Mateusz Morawiecki zapowiedział w exposé. Walka ze smogiem jest jednym z priorytetów rządu.

Nowe regulacje wyznaczają odpowiednie standardy jakości dla paliw stałych przeznaczonych do celów grzewczych w sektorze komunalno-bytowym. Jednocześnie w rządzie trwają prace nad przygotowaniem działań osłonowych, które zostaną skierowane do najmniej zamożnych obywateli korzystających dotychczas z najgorszej jakości paliw.

W projekcie określono zasady kontrolowania jakości paliw stałych wprowadzanych do obrotu, jeżeli będą one przeznaczone do użycia w gospodarstwach domowych (np. do podgrzewania wody, ogrzewania mieszkań) i/lub instalacjach spalania o nominalnej mocy cieplnej mniejszej niż 1 MW (chodzi o kotłownie w budynkach mieszkalnych, szkołach i szpitalach). W takich przypadkach przedsiębiorca będzie musiał wystawić świadectwo jakości paliwa stałego przez niego sprzedawanego.

Świadectwo jakości paliwa stałego (lub jego kopia) będzie przekazywane nabywcy takiego paliwa. Zostaną w nim przedstawione wszystkie parametry jakościowe paliwa stałego wskazane w rozporządzeniu ministra energii w sprawie wymagań jakościowych dla paliw stałych. Dzięki temu kupujący uzyska rzetelną wiedzę na temat nabywanego produktu.

Jednocześnie zobowiązano przedsiębiorcę prowadzącego instalację spalania o mocy nie mniejszej niż 1 MW do przekazania sprzedawcy zaświadczenia o prowadzeniu takiej instalacji, jeśli nabywa on paliwa niespełniające wymagań jakościowych wskazanych w ustawie. Ma to zapobiec spalaniu takiego paliwa w gospodarstwach domowych lub instalacjach o mocy poniżej 1 MW.

Ponadto, nowe przepisy umożliwiają zakup paliwa niespełniającego wymagań jakościowych (wskazanych w ustawie) przez pośredników z zamiarem ich dalszego dystrybuowania (do instalacji powyżej 1 MW), po okazaniu dokumentów potwierdzających prowadzenie działalności polegającej na sprzedaży paliwa stałego.

Jednocześnie możliwe będzie czasowe odstąpienie od norm jakościowych dla paliw stałych, które może zostać wprowadzone przy niewystarczającej ich podaży na rynku. Oznacza to, że jeśli na rynku wystąpią nadzwyczajne zdarzenia (np. ekstremalne zjawiska pogodowe lub duże awarie w kilku kopalniach węgla kamiennego w tym samym czasie), skutkujące zmianą warunków zaopatrzenia w paliwa stałe, powodujące utrudnienia w przestrzeganiu wymagań jakościowych lub zagrażające bezpieczeństwu energetycznemu Polski – to wtedy minister energii będzie mógł w rozporządzeniu, na czas oznaczony nie dłuższy niż 60 dni, pozwolić na odstąpienie od wymagań przewidzianych dla tych paliw.

Badania jakości paliw stałych będą prowadzone w akredytowanych laboratoriach.

Pobieranie próbek paliw stałych będzie zadaniem Inspekcji Handlowej (próbka będzie pobierana na składach węgla) oraz służb Krajowej Administracji Skarbowej (próbka pobierana będzie np. z wagonów kolejowych na przejściach granicznych). Minister energii w rozporządzeniu w sprawie sposobu pobierania próbek paliw stałych określi sposób ich pobierania, uwzględniając przy tym stan wiedzy technicznej lub wyznaczone normy dla metod badawczych (zdefiniowano czym jest próbka paliwa stałego).

Projekt wprowadza także anonimizację próbek paliw stałych oraz świadectw jakości paliw stałych przekazywanych do laboratorium, co uniemożliwi identyfikację kontrolowanego przedsiębiorcy.

Indywidualni nabywcy paliw stałych nie będą kontrolowani. Projekt nie wprowadza kontrolowania paliw stałych w miejscu ich spalania. Kontrole jakości paliwa stałego odbywać się będą jedynie na składach paliw stałych, czyli w miejscach, w których można je kupić. Koszty kontroli w całości będzie ponosił Skarb Państwa. Jeżeli jednak w wyniku kontroli stwierdzone zostanie, że paliwo stałe nie spełnia wymagań jakościowych określonych w ustawie, będzie to wystarczającym powodem do obciążenia kontrolowanego kosztami badań i poboru próbek.

Ponadto, za wprowadzenie do obrotu paliw stałych – niezgodnych z wymogami ustawy i rozporządzenia w sprawie wymagań jakościowych dla paliw stałych – będzie można wymierzyć karę grzywny od 50 do 500 tys. zł lub karę pozbawienia wolności do lat 3. Za wykroczenia mniejszej wagi będzie można wymierzyć karę grzywny od 10 do 100 tys. zł. Chodzi o niewystawienie świadectwa jakości lub wystawienie świadectwa jakości, w którym wartości parametrów paliwa stałego są niezgodne ze stanem faktycznym. Karane będzie także nieprzekazanie kopii świadectwa jakości podmiotowi, który nabywa paliwo stałe oraz nieprzechowywanie kopii zaświadczeń i dokumentów potwierdzających prowadzenie działalności polegającej na sprzedaży paliwa stałego.

Znowelizowane przepisy mają obowiązywać po 14 dniach od daty ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

# # #

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra energii.

Nowe regulacje przyczynią się do efektywnego wykorzystania odnawialnych źródeł energii (oze), a także zwiększonego użycia do celów energetycznych produktów ubocznych z rolnictwa i przemysłu wykorzystującego surowce rolnicze. Będą też służyć wypełnieniu zobowiązań międzynarodowych dotyczących wykorzystania oze w ogólnym zużyciu energii na poziomie 15 proc. do 2020 r.

Proponowane zmiany wpisują się również w realizację celów wskazanych w dokumentach strategicznych takich jak: Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju (SOR), Krajowy Plan Działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych (KPD), Polityka Energetyczna Polski do roku 2030 (PEP 2030).

Przewidywane rozwiązania wychodzą naprzeciw oczekiwaniom przedsiębiorców działających w obszarze energetyki odnawialnej. Zapewniają też harmonizację polskich regulacji z unijnymi dotyczącymi pomocy publicznej, określonymi w „Wytycznych w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska i cele związane z energią w latach 2014-2020”, a także usuwają wątpliwości interpretacyjne, prawne i redakcyjne w różnych obszarach obecnej ustawy.

Rozwiązania proponowane w znowelizowanych przepisach:

- Nadano nowe brzmienie definicjom: biomasy, biomasy pochodzenia rolniczego, biowęgla, dedykowanej instalacji spalania biomasy, hybrydowej instalacji oze, instalacji oze, małej instalacji, mikroinstalacji, modernizacji, spółdzielni energetycznej, stałej ceny zakupu i toryfikatu (chodzi o wysokoenergetyczne paliwo stałe). Definiując mikroinstalację oze zwiększono maksymalną moc zainstalowaną elektryczną z 40 do 50 kW, a w przypadku małej instalacji oze, w miejsce stosowanego dotychczas przedziału mocowego 40–200 kW, wprowadzono przedział mocowy 50–500 kW. Rozwiązania te realizują postulaty Komisji Europejskiej dotyczące prac nad zmianą dyrektywy oze (dyrektywa 2009/28/WE).

- Wprowadzono regulacje, które pozwolą monitorować oraz oceniać rozwój generacji rozproszonej (chodzi w szczególności o produkcję energii przez mikroinstalacje oze). W efekcie monitoring generacji rozproszonej będzie miał wpływ na ocenę wykonania celu oze na 2020 r.

- Przewidziano rozwiązania usprawniające funkcjonowanie systemu aukcyjnego w energetyce – dostosowano go do potrzeb i możliwości małych wytwórców energii, np. małych elektrowni wodnych i instalacji biogazowych. Zaproponowano nowe „koszyki aukcyjne” na sprzedaż energii elektrycznej wytworzonej w instalacjach odnawialnych źródeł energii, dla których wyznaczane są ceny referencyjne. Tym samym rozszerzono katalog instalacji odnawialnych źródeł energii (dla których publikowane są ceny referencyjne) o instalacje o mocy mniejszej niż 500 kW, co pozwoli uwzględnić specyfikę konkurencyjności technologii odnawialnych źródeł energii. Chodzi też o zauważalny wzrost przeciętnego kosztu budowy oraz eksploatacji instalacji biogazowych i małych elektrowni wodnych wraz ze spadkiem ich mocy zainstalowanej.

- Zaproponowano nowe mechanizmy wsparcia dla małych wytwórców energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii (instalacje o mocy do 500 kW i od 500 kW do 1MW mocy zainstalowanej elektrycznej) dla wybranych technologii (hydroenergetyka i biogaz), których dofinansowanie będzie się odbywało poza systemem aukcyjnym.

Wprowadzono nowy mechanizm rozliczeń zakładający zakup niewykorzystanej energii elektrycznej po gwarantowanej cenie. Stała cena zakupu ma stanowić 90 proc. ceny referencyjnej dla danego typu instalacji i będzie waloryzowana corocznie średniorocznym wskaźnikiem cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem z poprzedniego roku kalendarzowego. Rozwiązanie to przyczyni się do rozwoju instalacji oze o niewielkich mocach, które nie miałyby szans konkurować w systemie aukcyjnym.

Wprowadzono dwie możliwości sprzedaży nadwyżek energii wyprodukowanej przez wytwórców, którzy zakwalifikują się do systemu sprzedaży energii elektrycznej po stałej cenie: sprzedaż do sprzedawcy zobowiązanego albo sprzedaż do podmiotu innego niż sprzedawca zobowiązany wraz z prawem wytwórcy do pokrycia ujemnego salda.

Jeśli chodzi o rozwój biogazowni to zapewni on lepsze zagospodarowanie odpadów pochodzenia organicznego z oczyszczalni ścieków i składowisk odpadów oraz produktów ubocznych produkcji rolnej, a ponadto przyczyni się do poprawy środowiska naturalnego oraz jakości życia mieszkańców dzięki dodatkowej redukcji odoru, pochodzącego m.in. ze składowisk odpadów i oczyszczalni ścieków.

Z kolei rozwój elektrowni wodnych będzie miał szczególne znaczenie w kontekście realizacji celów środowiskowych, społecznych i gospodarczych. Obiekty te pełnią bowiem wiele pozytywnych funkcji w środowisku przyrodniczym i gospodarce, a także w życiu społecznym i kulturalnym. Najczęściej chodzi o zwiększanie retencji wody, funkcje przeciwpowodziowe, konserwację koryt rzek, odbudowę i utrzymywanie infrastruktury hydrotechnicznej, poprawę parametrów sieci energetycznej, magazynowanie energii, tworzenie miejsc pracy, a także dbanie o zabytkowe obiekty hydrotechniczne, stanowiące część dziedzictwa kulturowego.

- Zaproponowano także rozwiązania dotyczące sektora energetyki wiatrowej. Jedna z regulacji zakłada, że dotychczasowe pozwolenia na budowę dotyczące elektrowni wiatrowych zachowają moc, o ile w ciągu 5 lat – licząc od lipca 2016 r., czyli wejścia w życie ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych – wydane zostanie pozwolenie na ich użytkowanie.

- Wprowadzono rozwiązania, które będą chronić mieszkańców i właścicieli działek, na których są ulokowane elektrownie wiatrowe przed ewentualnymi szkodami wynikającymi z ich funkcjonowania. Zagwarantowano np. dzierżawcy przywrócenie udostępnionej działki w stanie niepogorszonym (czyli w stanie pierwotnym) – po zakończeniu eksploatacji elektrowni wiatrowej.

- Przedstawiono nową regułę kumulacji pomocy publicznej. Jednym z warunków dopuszczalności tej pomocy jest wymóg, aby pomoc operacyjna została pomniejszona o wszelką uprzednio otrzymaną pomoc inwestycyjną. Warunek ten stanowi tzw. regułę kumulacji, której celem jest zapewnienie, aby pomoc (lub innego rodzaju wsparcie) na jedno przedsięwzięcie – udzielana z różnych źródeł – miała charakter proporcjonalny, tj. była ograniczona do minimum niezbędnego do przeprowadzenia tego przedsięwzięcia. Celem systemów wsparcia operacyjnego oze jest stworzenie impulsów do rozwoju technologii wytwarzania, które bez tej pomocy nie rozwinęłyby się. Dzięki wsparciu operacyjnemu realizowany projekt będzie rentowny, czyli zapewni satysfakcjonującą stopę zwrotu.

- Założono likwidację zbędnych elementów zawartych w oświadczeniach składanych przez wytwórców energii w instalacjach oze. Oświadczenia te, składane pod rygorem odpowiedzialności karnej, zawierają m.in.: informacje o wykorzystaniu surowca energetycznego, wartości otrzymanej pomocy publicznej oraz proponowanej w ofercie aukcyjnej wysokości ceny sprzedaży energii elektrycznej z oze.

- Doprecyzowano elementy zbiorczego raportu rocznego prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Jest to konieczne ze względu na dokonanie wcześniejszych zmian w ustawie oze, wprowadzonych 1 lipca 2016 r., zakładających uwzględnienie w tych raportach m.in. informacji z rejestrów i sprawozdań.

Nowe regulacje – co do zasady – mają wejść w życie po 14 dniach od daty ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

# # #

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi.

Najważniejsza zmiana dotyczy zabezpieczenia społecznego pomocników rolnika, pracujących przy zbiorach w gospodarstwie rolnym. Pozostałe regulacje odnoszą się do wyboru członków do Rady Ubezpieczenia Społecznego Rolników i wydatkowania środków z Funduszu Składkowego Ubezpieczenia Społecznego Rolników oraz zmiany upoważnienia ustawowego do wydania rozporządzenia dotyczącego gospodarki finansowej KRUS.

Przygotowano rozwiązanie adresowane do rolników korzystających ze wsparcia innych osób przy zbiorach owoców i warzyw, podczas których dochodzi do spiętrzenia prac. Dotyczy to zwłaszcza takich gatunków owoców i warzyw, które dojrzewają jednocześnie w krótkim czasie i muszą być zbierane ręcznie ze względu na dużą podatność na zniszczenie i zepsucie. W sytuacjach wymagających wsparcia przy zbiorach nagminnie stosowane są umowy o dzieło, które nie są oskładkowane, czyli nie zabezpieczają osób przy nich pracujących, i nie przystają do charakteru prowadzonej pracy. Dlatego zaproponowano, aby podstawą świadczenia pomocy przy zbiorach był nowy rodzaj umowy cywilnoprawnej, zawieranej przez rolnika (prowadzącego gospodarstwo rolne) z osobą pomagającą przy zbiorach (pomocnikiem rolnika).

Umowa o pomocy przy zbiorach będzie stosowana do czynności bezpośrednio związanych ze zbiorem owoców i warzyw, ich sortowaniem oraz przygotowaniem do sprzedaży. Zbiór owoców i warzyw obejmuje takie czynności jak: zrywanie owoców lub warzyw (np. zrywanie truskawek oraz papryki i pomidorów, wycinanie pieczarek, zbieranie cebuli). Umowa taka (na odpłatne wykonywanie tych prac) będzie zawierana na okres nie dłuższy niż 120 dni w ciągu roku kalendarzowego. Do pracy wykonywanej na podstawie tej umowy nie będą miały zastosowania przepisy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, czyli dotyczące minimalnej stawki godzinowej.

Przyjęto, że pomocnikiem rolnika będzie mogła być także osoba przebywająca w Polsce na podstawie zezwolenia na pracę. Rolnik, w którego gospodarstwie pomocnik będzie wykonywał czynności określone w umowie o pomocy przy zbiorach, będzie musiał opłacać za niego składki na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie. Składkę na ubezpieczenie społeczne za pomocnika za dany miesiąc, rolnik będzie musiał opłacić do 15 dnia następnego miesiąca. Również ze względu na krótki okres świadczenia pomocy rolnik musi zgłaszać pomocników do ubezpieczenia w ciągu 7 dni od daty zawarcia umowy. Ponadto, za pomocników rolnik będzie opłacał składki na ubezpieczenie zdrowotne w takiej wysokości, jaką przewidziano za domowników rolników prowadzących działalność wyłącznie w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej. Zapewni to pomocnikom rolników możliwość korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej.

Projekt zakłada też, że dochody pomocnika rolnika będą opodatkowane, dlatego rolnik będzie musiał przygotować informacje o przychodach osiągniętych z tytułu zawartej umowy do wykorzystania w formularzu PIT-8C i przesłać je do urzędu skarbowego do końca lutego następnego roku podatkowego.

Doprecyzowano też definicję wypadku przy pracy, dostosowując ją do pomocnika rolnika. Będzie on miał prawo do jednorazowego odszkodowania w sytuacji, gdyby doszło do wypadku w gospodarstwie rolnym w związku z wykonywaniem przez niego czynności określonych w umowie o pomocy przy zbiorach.

Zasadniczo nowe regulacje mają obowiązywać po 30 dniach od daty ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

# # #

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oceny zgodności i ustawy o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra przedsiębiorczości i technologii.

Wprowadzono rozwiązania dostosowujące polskie prawo do unijnego.

Państwa członkowskie Unii Europejskiej mają obowiązek ustanowić i notyfikować w Komisji Europejskiej – do 21 marca 2018 r., a następnie stosować od 21 kwietnia 2018 r. – przepisy dotyczące sankcji za naruszanie przez podmioty gospodarcze rozporządzeń europejskich w sprawach: 1) urządzeń kolei linowych przeznaczonych do przewozu osób, 2) środków ochrony indywidualnej, 3) urządzeń spalających paliwa gazowe. Rozporządzenia te zastąpią obowiązujące dyrektywy, a wyroby których dotyczą zostaną włączone do ustawy o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku, mającej zastosowanie do wyrobów regulowanych prawem unijnym – zgodnym z Nowymi Ramami Prawnymi (NLF). Oznacza to wyłączenie tych wyrobów z ustawy o systemie oceny zgodności.

Do wyrobów wskazanych w rozporządzeniach europejskich zostanie zastosowany system administracyjnych kar pieniężnych za naruszenia przepisów związanych z wprowadzaniem ich do obrotu. Przykładowo, producent albo importer, który wprowadzi do obrotu lub odda do użytku wyrób niezgodny z wymaganiami – będzie podlegał administracyjnej karze pieniężnej do 100 tys. zł. Natomiast przedsiębiorcy, który nie oznaczy wyrobu symbolem CE – będzie groziła kara do 20 tys. zł. Kary dostosowano do znowelizowanego w 2017 r. Kodeksu postępowania administracyjnego.

Dostosowanie prawa krajowego do regulacji unijnych zapewni polskim przedsiębiorcom prawo do swobodnego obrotu produktami wytworzonymi lub importowanymi. Z kolei stosowanie kar pieniężnych za naruszenia przepisów związanych z wprowadzaniem do obrotu wyrobów wymienionych w rozporządzeniach europejskich, powinno przyczynić się do poprawy warunków uczciwej konkurencji. Sankcje będą stanowiły motywację dla przedsiębiorców do stosowania obowiązujących regulacji, tak aby na rynku znajdowały się wyłącznie wyroby bezpieczne oraz zgodne z wymaganiami, co spowoduje eliminację zagrożeń dla konsumentów.

Nowe przepisy regulują również procedurę stosowaną w przypadku stwierdzenia tzw. niezgodności formalnych przez organ nadzoru rynku (na przykład gdy deklarację zgodności UE sporządzono niezgodnie z określonym wzorem).

Doprecyzowano także przepis dotyczący obowiązku posiadania akredytacji przez jednostkę notyfikowaną przez wskazanie, że akredytacja musi odnosić się do prawodawstwa harmonizacyjnego Unii Europejskiej.

Nowe regulacje, co do zasady, powinny wejść w życie po 7 dniach od daty ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi odpowiedzialność za jego treść – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe. (PAP)

kom/ mgost/