CIR: obradowała Rada Ministrów (komunikat)

- CIR informuje:

Podczas dzisiejszego posiedzenia rząd przyjął:

- projekt ustawy o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę oraz niektórych innych ustaw;

- projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności leczniczej oraz niektórych innych ustaw;

- projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw;

- projekt ustawy o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich.

# # #

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra rodziny, pracy i polityki społecznej.

Od 1 stycznia 2017 r. minimalna stawka godzinowa ma wynosić ponad 12 zł brutto (kwota waloryzowana o wskaźnik wzrostu minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2017 r.) dla pracujących na określonych umowach zlecenia oraz o świadczenie usług, w tym samozatrudnionych (wykonujących działalność gospodarczą zarejestrowaną w Polsce lub w państwach trzecich, czyli poza Unią Europejską i Europejskim Obszarem Gospodarczym). Przyjęcie tego rozwiązania oznacza spełnienie jednej z najważniejszych obietnic złożonej przez premier Beatę Szydło w exposé.

Nowa regulacja ma przeciwdziałać nadużywaniu umów cywilnoprawnych i chronić osoby otrzymujące wynagrodzenie na najniższym poziomie. Chodzi o to, aby ograniczyć zjawisko polegające na tym, że osoba zatrudniona na umowie cywilnoprawnej ma wynagrodzenie znacznie niższe od minimalnego wynagrodzenia przysługującego pracującemu na etacie.

Wprowadzono także inne przepisy służące ochronie osób otrzymujących wynagrodzenie na najniższym poziomie.

Projekt likwiduje przepisy różnicujące wysokość minimalnego wynagrodzenia dla pracownika etatowego ze względu na staż pracy. Obecnie pracownik w pierwszym roku pracy musi otrzymać co najmniej 80 proc. płacy minimalnej. Po zmianach, wszyscy pracownicy – niezależnie od stażu pracy – będą otrzymywać minimalne wynagrodzenie w jednakowej, pełnej wysokości. Rozwiązanie to znosi dyskryminację młodych ludzi na rynku pracy.

Zaproponowano także przepis, aby dodatek do wynagrodzenia za pracę w porze nocnej nie był uwzględniany przy obliczaniu minimalnego wynagrodzenia dla osób zatrudnionych na etacie. Obecnie dodatek ten jest brany pod uwagę przy obliczaniu pensji minimalnej. Oznacza to, że osoby najniżej wynagradzane są gorzej traktowane w porównaniu z osobami lepiej wynagradzanymi, otrzymującymi pensję wyższą niż pensja minimalna.

W ramach ochrony zatrudniony (na umowie zlecenia lub o świadczenie usług) nie będzie mógł się zrzec prawa do minimalnej stawki godzinowej lub przenieść go na inną osobę. Ma to chronić zleceniobiorcę przed próbami omijania tej regulacji przez zleceniodawcę. Wynagrodzenie wynikające z zastosowania minimalnej stawki godzinowej ma być wypłacane w formie pieniężnej. Rozwiązanie takie ma zapobiegać nadużyciom ze strony zleceniodawcy, który może nakłaniać zleceniobiorcę, aby wynagrodzenie przyjął np. w formie towarów produkowanych przez firmę. Dlatego rozwiązanie to zapewni możliwość skontrolowania, czy wynagrodzenie w należnej kwocie zostało rzeczywiście wypłacone. Jednym z elementów ochrony zleceniobiorcy jest także gwarancja otrzymywania wynagrodzenia w wysokości minimalnej stawki godzinowej, co najmniej raz w miesiącu.

W projekcie nowelizacji ustawy zaproponowano, aby minimalna stawka godzinowa miała zastosowanie do wszystkich umów, bez względu na sposób ustalania wynagrodzenia (wg stawki godzinowej, dziennej, tygodniowej, miesięcznej itp.). Założono, że minimalna stawka godzinowa będzie corocznie waloryzowana o wskaźnik wzrostu minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Przyjęto, że co do zasady, sposób potwierdzania liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług ma być ustalany między zleceniodawcą a zleceniobiorcą. W przypadku braku takich ustaleń zleceniobiorca będzie przedkładał zleceniodawcy w formie papierowej lub elektronicznej informację o liczbie godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług. Informacja taka będzie przedstawiana w terminie poprzedzającym termin wypłaty wynagrodzenia, tak aby mogła stać się podstawą obliczenia wynagrodzenia.

Zgodnie z projektem nowelizacji ustawy, minimalna stawka godzinowa nie będzie dotyczyła zleceniobiorcy samodzielnie ustalającego miejsce i czas realizacji zadań, jeśli jego wynagrodzenie będzie zależało wyłączenie od osiągniętego rezultatu. W praktyce oznacza to, że nowe przepisy będą dotyczyć m.in. pracowników firm ochroniarskich i sprzątających, którzy mają szczególnie niskie stawki wynagrodzeń.

Rozszerzono zakres uprawnień Państwowej Inspekcji Pracy. PIP ma kontrolować czy podmiot kontrolowany wypłacił minimalną stawkę godzinową. Inspekcja będzie mogła wydać polecenie wypłaty wynagrodzenia w wymaganej wysokości.

Przewidziano sankcje za naruszenie przepisów o zapewnieniu minimalnej stawki godzinowej. Przedsiębiorca, osoba działająca w jego imieniu albo osoba działająca w imieniu innej jednostki organizacyjnej, która wypłaca należne wygrodzenie za każdą godzinę pracy w wysokości niższej od obowiązującej minimalnej stawki godzinowej – będzie podlegać karze grzywny od 1 000 do 30 000 zł.

Przepisy dotyczące minimalnej stawki godzinowej zostaną uwzględnione w ustawie Prawo zamówień publicznych na zasadach analogicznych jak regulacje dotyczące minimalnego wynagrodzenia za pracę. Minimalna stawka godzinowa ma być również stosowana przy przetargach publicznych.

# # #

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności leczniczej oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra zdrowia.

Zaproponowano rozwiązania, które usprawnią funkcjonowanie samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, zoptymalizują koszty ich działalności, a w konsekwencji zwiększą dostępność obywateli do usług medycznych. W praktyce większy nacisk zostanie położony na poprawę funkcjonowania publicznej służby zdrowia i bezpieczeństwo zdrowotne pacjentów. Premier Beata Szydło w exposé zapowiedziała zmiany w organizacji systemu ochrony zdrowia w celu zapewnienia lepszej opieki medycznej wszystkim pacjentom.

Projekt noweli ustawy zakłada, że w przypadku wystąpienia ujemnego wyniku finansowego w Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej ma on pokryć stratę netto we własnym zakresie, tj. przez zmniejszenie funduszu zakładu, a jeśli ten fundusz nie wystarczy na pokrycie całej straty, to wtedy podmiot tworzący będzie zobowiązany do pokrycia pozostałej części, jednak nie więcej niż do wysokości wynikającej z sumy straty netto i kosztów amortyzacji. Gdy SP ZOZ nie będzie w stanie samodzielnie pokryć straty netto, to możliwa będzie jego likwidacja.

Przewidziano zakaz zbywania podmiotom prywatnym akcji lub udziałów w spółkach kapitałowych z udziałem Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego, jeśli miałyby one utracić pakiet większościowy, czyli kontrolę nad podmiotami leczniczymi. Umożliwi to zahamowanie niekontrolowanego przez państwo procesu zbywania udziałów i akcji w ww. spółkach. Chodzi o zachowanie wpływu państwa na funkcjonowanie podmiotów leczniczych, tak aby każdemu można było zagwarantować konstytucyjne prawo do ochrony zdrowia.

Wprowadzono zakaz wypłaty dywidendy w spółkach kapitałowych, w których Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego bądź uczelnia medyczna mają ponad 51 proc. akcji lub udziałów. Zyski będą przeznaczone na inwestycje i podwyżki płac. Regulacja ta nie będzie miała zastosowania w stosunku do spółek, w których w dniu wejścia w życie ustawy, ww. podmioty publiczne nie miały 100 proc. udziałów albo akcji.

Na kierownika samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej nałożono obowiązek sporządzania raportu o sytuacji ekonomiczno-finansowej SP ZOZ. Będzie on przekazywany podmiotowi tworzącemu do końca maja każdego roku. Podstawą sporządzenia raportu będzie sprawozdanie finansowe za poprzedni rok obrotowy. Raport będzie zawierał prognozę sytuacji ekonomiczno-finansowej na kolejne 3 lata obrotowe oraz analizę sytuacji ekonomiczno-finansowej za poprzedni rok obrotowy. Dokument ten będzie podstawą do dokonywania przez podmiot tworzący oceny sytuacji ekonomiczno-finansowej podmiotu leczniczego. Rozwiązanie to zapewni lepszy nadzór nad sytuacją finansową placówek medycznych i ustalaniem polityki zdrowotnej.

Przewidziano odejście od obowiązkowego posiadania przez podmiot medyczny umowy ubezpieczenia od zdarzeń medycznych (takie polisy są bardzo drogie przez co obciążają budżety placówek medycznych). Nie zwalnia to jednak podmiotu leczniczego od odpowiedzialności z tytułu zdarzenia medycznego – podmiot medyczny zawsze wstępuje w rolę ubezpieczyciela w przypadku braku takiego ubezpieczenia (mówi o tym ustawa o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta).

Jednym z ważniejszych rozwiązań będzie możliwość kupowania świadczeń opieki zdrowotnej przez samorząd terytorialny u podmiotów, dla których jest on organem tworzącym. W praktyce oznacza to, że samorząd będzie mógł kupować dodatkowe świadczenia dla swoich mieszkańców, na takich samych zasadach jak NFZ kontraktuje je dla wszystkich ubezpieczonych. Aby nie doszło do podwójnego finansowania tych samych świadczeń – przez NFZ i samorząd – dopuszczono finansowanie przez jst jedynie tzw. nadlimitów. Sfinansowanie świadczeń ponad kwotę gwarantowaną przez NFZ nie naruszy zasady równego dostępu do usług medycznych. Jednocześnie podmiot leczniczy, który zawarł umowę z samorządem będzie musiał informować o tym NFZ. Rozwiązanie to nie jest obowiązkowe, czyli nie będzie nowym zadaniem dla samorządu, co oznacza, że nie wymaga dodatkowych środków finansowych.

Zaproponowano, aby podmiot tworzący mógł przekazać prowadzony przez siebie SP ZOZ innemu samorządowi lub publicznej uczelni medycznej. Rozwiązanie to pozwoli na bardziej racjonale wykorzystywanie potencjału ochrony zdrowia, a także efektywnie zarządzanie posiadanymi zasobami kadrowymi i infrastrukturalnymi.

Projekt noweli ustawowej dopuszcza tworzenie SP ZOZ-ów przez Skarb Państwa reprezentowany przez ministra, centralny organ administracji rządowej albo wojewodę, jednostkę samorządu terytorialnego oraz publiczną uczelnię medyczną.

Zaproponowano także zmiany ułatwiające wykonywanie działalności leczniczej.

Zwolniono kierowników podmiotów leczniczych z obowiązku przekazywania Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz samorządom zawodów medycznych informacji o liczbie osób, które wykonują zawód medyczny na podstawie umów cywilnoprawnych albo jako praktykę zawodową. Uproszczono procedurę rejestracji podmiotu wykonującego działalność leczniczą. Zaproponowano, aby kierownik podmiotu leczniczego, niebędącego przedsiębiorcą, przeprowadzał konkurs na stanowisko swojego zastępcy. Obecnie taki konkurs przeprowadza podmiot tworzący. Propozycja ta upraszcza postępowanie konkursowe. Przewidziano również odstąpienie od obowiązku przeprowadzania co 6 miesięcy kontroli przez uczelnię medyczną w podmiocie leczniczym, dla którego jest ona podmiotem tworzącym (innych podmiotów tworzących taki obowiązek nie dotyczy).

Znowelizowana ustawa ma obowiązywać po 14 dniach od daty ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem jednego artykułu, który ma obowiązywać z dniem ogłoszenia.

# # #

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra edukacji narodowej.

Najważniejsze proponowane zmiany:

- W roku szkolnym 2016/2017 zniesiony zostanie obowiązkowy sprawdzian szóstoklasisty. Od roku szkolnego 2017/2018 Centralna Komisja Egzaminacyjna będzie udostępniać szkołom testy diagnostyczne, z których będą mogły skorzystać w celu wstępnej oceny poziomu wiedzy i umiejętności uczniów rozpoczynających kolejny etap edukacji (gimnazjum).

- Począwszy od 2017 r. zdający będą mogli odwołać się od wyników części pisemnej egzaminów: maturalnego i potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie, do niezależnego Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego, działającego przy Centralnej Komisji Egzaminacyjnej.

- Od roku szkolnego 2015/2016 osoby zdające egzamin maturalny i potwierdzający kwalifikacje w zawodzie oraz od roku szkolnego 2016/2017 także osoby zdające egzamin gimnazjalny – podczas wglądu do swoich prac egzaminacyjnych – będą mogły je sfotografować. Zgodnie z projektem noweli, dyrektor okręgowej komisji egzaminacyjnej do weryfikacji pracy będzie miał obowiązek wyznaczyć innego egzaminatora niż ten, który pracę sprawdzał i oceniał.

- Ze środków dotacji celowej przekazanej na kolejny rok szkolny refundowany będzie zakup podręczników, materiałów edukacyjnych i ćwiczeniowych dla uczniów niepełnosprawnych, w sytuacji kiedy orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wpłynie po 30 września. W przypadku uczniów niepełnosprawnych, mających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, możliwe będzie sfinansowanie z dotacji celowej zakupu sprzętu lub oprogramowania, które umożliwią odczyt w postaci elektronicznej zakupionych podręczników, materiałów edukacyjnych i ćwiczeniowych.

- W przypadku konieczności zapewnienia podręczników lub materiałów edukacyjnych do języka obcego nowożytnego – innych pod względem poziomu zaawansowania niż zakupione w latach poprzednich z dotacji celowej – organ prowadzący szkołę będzie mógł zakupić brakujące podręczniki lub materiały edukacyjne do nauki języka obcego, umożliwiając uczniom jego naukę na odpowiednim poziomie zaawansowania. Koszt zakupu tych podręczników zostanie zrefundowany z dotacji celowej przekazanej szkole na kolejny rok. Kwota refundacji nie będzie mogła przekroczyć 25 zł na jednego ucznia, w przypadku ucznia niepełnosprawnego zostanie powiększona o odpowiedni wskaźnik.

- Terminy postępowania rekrutacyjnego i uzupełniającego na rok szkolny 2017/2018 i lata następne, a także terminy składania dokumentów do szkół i przedszkoli, będą ustalane przez organy prowadzące lub kuratora oświaty.

- Od roku szkolnego 2016/2017 możliwe będzie dostosowanie form i metod kształcenia do potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów mających trudności adaptacyjne i komunikacyjne związane z wcześniejszym kształceniem za granicą.

- Doprecyzowano oraz ujednolicono zasady udzielania i rozliczania dotacji wypłacanych z budżetu samorządu przedszkolom, szkołom i innym placówkom oświatowym (wskazano m.in. sposób obliczania wysokości dotacji).

- Od 1 września 2018 r. będą wygaszane szkoły pomaturalne: bibliotekarskie i animatorów kultury.

Nowe regulacje będą obowiązywać od 1 września 2016 r., z wyjątkiem części przepisów, dla których wyznaczono inne terminy wejścia w życie.

# # #

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich, przedłożony przez prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Projekt ustawy przygotowano w związku z koniecznością wdrożenia do polskiego prawa unijnego pakietu legislacyjnego dotyczącego pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich (m.in. dyrektywa w sprawie alternatywnych metod rozstrzygania sporów konsumenckich, tzw. dyrektywa ADR i rozporządzenie w sprawie internetowego rozstrzygania sporów konsumenckich, tzw. rozporządzenie ODR).

Zasadniczym celem unijnego pakietu legislacyjnego ADR/ODR i wdrażanych na jego podstawie przepisów jest zapewnienie konsumentom możliwości składania wniosków o rozstrzyganie sporów z przedsiębiorcami do podmiotów oferujących niezależne, bezstronne, przejrzyste, skuteczne oraz szybkie metody ich alternatywnego rozwiązywania (podmioty ADR). Dostęp do tanich i efektywnych sposobów rozwiązywania sporów konsumenckich będzie także korzystny dla przedsiębiorców, którzy uzyskają instrument pozwalający na uniknięcie długotrwałych i kosztownych procesów sądowych w sprawach spornych z konsumentami.

Dyrektywa ADR zakłada stworzenie we wszystkich państwach członkowskich jednolitego systemu pozasądowego rozstrzygania sporów, który obejmie swoim zakresem wszelkie zaistniałe na rynku unijnym spory między konsumentem a przedsiębiorcą, wynikające z zawartych umów sprzedaży rzeczy lub świadczenia usług, w tym także umów zawartych za pośrednictwem internetu oraz umów transgranicznych.

Model systemu ADR zaproponowany w projekcie ustawy będzie obejmował: podmioty ADR utworzone przez przedsiębiorców danej branży; podmioty publiczne ADR o charakterze sektorowym działające „przy” lub „w” strukturach: Urzędu Komunikacji Elektronicznej, Urzędu Regulacji Energetyki, Urzędu Lotnictwa Cywilnego, Urzędu Transportu Kolejowego, Komisji Nadzoru Finansowego, Rzecznika Finansowego; podmiot o charakterze horyzontalnym – Inspekcja Handlowa – jego zakres działania obejmuje sprawy, dla których nie został utworzony właściwy ADR sektorowy.

Model taki gwarantuje, że każdy spór konsumencki (objęty zakresem dyrektywy) zostanie rozwiązany przez właściwy podmiot ADR.

Podmiotem ADR może być każdy podmiot, który przejdzie pomyślnie procedurę wpisu do rejestru podmiotów uprawnionych do pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich i zostanie notyfikowany Komisji Europejskiej.

Do projektu ustawy wdrożono zasady postępowania ADR dotyczące rozwiązywania sporów konsumenckich między przedsiębiorcą a konsumentem na drodze pozasądowej. Postępowanie to ma być wykorzystywane do rozpatrzenia sporu, który w toku negocjacji między stronami, w związku ze złożoną przez konsumenta reklamacją – nie zakończył się porozumieniem. Postępowanie obejmuje spory o charakterze krajowym i transgranicznym, dotyczące zobowiązań umownych w zakresie umów sprzedaży lub umów o świadczenie usług. Ustawa ma być stosowana do rozwiązywania sporów konsumenckich między konsumentem mającym miejsce zamieszkania w państwie członkowskim Unii Europejskiej a przedsiębiorcą mającym siedzibę w Polsce.

W postępowaniu ADR będą wykorzystywane formy mediacyjne, koncyliacyjne i arbitrażowe. W tego typu postępowaniu mają obowiązywać zasady: sprawiedliwego traktowania (realizowana przez nałożenie na podmiot ADR określonych obowiązków informacyjnych), skuteczności (gwarantowana przez elektroniczną postać postępowania) i dobrowolności (postępowania ADR mają być dla stron dobrowolne i nie mogą zamykać drogi sądowej).

Zgodnie z projektem ustawy, postępowanie ADR ma być prowadzone w postaci papierowej lub elektronicznej.

Według projektu ustawy, postępowanie ma być dla konsumentów nieodpłatne. Podmioty ADR mogą przewidzieć w regulaminie opłaty, ale ich wysokość nie może utrudniać dostępu do postępowania. Nie wyklucza się też konieczności uiszczenia opłat, które powstaną w toku załatwiania sporu, chodzi np. o koszty związane z powołaniem biegłego.

W projekcie ustawy określono również obowiązki przedsiębiorców, ze szczególnym uwzględnieniem obowiązków informacyjnych wobec konsumentów.

Według projektu ustawy, podmiotem uprawnionym do prowadzenia postępowania pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich będzie podmiot ADR wpisany do rejestru podmiotów uprawnionych. Rejestr ma być jawny i będzie prowadzony przez prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Podmiot uprawniony będzie zobowiązany do rozpatrywania sporów krajowych i transgranicznych. Zasadniczo wszczęcie postępowania ma następować na wniosek konsumenta, jednak podmiot ADR będzie mógł przewidzieć w swoim regulaminie możliwość wszczęcia postępowania również na wniosek przedsiębiorcy. Wszczęcie postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązania sporu konsumenckiego przerywa bieg przedawnienia roszczenia, które jest przedmiotem sporu.

Podmiot ADR ubiegający się o wpis do rejestru i notyfikację w UE będzie musiał spełnić wymogi: fachowości (osoby odpowiedzialne za postępowanie ADR muszą posiadać wiedzę i umiejętności w dziedzinie pozasądowego lub sądowego rozwiązywania sporów konsumenckich i ogólną znajomość prawa), a także niezależności i bezstronności.

Zgodnie z projektem, prezes UOKiK będzie monitorował wypełnianie przez podmioty uprawnione wymogów ustawowych oraz ich działalność przez analizę sprawozdań z wykonywanych zadań. Ma też koordynować wzajemną współpracę między podmiotami uprawnionymi a organami zajmującymi się ochroną konsumentów (w zakresie wskazanym w ustawie).

W Polsce, mimo tendencji wzrostowej, mechanizmy polubownego rozstrzygania sporów konsumenckich są nadal mało rozwinięte i słabo upowszechnione. Praktyka pokazuje jednak, że sądy polubowne i inne formy pozasądowego rozstrzygania sporów konsumenckich są skutecznym i tanim środkiem dochodzenia praw przez konsumentów. Dotyczy to zwłaszcza spraw drobniejszych, które rozstrzygane przez sądy powszechne, są obarczone licznymi niedogodnościami, takimi jak np.: przewlekłość postępowania, wysokie koszty, sformalizowane procedury, itp.

Ustawa ma wejść w życie po dwóch miesiącach od daty ogłoszenia jej w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem dwóch artykułów, które mają obowiązywać po 14 dniach od daty publikacji.

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi wyłączną i pełną odpowiedzialność za jego treść.(PAP)

kom/ pd/