MS: Komisja zbada nadużycia poprzedniej władzy wobec aktywistów (komunikat)

- Ministerstwo Sprawiedliwości informuje:

Komisja zbada nadużycia poprzedniej władzy wobec aktywistów

Ruszają prace komisji ds. wyjaśnienia mechanizmów represji poprzedniej władzy wobec społeczeństwa obywatelskiego. Komisja będzie badać lata 2015–2023. Celem jest wypracowanie rekomendacji, by zapobiec podobnym sytuacjom w przyszłości. Komisja będzie zajmować się przypadkami naruszeń praw obywatelskich i łamania praworządności, następnie na tej podstawie opisze mechanizmy funkcjonujące w poprzednich latach.

"Rozpoczynamy prace komisji, której celem będzie wyjaśnienie mechanizmów represji wobec organizacji społeczeństwa obywatelskiego oraz działaczy społecznych. Komisja będzie badać i analizować metody poprzedniej władzy, które ograniczały korzystanie z konstytucyjnych wolności w latach 2015-2023" – zapowiedział podczas konferencji prasowej minister sprawiedliwości Adam Bodnar.

Komisja będzie badać nadużycia poprzedniej władzy wobec aktywistów, czyli zajmie się latami 2015-2023. Zajmie się metodami działań Policji, prokuratury, sądów, służb specjalnych oraz mediów publicznych.

"Wspólnie z ministrem sprawiedliwości, przy akceptacji premiera, dostrzegliśmy potrzebę zajęcia się sprawą nadużywania władzy i tworzenia mechanizmów prześladowania obywateli. Celem komisji nie jest represjonowanie funkcjonariuszy czy pracowników szeregowych, lecz zajęcie się politykami, którzy uczynili z wykorzystywania władzy, służb i mediów publicznych metodę swojego działania" – powiedział Szef MSWiA Tomasz Siemoniak.

Czym będzie zajmować się komisja

Poza oceną funkcjonowania mediów publicznych komisja zajmie się również represyjnymi obostrzeniami w organizowaniu i przeprowadzaniu pokojowych demonstracji. Dodatkowo przeprowadzi analizę działalności służb specjalnych w kontekście metod kontroli operacyjnej (w tym oprogramowania Pegasus) stosowanych wobec społeczeństwa.

" Nie jest to komisja śledcza. Będzie ona działać na zasadzie gromadzenia dokumentacji, prowadzenia rozmów z organizacjami pozarządowymi, społecznymi, aktywistami i działaczami, a także współpracy z innymi organami władzy, które - jak zakładam - będą przekazywać odpowiednie informacje. Na podstawie tych danych komisja opracuje raporty" – mówił minister Bodnar.

Pierwszy raport cząstkowy ma być gotowy do 15 lipca 2025 roku, a raport końcowy do 31 marca przyszłego roku.

Komisja będzie analizować również informacje o postępowaniach administracyjnych, przygotowawczych i sądowych, które toczyły się albo wciąż toczą się wobec organizacji społeczeństwa obywatelskiego oraz działaczy społecznych.

Skład komisji

Komisja będzie liczyć 11 osób. Przewodniczącą zostanie adwokatka Sylwia Gregorczyk-Abram - działaczka społeczna, zaangażowana w prace organizacji pozarządowych działających na rzecz ochrony systemu wymiaru sprawiedliwości i praw człowieka.

W skład zespołu wejdą m.in.: karnista z UJ prof. Mikołaj Małecki, aktywistka Klementyna Suchanow, Kinga Dagmara Siadlak ze stowarzyszenia Defensor Iuris, działacz „Solidarności” i dziennikarz Andrzej Krajewski, psycholog społeczny prof. Tomasz Grzyb oraz ekspertka ds. praw obywatelskich Magdalena Dropek.

Przewodnicząca Komisji Sylwia Gregorczyk-Abram. Zapowiedziała, że komisja skupi się na systemowych działaniach ówczesnej władzy - Zjednoczonej Prawicy. Podkreśliła, że nie były to jednostkowe przypadki, lecz systemowy atak na społeczeństwo obywatelskie, mający na celu jego zastraszenie, wywołanie efektu mrożącego, a niekiedy postawienie aktywistów na ławie oskarżonych – przy czym niektóre postępowania trwają do dziś.

"Społeczeństwo obywatelskie jest strażnikiem demokracji i praw człowieka. Wszyscy obserwowaliśmy to, że w latach 2015–2023 był to strażnik niezwykle aktywny. Strażnik, który dawał odpór, strażnik, który wyrażał głośno swoją niezgodę – i właśnie za te działania aktywistów, aktywistek, za te działania organizacji pozarządowych, niezależnych sędziów, niezależnych prokuratorów, spotykały ich ze strony władzy systemowe represje" – stwierdziła Sylwia Gregorczyk-Abram.

Redaktor Andrzej Krajewski, który będzie członkiem komisji, zaznaczył, że ludzie protestujący na ulicach, którzy swoim oporem pokazywali, że można być przeciwko i nieposłusznym wobec władzy, są dla niego prawdziwymi obywatelskimi patriotami.

"Przytoczę tutaj opinię obecnego ministra: to obywatele mają szczególną moc, by buntować się przeciwko władzy, która zabiera im demokrację i narusza ich godność. Wtedy mogą być wobec niej nawet nieposłuszni" – mówił red. Krajewski.

"Również o tych ludziach mówił w swoim exposé premier Tusk, dziękując tym, którzy na ulicach dawali świadectwo odwagi i bezinteresownej miłości do ojczyzny".

Powstanie Komisji stanowi kolejny krok w kierunku wyjaśnienia nieprawidłowości z lat 2015–2023 oraz odbudowy zaufania do instytucji państwowych i przestrzegania praw człowieka w Polsce.

Fot. Paweł Mazurek/MS

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi odpowiedzialność za jego treść – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe. (PAP)

kom/ bch/ ktl/