Komitet Regionów za rozszerzeniem listy przestępstw UE o mowę nienawiści i przestępstwa z nienawiści

Opinia zatytułowana „Poszerzenie wykazu przestępstw UE o mowę nienawiści i przestępstwa z nienawiści” została przygotowana przez Aleksandrę Dulkiewicz, prezydent Gdańska.

„Unia Europejska musi podjąć zdecydowane działania w celu przeciwdziałania przestępstwom z nienawiści motywowanym nienawiścią rasową, uprzedzeniami na tle narodowościowym, etnicznym, religijnym, orientacji seksualnej, tożsamości, wieku czy niepełnosprawności. Ta opinia ma chronić wszystkich obywateli Unii Europejskiej. Musimy robić wszystko, żeby mieszkańcy naszych miast i regionów czuli się bezpieczni, niezależnie od wyznawanej wiary, swojej orientacji seksualnej, koloru skóry, wieku, czy narodowości” – powiedziała Aleksandra Dulkiewicz prezentując opinię w trakcie sesji plenarnej Komitetu Regionów 30 listopada.

Prezydent Gdańska zaznaczyła, że intencją przygotowanego przez nią dokumentu było także zwrócenie uwagi na konieczność tworzenia na poziomie unijnym klimatu sprzyjającego przełamywaniu barier w zgłaszaniu przypadków przestępstw z nienawiści, a także zapobieganiu wszelkim objawom dyskryminacji i wykluczenia.

Europejskie regiony i miasta podkreśliły w przyjętej opinii, że jedyną skuteczną odpowiedzią na mowę nienawiści i przestępstwa z nienawiści – stanowiące dziś fundamentalne zagrożenie dla społeczeństwa demokratycznego – jest stworzenie kompleksowej europejskiej strategii prawnej w zakresie zapobiegania i ścigania przejawów mowy nienawiści oraz związanych z nią przestępstw.

W opinii zwrócono uwagę na globalny wymiar mowy nienawiści i przestępstw z nienawiści, osiągany między innymi dzięki ich łatwej popularyzacji za pośrednictwem zróżnicowanych kanałów oferowanych usług cyfrowych. Podkreślono, że z tego powodu problem można rozwiązać jedynie za pomocą wspólnych działań na szczeblu całej UE w dziedzinie prawa karnego, a także wzmocnionej współpracy sądowej między państwami członkowskimi.

Regionalni liderzy podkreślili również, w przyjętym dokumencie, rolę programów edukacji antydyskryminacyjnej i zaproponowali włączenie tematyki mowy nienawiści do programów kształcenia ogólnego, zachęcając regiony posiadające kompetencje w tym zakresie do podejmowania działań w tym kierunku.

W trakcie sesji plenarnej mówiono też o odpowiedzialności władz regionalnych i lokalnych za aktywne przeciwdziałanie przestępstwom z nienawiści i mowie nienawiści oraz zapobieganie dyskryminacji i wykluczeniu, w tym także przemocy motywowanej politycznie i ideologicznie. Zwrócono również uwagę, że burmistrzowie oraz inni przywódcy regionalni i lokalni mogą odegrać kluczową rolę w rozpoznawaniu wczesnych oznak takich incydentów w swoich społecznościach. Sformułowano w związku z tym postulat opracowania specjalistycznych rekomendacji dla władz regionalnych i lokalnych, mówiących o tym, jak skutecznie zapobiegać temu zjawisku w obrębie społeczności lokalnych.

„Naszym zadaniem jako samorządowców jest przede wszystkim budowanie świadomości obywatelskiej w tym obszarze oraz szeroko rozumiana edukacja i propagowanie dobrych przykładów, jak żyjąc w jednej wspólnocie, możemy twórczo się różnić” – powiedziała Dulkiewicz.

Europejski Komitet Regionów, jako zgromadzenie polityczne polityków lokalnych i regionalnych w UE, z inicjatywy polskiej delegacji, jednogłośnie przyjął 7 lutego 2019 r. rezolucję potępiającą mowę nienawiści i wszelkiego rodzaju groźby pod adresem przywódców politycznych.

KR we współpracy z Miastem Gdańsk i ICORN stworzył Nagrodę Prezydenta Miasta Pawła Adamowicza dla lokalnych orędowników wolności i solidarności oraz walki z nietolerancją, uciskiem i ksenofobią. Nagroda jest uhonorowaniem życia i przykładu Pawła Adamowicza, prezydenta Gdańska od 1998 r. do jego zabójstwa 13 stycznia 2019 r. Jego zabójstwo poprzedziła fala skierowanej przeciwko niemu mowy nienawiści. Ustanowienie tej Nagrody jest także wyrazem uznania dla każdego, kto działa odważnie i uczciwie przeciwko nietolerancji, radykalizacji postaw, mowie nienawiści, uciskowi i ksenofobii oraz działa na rzecz promowania równych szans, integracji społecznej i praw podstawowych.

Z Brukseli Marcin Mastalerz

Źródło informacji: Serwis Samorządowy PAP