Fundacja EUROLEGE: e-sąd niezgodny z prawem unijnym?

Jak wynika z analiz eksperckich Fundacji Pomocy Zadłużonym EUROLEGE, działalność e-sądu może być niezgodna z art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy Rady nr 93/13/EWG z dnia 05 kwietnia 1993 roku „w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich”. W 2018 i 2019 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał kilka wyroków (np. C-176/17 i C-632/17), w których stwierdził niezgodność polskich przepisów postępowania nakazowego z prawem unijnym. Niezgodność polegała między innymi na możliwości wydawania przez sąd krajowy nakazu zapłaty w warunkach, w jakich sąd ten nie miał możliwości zbadania umowy pierwotnej zawartej przez przedsiębiorcę z pozwanym konsumentem. W ocenie specjalistów z Fundacji Pomocy Zadłużonym EUROLEGE ma to jednak przełożenie również na sprawy prowadzone w elektronicznym postępowaniu upominawczym (EPU) przez e-sąd.

Dla przypomnienia Fundacja EUROLEGE informuje, że e-sąd wydając nakaz zapłaty nie dysponuje żadnymi dowodami. Zgodnie z procedurą przewidzianą dla EPU do pozwu nie załącza się dowodów, a jedynie dokonuje się ich opisu. Oznacza to, że e-sąd nie posiada fizycznie nie tylko umowy zawartej z konsumentem, ale też innych dokumentów, na które powód powołuje się w pozwie. Dając wiarę temu co opisuje powód wydaje nakaz zapłaty, w którym nakazuje pozwanemu zapłacić określoną w pozwie kwotę. A co jeśli pozwany się nie odwoła? Czeka go postępowanie egzekucyjne.

Prawnicy z Fundacji EUROLEGE szacują, że od 2010 roku e-sąd mógł wydać nawet około 20 milionów nakazów zapłaty. Jeśli byłyby one wydane niezgodnie z przepisami UE, to groziłoby nam wznawianie postępowań sądowych w tych sprawach. W ocenie Fundacji Pomocy Zadłużonym EUROLEGE niewątpliwie to niedopatrzenie ustawodawcze może mieć wpływ na działalność sądownictwa w Polsce. Konieczność rozpatrywania tych spraw musiałyby przejąć sądy tradycyjne (stacjonarne), co niewątpliwie doprowadziłoby do paraliżu orzeczniczego.