MRiRW: Zdrowy styl życia na wsi? (komunikat)

- Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi informuje:

Zdrowy styl życia na wsi?

Dostęp do specjalistów i bazy diagnostycznej placówek podstawowej opieki medycznej na terenach wiejskich, ale też zmiany demograficzne i nawyki kulturowe w zakresie profilaktyki zdrowotnej mieszkańców wsi były tematami panelu "Zdrowie ludności wiejskiej wobec zmian demograficznych w Polsce", prowadzonego przez Tomasza Pilawkę, dyrektora biura Zarządu Funduszu składkowego Ubezpieczenia Społecznego Rolników.

Polska to najszybciej starzejący się kraj w Unii Europejskiej. Ta niepokojąca tendencja wymaga szybkich zmian, które krajową politykę zdrowotną dostosują do zachodzących zmian demograficznych. W Polsce spadek liczby urodzeń wynosi już 10 proc, z drugiej strony – i w Polsce, i w Europie – widzimy starzejące się społeczeństwo i wyludniające się obszary wiejskie.

Jak wskazywali uczestnicy panelu: dr hab. Sylwia Michalska, profesor Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk; dr hab. Wojciech Knieć, profesor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, kierownik Katedry Ekologii Społecznej; Dariusz Rohde, prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego; Anna Majda, przewodnicząca Komisji Zdrowia i Bezpieczeństwa Publicznego Sejmiku Województwa Wielkopolskiego oraz w prof. dr hab. Judyta Cielecka-Piontek, kierownik Zakładu Farmakologii i Fitochemii Instytutu Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich – Państwowego Instytutu Badawczego - życie na wsi jest jeszcze „atrakcyjne” w świadomości mieszkańców miast, ale weryfikacja tego trendu w wiejskich realiach coraz częściej zniechęca młodych ludzi, którzy nie chcą budować swojej rodzinnej i zawodowej przyszłości na wsi.

Dariusz Rohde, prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego:

„Niestety nie mamy badań, które ukazywałyby aktualną sytuację zdrowotną mieszkańców obszarów wiejskich. ¼ mieszkańców wsi ukończyła 65. rok życia, a prawie połowa osób mieszkających na wsiach rezygnuje z badań profilaktycznych. Wyzwaniem, które przed nami stoi, jest podniesienie świadomości w zakresie profilaktyki zdrowotnej, wśród ludności wsi i obszarów wiejskich. W tym celu prowadzimy wiele działań informacyjnych, ale jest to obszar, który wymaga również bardziej zasadniczych zmian – zmian legislacyjnych”.

Zaszłości kulturowe

Uczestnicy panelu potwierdzili dużą niechęć mieszkańców wsi do korzystania z opieki medycznej i uczestniczenia w programach profilaktycznych oraz tendencję do zgłaszania się po pomoc lekarską „w ostateczności”. Takie zachowania wynikają w znacznej mierze z odziedziczanych wzorców rodzinnych i kulturowych; dla starszych pokoleń mieszkających na wsi, troska o zdrowie fizyczne i psychiczne to wciąż jeszcze powód do wstydu i oznaka słabości.

Wojciech Knieć, profesor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu:

„Rolnicy to grupa zawodowa, która najmniej korzysta ze specjalistycznej pomocy lekarskiej i opieki długofalowej. Cały czas, szczególnie wśród starszego pokolenia rolników pracujących na roli, zdrowy tryb życia i rekreacyjna aktywność sportowa to nie są wartości stawiane na pierwszym miejscu. Rolnik musi być twardy, a problemy zdrowotne są niejako przyznaniem się do słabości. To wynik pewnej kultury życia na wsi, kształtowanej przez wiele pokoleń – to problem generacyjny. Na szczęście obserwujemy pewną zmianę pokoleniową w podejściu do korzystania z opieki zdrowotnej – wśród młodych mieszkańców wsi świadomość wagi dbałości o zdrowie jest wyższa. Nie rozwiążemy tych problemów od ręki, ale widzimy światełko w tunelu”.

Dr hab. Sylwia Michalska, profesor Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk:

„Dostęp do opieki zdrowotnej – zarówno publicznej, jak i prywatnej – jest dla mieszkańców wsi trudniej dostępny niż dla mieszkańców miast. Ponadto proces depopulacji obszarów wiejskich prowadzi do zaniku niektórych usług. Znikają przychodnie, znikają apteki, jest również coraz mniej pracowników służby zdrowia chętnych do pracy na terenach wiejskich. Wyzwaniem na tych obszarach jest takie unowocześnianie i wprowadzanie innowacji w systemie opieki zdrowotnej, które uwzględnią niełatwą specyfikę wsi i charakter jej mieszkańców”.

Anna Majda, przewodnicząca Komisji Zdrowia i Bezpieczeństwa Publicznego Sejmiku Województwa Wielkopolskiego:

„Pracuję na wsi, pochodzę ze wsi, pracuję w moich rodzinnych stronach. Pacjenci z terenów wiejskich są wyjątkowi. Oczekują natychmiastowych efektów leczenia – bo ciągle goni ich praca w gospodarstwie. Jednocześnie pacjent-rolnik nie przychodzi do lekarza z błahostkami, a niemalże „na ostatnich nogach”. Naszym obowiązkiem jako lekarzy jest praca nad zmianą takiego podejścia, przede wszystkim poprzez edukację – najlepiej oddolną, od jak najwcześniejszych lat, najlepiej w bezpośrednim kontakcie z pacjentami i przez kampanie skierowane bezpośrednio do konkretnych osób, pn. poprzez wysyłanie smsów informujących o badaniach profilaktycznych”.

Zdrowie z natury

Na panelu dotyczącym zdrowia, organizowanym w ramach Europejskiego Kongresu Odnowy i Rozwoju Wsi nie mogło zabraknąć tematów związanych z rolą zdrowej żywności, leczniczą siłą roślin i ziół oraz skutecznością naturalnej medycyny, od pokoleń pielęgnowaną wśród mieszkańców wsi.

Judyta Cielecka-Piontek, kierownik Zakładu Farmakologii i Fitochemii Instytutu Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich – Państwowego Instytutu Badawczego:

„Założenia polityki rolnej mówią o jakości żywności, którą zapewniają nam rolnicy. Wykorzystanie potencjału natury, potencjału żywności dobrej jakości to nasze zadanie na przyszłość. Żywność, rośliny – mogą być rozwiązaniem niektórych problemów zdrowotnych. A to właśnie mieszkańcy wsi są najbliżej natury. Do tego potrzebna jest wiedza, a co za tym idzie konieczność edukowania w tym zakresie. Mamy ogromne zasoby i powinniśmy nauczyć się je wykorzystywać”.

Aktywność fizyczna mieszkańców wsi

Uzupełnieniem tematyki zdrowia i jednocześnie zwieńczeniem pierwszego dnia Europejskiego Kongresu Odnowy i Rozwoju Wsi był panel „Aktywność fizyczna, turystyka wiejska, sportowcy – Prezentacje Olimpijczyków”, w którym uczestniczyli: Piotr Borys, wiceminister sportu i turystyki; Andrzej Supron, srebrny medalista olimpijski; Monika Michalik i Natalia Madej-Smolińska, mistrzynie olimpijskie w wioślarstwie z Rio de Janeiro; Konrad Gwóźdź, wiceprezes Wojewódzkiego Zrzeszenia LZS w Łodzi oraz Krzysztof Piasek, wiceprezes Krajowego Zrzeszenia „Ludowe Zespoły Sportowe”.

Rola edukacji i aktywizacji

Mistrzowie olimpijscy Monika Michalik i Natalia Madej-Smolińska oraz Andrzej Supron podkreślili kluczową dla kondycji zdrowotnej - rolę edukacji dzieci i młodzieży. Mądra, świadoma aktywizacja od najmłodszych lat pozwala nie tylko na utrwalenie zdrowych nawyków, lecz także na wyłapywanie nowych sportowych talentów. W tym procesie niezwykle ważna jest rola nauczycieli i trenerów pracujących na obszarach wiejskich; ich zaangażowanie i pasja udzielają się młodym ludziom, a dostęp do aktywności sportowych, organizowanych na wsiach jest często mocnym motywatorem dla przyszłych zainteresowań młodzieży.

Piotr Borys, wiceminister sportu i turystyki:

„Aktywność ruchowa jest bardzo ważna zarówno dla poprawy naszego zdrowa fizycznego, jak i psychicznego. Rekreacyjna aktywność sportowa może stanowić nasze być albo nie być w kontekście długości życia i jego jakości. Musimy budować tę świadomość wśród Polaków od najmłodszych lat. Obecnie zaczynamy pracować nad nową strategią polskiego sportu. Zależy nam na tym i nad tym pracujemy, aby przemodelować system polskiego sportu i poprawić jego jakość. Dziś mierzymy wysoko i naszym celem jest olimpiada w Warszawie w 2040 r.”.

Konrad Gwóźdź, wiceprezes Wojewódzkiego Zrzeszenia Ludowych Zespołów Sportowych w Łodzi:

„Sport to nie tylko wyniki, to przede wszystkim ludzie i wymiana doświadczeń. Naszym zadaniem jest edukowanie o sporcie. Chcemy, aby boiska na wsiach tętniły życiem. To wyzywanie dla całego rządu, wymagające szeroko zakrojonych działań. Dobrym przykładem jest program Aktywna Wieś, który łączy programy aktywizujące mieszkańców wsi”.

Uczestnicy panelu:

- dr hab. Sylwia Michalska, profesor Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk;

- dr hab. Wojciech Knieć, profesor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, kierownik Katedry Ekologii Społecznej,

- prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Dariusz Rohde,

- Anna Majda, przewodnicząca Komisji Zdrowia i Bezpieczeństwa Publicznego Sejmiku Województwa Wielkopolskiego oraz

- prof. dr hab. Judyta Cielecka-Piontek, kierownik Zakładu Farmakologii i Fitochemii Instytutu Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich – Państwowego Instytutu Badawczego.

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi odpowiedzialność za jego treść – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe. (PAP)

kom/ azk/ amac/