MEN: Podstawy programowe do przedmiotów: edukacja obywatelska i edukacja zdrowotna podpisane przez Minister Edukacji (komunikat)

- Ministerstwo Edukacji Narodowej informuje:

Minister Edukacji Barbara Nowacka podpisała 6 marca br. projekty rozporządzeń w sprawie podstawy programowej przedmiotów: edukacja obywatelska i edukacja zdrowotna. Oba będą nauczane w szkołach od 1 września 2025 roku.

Szczegółowy wymiar zajęć w poszczególnych klasach będzie określony w przygotowywanych przepisach. Trwają końcowe prace nad projektem rozporządzenia Ministra Edukacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie ramowych planach nauczania dla publicznych szkół. Projekt zostanie podpisany przez ministra jeszcze w marcu.

link do projektu: https://legislacja.gov.pl/projekt/12391554

Głównym celem przedmiotu edukacja obywatelska jest przygotowanie uczniów do świadomego i odpowiedzialnego zaangażowania obywatelskiego w społeczeństwie demokratycznym. Przedmiot będzie budował i wzmacniał postawy patriotyczne młodych ludzi oparte na poczuciu tożsamości i dumie z przynależności do wspólnoty, troski o małą i dużą Ojczyznę, poczuciu odpowiedzialności za jej kształt. Równolegle przedmiot ma kształtować otwartość i szacunek względem innych, empatię i solidarność z innymi oraz zaangażowanie na rzecz dobra wspólnego.

Nowy przedmiot edukacja zdrowotna

Nieobowiązkowy przedmiot edukacja zdrowotna, który zastąpi przedmiot wychowanie do życia w rodzinie, będzie realizowany począwszy od roku szkolnego 2025/2026:

- w szkołach podstawowych w klasach IV–VIIII

- w szkołach ponadpodstawowych: w liceum ogólnokształcącym, technikum oraz branżowej szkole I stopnia.

Głównym celem przedmiotu edukacja zdrowotna jest kształtowanie kompetencji uczniów związanych z całożyciową dbałością o zdrowie oraz budowanie potencjału zdrowotnego własnego i otoczenia.

Wymagania szczegółowe dotyczące wiedzy i umiejętności ujęte zostały w 11 działach tematycznych:

1. Wartości i postawy

2. Zdrowie fizyczne

3. Aktywność fizyczna

4. Odżywianie

5. Zdrowie psychiczne

6. Zdrowie społeczne

7. Dojrzewanie (tylko w szkołach podstawowych)

8. Zdrowie seksualne

9. Zdrowie środowiskowe

10. Internet i profilaktyka uzależnień

11. System ochrony zdrowia (tylko w szkołach ponadpodstawowych).

Zasady organizacji tych zajęć w poszczególnych klasach będą analogiczne do przedmiotu wychowanie do życia w rodzinie. Przedmiot edukacja zdrowotna również będzie nieobowiązkowy tj. rodzice lub pełnoletni uczniowie będą mogli zgłosić dyrektorowi szkoły w formie pisemnej rezygnację z udziału w tych zajęciach.

Zajęcia będą odbywać się w wymiarze 1 godziny tygodniowo przez cały rok szkolny.

Podstawa prawna (przygotowywane przepisy): projekt Rozporządzenia Ministra Edukacji w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego. Projekt rozporządzenia zostanie podpisany przez ministra jeszcze w marcu.

link do projektu: https://legislacja.gov.pl/projekt/12394353

Konsultacje publiczne projektów rozporządzeń

Konsultacje i opiniowanie projektów rozporządzeń trwały od 31 października do 21 listopada 2024 r. W wyniku przesłanych uwag, dokonano zmian i uzupełnień mających na celu lepsze dostosowanie treści programowych podstawy do potrzeb uczniów oraz aktualnych wyzwań zdrowotnych i społecznych.

Zdecydowano, że przedmiot edukacja zdrowotna będzie nieobowiązkowy.

Kwalifikacje nauczycieli do nauczania przedmiotów

Konsekwencją wprowadzenia edukacji zdrowotnej i obywatelskiej do szkół jest określenie kwalifikacji do nauczania tych przedmiotów.

Jeszcze w marcu zostanie skierowany do konsultacji społecznych i uzgodnień międzyresortowych projekt nowelizacji rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 14 września 2023 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (Dz. U. poz. 2102 - https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20230002102/O/D20232102.pdf).

W projekcie wskazano, że nauczycielem przedmiotu edukacja zdrowotna może być osoba, która spełnia wymagania kwalifikacyjne, takie jak inni nauczyciele przedmiotów lub zajęć, tj. osoba, która ukończyła studia magisterskie w zakresie edukacji zdrowotnej i posiada przygotowanie pedagogiczne albo osoba, która ukończyła inne studia magisterskie, posiada przygotowanie pedagogiczne i ukończyła studia podyplomowe w zakresie edukacji zdrowotnej.

Zgodnie z projektowanym rozporządzeniem kwalifikacje do nauczania edukacji zdrowotnej będą posiadali także:

- nauczyciele biologii, przyrody, wychowania fizycznego, wychowania do życia w rodzinie oraz nauczyciele psycholodzy,

- osoby, które ukończyły studia przygotowujące do wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty, farmaceuty, pielęgniarki, położnej, diagnosty laboratoryjnego, fizjoterapeuty, ratownika medycznego, albo studia w zakresie zdrowia publicznego i posiadają przygotowanie pedagogiczne.

Przyjęto również, że zajęcia z przedmiotu edukacja zdrowotna będą mogły być prowadzone przez zespół dwóch lub więcej ww. nauczycieli.

Darmowe studia podyplomowe dla nauczycieli, przygotowujące do nauczania edukacji zdrowotnej

Ministerstwo Edukacji Narodowej zleci 11 uczelniom realizację kwalifikacyjnych studiów podyplomowych dla nauczycieli, przygotowujących do nauczania edukacji zdrowotnej. Dobiegają końca ustalenia z uczelniami w sprawie warunków realizacji studiów. Studia będą finansowane z budżetu MEN i będą bezpłatne dla nauczycieli. Będą trwały 3 semestry, a zajęcia rozpoczną się w marcu/kwietniu br.

Studia podyplomowe będą prowadzone przez:

1. Uniwersytet Medyczny w Białymstoku,

2. Gdański Uniwersytet Medyczny,

3. Uniwersytet Śląski w Katowicach,

4. Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie,

5. Uniwersytet Medyczny w Poznaniu,

6. Uniwersytet Rzeszowski,

7. Uniwersytet Medyczny w Szczecinie,

8. Akademię Pedagogiki Specjalnej w Warszawie,

9. Uniwersytet Warszawski,

10. Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu,

11. Uniwersytet w Zielonej Górze.

Szkolenia i materiały edukacyjne dla nauczycieli do nowych przedmiotów

Szkolenia dla nauczycieli, którzy będą uczyć przedmiotów: edukacja obywatelska i edukacja zdrowotna zorganizuje i przeprowadzi Ośrodek Rozwoju Edukacji w Warszawie we współpracy z publicznymi placówkami doskonalenia nauczycieli.

Informacje na temat zakresu, formy i kalendarza szkoleń będą dostępne od 17 marca 2025 r.

Ośrodek Rozwoju Edukacji przygotuje również cyfrowe materiały edukacyjne (w tym scenariusze lekcji) do nauczania i uczenia się edukacji zdrowotnej, które będą opublikowane na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej (https://zpe.gov.pl/przed) nowym rokiem szkolnym.

Komentarz metodyczny dla nauczycieli edukacji obywatelskiej

Nauczycieli, którzy będą uczyć edukacji obywatelskiej, zachęcamy do zapoznania się z komentarzem metodycznym do podstawy programowej nowego przedmiotu, (https://zpe.gov.pl/b/edukacja-obywatelska/PF4CZPM5F) opracowanym przez zespół ekspertów, który na zlecenie Ministerstwa Edukacji Narodowej przygotował projekt podstawy programowej tego przedmiotu.

Rozporządzenia Ministra Edukacji

1. Rozporządzenie Ministra Edukacji zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12391102)

2. Rozporządzenie Ministra Edukacji zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia (https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12391100)

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi odpowiedzialność za jego treść – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe. (PAP)

kom/ wm/ ktl/