MRiRW: 20 lat polskiej wsi w Unii Europejskiej – dokąd zmierza polska wieś? (komunikat)

- Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi informuje:

Panel, który rozpoczął trzeci dzień Europejskiego Kongresu Odnowy i Rozwoju Wsi, był okazją do podsumowania obecności polskiej wsi w Unii Europejskiej. Rozmawiano o trudach związanych z przygotowaniem Polski do akcesji, szansach, które polskiej wsi dała obecność we Wspólnocie oraz wyzwaniach, przed którymi stoją rolnictwo i polska wieś.

Dyskusję, podczas której uczestnicy starali się podsumować zmiany, jakie zaszły na polskiej wsi na przestrzeni ponad 20 lat obecności Polski w Unii Europejskiej, poprowadziła dr hab. Monika Stanny – profesor Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk.

Rozmówcy:

- Czesław Siekierski, minister rolnictwa i rozwoju wsi;

- Aleksander Kwaśniewski, były prezydent Rzeczypospolitej Polskiej;

- Krzysztof Paszyk, minister technologii i rozwoju;

- Andrzej Grzyb, poseł, były europoseł;

- Prof. dr hab. Paweł Swaniewicz, dyrektor Narodowego Instytutu Samorządu Terytorialnego;

- Wiktor Szmulewicz, prezes Krajowej Rady Izb Rolniczych.

Droga do postępu

Uczestnicy debaty wymienili się spostrzeżeniami na temat zmiany, jaka dokonała się na polskiej wsi na przestrzeni czasu. Podkreślono, że negocjacje i przygotowania Polski do akcesji do Unii Europejskiej nie były łatwe, ale dzisiaj ich efekty są fundamentalne dla rozwoju rolnictwa w Polsce. Wspominano obawy i ciężką pracę, jaką trzeba było wykonać, aby zmienić podejście rolników do procesu integracji. Minister Siekierski przyznał, że był to czas trudnych reform i bardzo intensywnych przygotowań. Zaznaczył, że polskie rolnictwo zrobiło ogromny krok w kierunku rozwoju oraz zmiany świadomości rolników.

Czesław Siekierski, minister rolnictwa i rozwoju wsi: „Nikt z nas nie ma dzisiaj wątpliwości, że decyzja, którą podjęliśmy wspólnie 21 lat temu, była dobra. Polska wieś bardzo się zmieniła – kiedyś trochę zapomniana, obecnie jest ważnym obszarem krajowej gospodarki. Widzę w tym duży wpływ młodego pokolenia. Przygotowując polskie społeczeństwo do podjęcia decyzji w referendum akcesyjnym, przeprowadzaliśmy z młodymi ludźmi, wśród których byli też przyszli rolnicy, szereg rozmów o tym, jak zmieni się polska wieś i jaka stoi przed nami szansa. Z kolei dla starszego pokolenia ogromne znaczenie dla zmiany nastawienia miało wsparcie idei integracji z Unią Europejską przez papieża Jana Pawła II”.

Andrzej Grzyb, poseł, były europoseł: „Proces przygotowania do członkostwa to nie tylko deklaracje. To również ogromna praca, którą państwo musi wykonać i my tę pracę wykonaliśmy. To również determinacja i wiara w sukces. A przede wszystkim to proces, który musi być zrozumiany i zaakceptowany przez społeczeństwo. Uważam, że Polska i społeczeństwo polskiej wsi zdało ten egzamin”.

Jednocześnie, jak zauważyła prowadząca panel dr hab. Monika Stanny, postęp i nowoczesność polskiej wsi łączy się z konserwatywnymi przekonaniami i postawami jej mieszkańców.

Aleksander Kwaśniewski, były prezydent Rzeczypospolitej Polskiej: „Wejście Polski do Unii Europejskiej to historia sukcesu. Z satysfakcją patrzę na polską wieś, która wykorzystała daną jej szansę – znaleźliśmy właściwy dworze, odpowiedni peron i wsiedliśmy do dobrego pociągu. To prawda, że polska wieś jest konserwatywna. Uważam, że to przykład godzenia ciągłości tradycji i postępu, nowoczesności. Zniszczenie tradycji i kultury chłopskiej byłoby dużym błędem. Nam udało się ją zachować. Jestem dumny z tej tradycji”.

Wyzwania na przyszłość

Podczas panelu rozmawiano również o wyzwaniach i zobowiązaniach, które stoją przed polskim rolnictwem, a wynikają z naszej obecności w Unii Europejskiej. Dyskutowano o skutecznym wykorzystaniu unijnych funduszy, roli Wspólnej polityki Rolnej, wyzwaniach związanych ze zmianami demograficznymi zachodzącymi na wsi, o rozwoju infrastruktury oraz dostępie do edukacji.

Krzysztof Paszyk, minister technologii i rozwoju: „Ogromną rolę w efektywnym wykorzystaniu unijnych funduszy odegrały samorządy – poprawa infrastruktury na wsiach to dobrze i efektywnie zainwestowane środki. Ten proces nie jest zakończony – ścieżki pieszo rowerowe, bezpieczne przejazdy kolejowe i wiele innych – to wszystko jeszcze jest do zrobienia. Musimy również szukać rozwiązań zachęcających do zmiany sytuacji demograficznej. Niestety w większość regionów nie ma zastępowalności na obszarach wiejskich, a to rodzi obawy o przyszłość produkcyjnych funkcji polskiej wsi w przyszłości”.

Prof. dr hab. Paweł Swaniewicz, dyrektor Narodowego Instytutu Samorządu Terytorialnego: „Unijne fundusze, zwłaszcza z punktu widzenia samorządów, to nie wszystko. Europejska konwergencja polega na przejmowaniu wzorów, procedur, sposób zarządzania i myślenia. Samorządy wiejskie przejmowały te dobre przykłady zarządzania rozwojem lokalnym, mimo, że na początku spotykały się ze sceptycyzmem. Potem było widać, że te sposoby się sprawdzają – również w oderwaniu od funduszy europejskich”.

Czesław Siekierski, minister rolnictwa i rozwoju wsi: „Bardzo ważną informacją dla Polski jest opowiedzenie się parlament UE za zachowaniem dwufilarowej Wspólnej Polityki Rolnej (WPR). Bez naszej akcesji do Unii Europejskiej nie byłoby Wspólnej polityki Rolnej, która dzisiaj jest gwarantem bezpieczeństwa żywnościowego. Ponadto wspólny rynek dał nam ogromne możliwości – obecnie eksportujemy prawie 40 proc. żywności i mamy ok. 19 mld euro nadwyżki żywnościowej. W ciągu 20 lat naszej obecności w UE wartość naszego eksportu wzrosła 10-krotnie”.

Ponadto, uczestnicy panelu podkreślili rolę poprawy stanu edukacji na wsi, aby zapewnić tamtejszej młodzieży równe szanse edukacyjne. Podnieśli też kwestię niewystarczającego dostępu mieszkańców z terenów rolniczych do opieki zdrowotnej. Podczas dyskusji na temat infrastruktury terenów wiejskich zgodnie przyznano, że postęp, jaki się dokonał na przestrzeni 20 lat w tym zakresie, jest ogromny – zarówno pod względem warunków drogowych, jak i najbliższego otoczenia. Jednocześnie rozmówcy zgodzili się, że jest to szerokie zagadnienie pozostające cały czas również w obszarze wyzwań.

Głos rolników jest ważny

Poruszono również kwestię włączania przedstawicieli mieszkańców obszarów wiejskich w proces zmian zachodzących w Unii Europejskiej i oddziałujących na rolnictwo. Wyniki badań potwierdzają, że czują się oni wykluczeni z wpływu na zmiany prawne, które dotyczą ich aktywności zawodowej. Uczestnicy rozmowy podkreślili istotę włączania reprezentacji środowisk rolniczych w dialog o przyszłości Europy i europejskiej wsi.

Krzysztof Paszyk, minister technologii i rozwoju: „Rolnicy muszą się czuć bezpiecznie, zwłaszcza w dobie niepewnej sytuacji geopolitycznej. Taką pewności dają jasne komunikaty ze strony rządu. Jego zaangażowanie w politykę unijną jest dla rolników mocnym sygnałem wsparcia. Wieś trzeba traktować po partnersku”.

Wiktor Szmulewicz, prezes Krajowej Rady Izb Rolniczych: „Potrzebujemy polityki wykorzystania kapitału ziemi, ale każdy rolnik musi sam zastanowić się nad tym, co z tym kapitałem zrobi. Świat potrzebuje żywności dobrej jakości. Wpływ na to mają polityka krajowa oraz unijna, a głos rolników, podczas prac nad przyszłym kształtem tej polityki nie może być ignorowany”.

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi odpowiedzialność za jego treść – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe. (PAP)

kom/ sza/