Kongres 590: Soft Power - wielkie wyzwanie dla Polski na przyszłość

Amerykański politolog Joseph Samuel Nye Jr, który był autorem definicji Soft Power, określał tę miękką siłę jako umiejętność subtelnego sprawiania, aby inni chcieli robić to, co my chcemy. Jak istotne jest zdobywanie sympatii i charyzma w przypadku państw, pokazał przykład Ukrainy, która od czasu rosyjskiej agresji doskonale wykorzystuje Soft Power na swoją korzyść. W najnowszym Global Soft Power Index Ukraina znalazła się na 37. miejscu na 121 wśród najbardziej wpływowych państw świata.

„Czym jest Soft Power, dowiedzieliśmy się z tego indeksu, w którym Ukraina zajęła tak wysoką pozycję, pokazując skuteczną realizację tej strategii. W krótkim czasie osiągnęła szczyt możliwości oddziaływania na wyobraźnię świata” - wskazywał Adam Sadowski, prezydent Centrum im. Adama Smitha. Dodał, że Soft Power wpływa też na możliwości militarne, gdyż przełożyła się zmianę decyzji wielu państw, np. jeśli chodzi o przekazanie Ukrainie broni i zwiększenia pomocy dla tego państwa. „Soft Power nie jest teoretycznym konceptem, ale elementem obronności” - zaznaczył.

Tłumacząc pojęcie Soft Power prof. Andrzej Krakowski, profesor Uniwersytetu City University of New York, stwierdził, że interpretuje jego znaczenie jako siłę perswazji.

„Polega to na tym, aby pewne rzeczy tak wytłumaczyć stronie przeciwnej, żeby zażegnać konflikt, a jednocześnie przekonać ją do naszych racji” - wyjaśnił.

Zdaniem Roberta Kostro, dyrektora Muzeum Historii Polski w Warszawie, Soft Power to przede wszystkim atrakcyjność kraju, jego kultury, która przekłada się na tę siłę perswazji. Ale też - jego zdaniem - są kraje, które kształtują to poprzez prowadzenie określonej polityki historycznej.

„Jest to też konkurencja na pewną narrację, na opowieść o swoim kraju, wartościach. Przykładem i mistrzem takiego działania są Stany Zjednoczone, mając swoją wspaniałą opowieść o wolności” - ocenił Robert Kostro.

W jego opinii w ostatnich kilkunastu latach taką narrację o historii prowadzi się też w Polsce poprzez m.in. budowę muzeów. „W muzealnictwie zbudowano ogromny potencjał i w najbliższych latach to będzie procentowało” - powiedział ekspert.

„Dla mnie Soft Power to jest zdolność przyciągania - do swoich racji, do ekonomii, polityki historycznej; pokazywanie światu tego, co jest najlepsze w Polsce - jakich mamy wybitnych naukowców, sportowców i inne osoby, które wniosły wkład w rozwój świata. Taką edukację trzeba prowadzić” - przekonywał Daniel Głowacz, były dyrektor Biura Historii i Tradycji Policji Stowarzyszenie Muzeum Policji.

Uczestnicy debaty zgodzili się, że Polska ma ogromny potencjał, jeśli chodzi o Soft Power, ale niedostatecznie go wykorzystuje. Jak wskazywał prof. Krakowski, nie rozpowszechnia się np. faktu, że polscy Żydzi właściwie stworzyli Hollywood.

„Ilość ludzi z Polski, którzy wpłynęli na świat jest niesłychana” - podkreślił.

„Niedocenianie Soft Power przekłada się na pozycję naszego państwa na świecie. To jest niewyceniony majątek, z którego rząd nie robi użytku” - zwracał uwagę Andrzej Sadowski. Jako przykład umiejętności wykorzystania „miękkiej siły” podał Niemcy, które konsekwentnie przedstawiają się jako pierwsza ofiara faszyzmu i dzięki temu tak są postrzegane na świecie.

Według uczestników debaty Polska powinna wypromować swoje osiągnięcia i zasługi zarówno w dziedzinie historyczno-politycznej, np. ruch „Solidarności” czy Bitwę Warszawską w 1920 roku, jak i gospodarczej czy naukowej.

„Powinniśmy zacząć myśleć globalnie, róbmy kulturę na eksport” - apelował prof. Krakowski.

Zdaniem Roberta Kostro przez ostatnie trzy dekady Polska nadrobiła opóźnienia cywilizacyjne, teraz ważna jest jej obecność w środowiskach międzynarodowych.

Z kolei Daniel Głowacz wskazywał na potrzebę skupienia wszystkich sił i środków w jednym celu i skoordynowanie wszystkich działań Soft Power w jednej instytucji.

„Musimy zaistnieć w światowych środowiskach akademickich i biznesowych. Soft Power to jest wyzwanie przyszłości, które jest bardzo ważne” - podsumowała dyskusję moderująca ją Anna Gołębicka, ekspert Centrum im. Adama Smitha.

Źródło informacji: PAP MediaRoom