Strategie obronne dla fundacji rodzinnych - webinar ekspercki po zmianach w CIT

Projekt nowelizacji ustawy o CIT dotyczący fundacji rodzinnych autorstwa Ministerstwa Finansów, opublikowany 29 sierpnia, ma zastosowanie już od 31 sierpnia 2025 - czyli zaledwie 48 godzin po publikacji. Tysiące zarejestrowanych fundacji zostało postawionych przed koniecznością dostosowania się do całkowicie nowych reguł podatkowych w ekstremalnie krótkim czasie.

48 godzin na dostosowanie

Najpoważniejszym zagrożeniem dla właścicieli i beneficjentów fundacji rodzinnych jest konstrukcja temporalna projektu ustawy o CIT. Nowe przepisy będą stosowane od 31 sierpnia 2025 r. To oznacza, że każdy, kto od tej daty wniósł majątek do fundacji rodzinnej, zgodnie z projektem nowelizacji automatycznie traci prawo do zwolnienia podatkowego przy zbyciu majątku przed upływem 36 miesięcy - mimo, że w momencie jego wnoszenia nowe zasady rozliczeń formalnie jeszcze nie obowiązywały.

Co symptomatyczne, 48-godzinny okres między publikacją projektu (29 sierpnia 2025 r.) a datą rozpoczęcia stosowania nowych przepisów (31 sierpnia 2025 r.) przypadł na weekend, gdy kancelarie prawne są zamknięte, doradcy podatkowi niedostępni, a notariusze nie sporządzają aktów. W rezultacie, mimo że formalnie podmioty miały te 48 godzin na podjęcie działań obronnych - takich jak wniesienie majątku do fundacji rodzinnych na dotychczasowych zasadach czy przygotowanie odpowiednich dokumentów prawnych - w praktyce możliwość faktycznej reakcji była całkowicie iluzoryczna. 

„To właśnie ten dramatycznie skrócony okres reakcji, przypadający na dni wolne od pracy, stanowi istotę >>zasadzki legislacyjnej<< - wykorzystania elementu zaskoczenia jako instrumentu polityki fiskalnej" - mówi Robert Nogacki, radca prawny i partner zarządzający Kancelarią Prawną Skarbiec. 

Kto zostanie dotknięty zmianami?

Nowelizacja ingeruje w sytuację prawną kluczowych grup:

- fundacje związane długoterminowymi kontraktami najmu lub dzierżawy - zmiana reguł stawia je przed dylematem: kontynuacja umów oznacza stratę ekonomiczną, ich zerwanie może skutkować odpowiedzialnością przewyższającą obciążenia podatkowe;

- inwestujący w projekty najmu krótkoterminowego - modernizacja obiektów pod wynajem, wymagająca milionowych nakładów była racjonalna w świetle dotychczasowych regulacji, retroaktywna zmiana przekształca te racjonalne decyzje w pułapki finansowe;

- struktury holdingowe i inwestycyjne skonstruowane zgodnie z obowiązującym prawem - dla tych podmiotów zmiana oznacza całkowitą utratę racjonalności ekonomicznej ich istnienia.

Naruszenie międzynarodowych standardów

Jak zauważa radca prawny Robert Nogacki: „Projekt całkowicie pomija mechanizmy ochrony praw nabytych, znane jako >>grandfathering clauses<< - standard w państwach rozwiniętych. Brak takich klauzul oznacza szok regulacyjny bez możliwości racjonalnej adaptacji".

Wady techniki prawodawczej

Projektowane przepisy wykazują, według ekspertów Kancelarii Prawnej Skarbiec, fundamentalne błędy legislacyjne:

- mieszanie norm materialnoprawnych z proceduralnymi;

- niejasne podwójne przeczenia wymagające wielostopniowej analizy;

- niejednoznaczne pojęcia bez definicji („cele mieszkaniowe", „budynek o funkcji mieszanej");

- błędy w strukturze redakcyjnej przepisów.

Alternatywne rozwiązania istnieją

Analiza prawna projektu nowelizacji ustawy o CIT dotycząca fundacji rodzinnych wskazuje na trzy możliwe modele przepisów przejściowych, które respektowałyby zasady praworządności przy zachowaniu celów fiskalnych:

1. klasyczna prospektywność z ochroną ekspektatyw;

2. okres przejściowy z klauzulą wykonania zobowiązań;

3. progresywna implementacja z opcją wyboru.

„Każde z tych rozwiązań byłoby zdecydowanie bardziej zgodne z konstytucyjnymi standardami niż obecny projekt. Obecna konstrukcja przepisów może skutkować lawiną sporów sądowych o nieprzewidywalnym wyniku, podważając fundamentalną zasadę pewności prawa" - zaznacza ekspert.

Czas na działanie

Historia gospodarcza uczy, że kraje traktujące stabilność prawa jako wartość fundamentalną osiągają lepsze wyniki ekonomiczne. Fundatorzy i beneficjenci fundacji rodzinnych nie muszą jednak pozostać bierni wobec tej legislacyjnej zmiany.

Niezbędne jest natychmiastowe podjęcie działań obronnych - zarówno przez właścicieli fundacji, jak i prawnych i lobbingowych, aby chronić uzasadnione interesy podmiotów działających w zgodzie z obowiązującym prawem.

Eksperci proponują strategie obronne

W odpowiedzi na te zmiany prawne, eksperci z branży prawniczej organizują wydarzenie edukacyjne poświęcone strategiom obronnym dla właścicieli fundacji rodzinnych. Webinar, który odbędzie się 25 września 2025 roku o godzinie 11:30 pod patronatem Business Centre Club, poprowadzi mec. Robert Nogacki, partner zarządzający Kancelarii Prawnej Skarbiec.

Podczas wydarzenia zostanie przedstawiona krytyczna analiza prawna projektu nowelizacji, identyfikacja jego fundamentalne wady konstrukcyjne oraz możliwe kierunki działań obronnych dla podmiotów dotkniętych zmianami. Wydarzenie ma charakter bezpłatny i skierowane jest do fundatorów oraz beneficjentów fundacji rodzinnych poszukujących informacji o metodach ochrony swoich interesów w obliczu nowych regulacji podatkowych.

Rejestracja na webinar dostępna jest poprzez platformy LinkedIn, Microsoft Teams oraz formularze rejestracyjne na stronach Business Centre Club i Kancelarii Skarbiec.

Więcej informacji o webinarze: https://fundacja-rodzinna.info.pl/fundacje-rodzinne-zmiany-prawne/  

Rejestracja na webinar

Rejestracja prowadzona jest na LinkedIN oraz MS Teams:
LinkedIn

Microsoft Virtual Events Powered by Teams

a także poprzez stronę Business Centre Club: Zasadzka legislacyjna na fundacje rodzinne: Jak przetrwać rewolucję podatkową 2025-2026 - BCC.

Źródło informacji: Kancelaria Prawna Skarbiec