Ministerstwo Zdrowia: Medonet sprostowanie (komunikat)

Ministerstwo Zdrowia informuje:

Wykaz leków bezpłatnych dla świadczeniobiorców poniżej 18 roku życia zawiera 850 produktów leczniczych, które są stosowane w populacji dzieci i młodzieży na różnych etapach procesu terapeutycznego. Zawiera leki rekomendowane jako terapia z wyboru oraz leki, które u osób poniżej 18 roku życia mogą być zastosowane w przypadku, kiedy rekomendowana terapia z wyboru lub zastosowanie kilku kolejnych z rzędu rekomendowanych terapii z wyboru nie skutkuje wyzdrowieniem.

Nie zawsze – jak pokazuje praktyka lekarska - pierwsza z zastosowanych terapii skutkowała wyzdrowieniem. Niekiedy konieczne jest zastosowanie kolejnych linii leczenia, które mogą być droższe, mniej efektywne, lub mające inny, niekiedy mniej korzystny profil bezpieczeństwa. Ze świadomością tych aspektów stosowania farmakoterapii przygotowano wykaz leków bezpłatnych dla świadczeniobiorców poniżej 18 roku życia, gdyż uwzględnia on leki sprawdzone pod względem nie tylko rekomendacji klinicznych i wskazań z Charakterystyk Produktów Leczniczych, ale także pod względem wykorzystania praktyce klinicznej.

Praktyka kliniczna w Polsce pokazuje, że mimo ograniczeń rekomendacji niektóre leki są przepisywane do stosowania osobom poniżej 18 roku życia. Lekarz podejmuje decyzje terapeutyczne kierując się wiedzą medyczna, stanem zdrowia pacjenta i jego dojrzałością fizyczną oraz własnym doświadczeniem i niewłaściwe jest insynuowanie profesjonalistom medycznym, iż pierwszeństwo w preskrypcji ma status refundacyjny. Lista leków wspiera wybór lekarza zastosowania najwłaściwszej terapii.

W przypadku poruszonych w artykule famotydyny oraz trazodonu należy zaznaczyć, że tylko w 2022 roku produkty zawierające famotydynę były stosowane przez pacjentów poniżej 18 roku życia, co zostało ustalone na podstawie sprawozdanej preskrypcji leków w Polsce. Dodatkowo zidentyfikowano liczne doniesienia naukowe potwierdzające zastosowanie famotydyny w szczególnych sytuacjach klinicznych. W bardzo prosty sposób można to ustalić przeglądając chociażby kilka z dostępnych w bazach informacji medycznej publikacji, np. Pharmacokinetics and pharmacodynamics of famotidine and ranitidine in critically ill children, J Clin Pharmacol. 2014 Feb;54(2):201-5. doi: 10.1002/jcph.219. Epub 2013 Nov 20, która wnioskuje iż większa siła działania famotydyny może zapewnić korzyść kliniczną ze względu na mniejszą ekspozycję na lek i rzadsze dawkowanie w celu uzyskania takiego samego efektu obniżenia pH.

W odniesieniu do trazodonu wskazać należy, że lek ten również był już stosowany u pacjentów poniżej 18 roku życia Od 2018 roku trazodon był zrefundowany u 12 546 pacjentów pediatrycznych, i również w tym przypadku rok 2022 był rekordowy (lek zastosowano i zrefundowano u 5 226 pacjentów poniżej 18 roku życia).

Jednocześnie nie pojawiły się żadne informacje dotyczące jego szkodliwości, która przeważałaby nad korzyściami wynikającymi z jego zastosowania.

Biorąc pod uwagę zaskakujący jest także wybór terapii, na które w artykule zwrócono uwagę. Trazodon refundowany jest w leczeniu chorób psychicznych, czyli w psychiatrii, w tym psychiatrii dziecięcej. Stan finansowania psychiatrii w Polsce był przedmiotem wielu rozważań, również w kontekście polityki lekowej Państwa, przez co brak refundacji tych produktów w trybie listy bezpłatnej mógłby być odebrany co najmniej jako działanie nieetyczne, szkodzące procesowi terapeutycznemu i stygmatyzujące.

Stanowisko wyrażone przez Lek. Piotra Kowalczyka nie jest zasadne i dziwi, że taka postawa jest prezentowana przez przedstawiciela środowiska lekarskiego. Uzasadnione zastosowanie leczenia we wskazaniach pozarejestracyjnych zgodnie z art. 4 ustawy o zawodzie lekarza jest nie tylko uprawnieniem, ale też obowiązkiem lekarza i dopuszcza możliwość zastosowania leczenia zgodnie z wiedzą medyczną, a nie tylko zgodnie ze statusem rejestracyjnym konkretnego produktu leczniczego.

W ocenie leków uwzględnionych w wykazie kierowano się m.in. rzeczywistą praktyką, czyli nie można mówić o sytuacji, że lekarze nie wiedzą jak przepisywać, a Ministerstwo Zdrowia nie rozumie skali zjawiska. W medycynie istnieje wiele sytuacji klinicznych, w których zastosowanie jednej z 850 wspomnianych pozycji może być jedyną deską ratunku. Preskrypcja w Polsce pokazuje, że takie sytuacje mają miejsce.

Minister Zdrowia widzi potrzebę przygotowania wytycznych postępowania, w celu ułatwienia lekarzom podejmowania decyzji terapeutycznych, a tym samym zapewnienia pacjentom jak najlepszej opieki medycznej, a z perspektywy systemu ochrony zdrowia jak najwyższego poziomu racjonalnej preskrypcji (farmakoterapii).

Zmniejszenie zmienności w praktyce postępowania medycznego oraz zwiększenie wykorzystania najbardziej skutecznych interwencji stanowią główne cele wydania rekomendacji, nad którymi pracować będą doświadczeni eksperci.

Z tego względu Minister Zdrowia zlecił Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji opracowanie wytycznych. Opracowane przez specjalistów z różnych dziedzin medycyny wytyczne związane ze stosowaniem substancji wymienionych w wykazach leków bezpłatnych pozwolą na spójną opiekę nad pacjentem i poprawę jakości leczenia, a wydane rekomendacje pozwolą na analizy w zakresie kryteriów i wskazań refundacyjnych poszczególnych leków oraz ułatwią codzienną praktykę i preskrypcję.

Wytyczne mają na celu przede wszystkim racjonalizację farmakoterapii, czyli wskazanie optymalnych ścieżek postępowania w tych trudnych sytuacjach klinicznych.

Kwestia uprawnień lekarza posiadających kontrakt z NFZ do wystawiania recept refundowanych jest w Polsce znana od początku obowiązywania systemu refundacyjnego, a praktyka działania została sprawdzona w setkach milionów wystawionych recept rocznie.

Mając powyższe na uwadze pragniemy wyrazić swój głęboki sprzeciw wobec wykorzystywania do walki politycznej nieprawdziwych i niesprawdzonych informacji, które mogą szkodzić opiece i leczeniu dzieci i młodzieży w Polsce.

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi odpowiedzialność za jego treść – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe. (PAP)

kom/ ktl/ par/