MRiRW: Europejski Kongres Odnowy i Rozwoju Wsi (komunikat)

- Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi informuje:

Europejski Kongres Odnowy i Rozwoju Wsi już za nami. To trzydniowe wydarzenie, organizowane przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w ramach polskiego przewodnictwa w Radzie UE, przyciągnęło blisko 4500 osób – uczestników paneli, debat i warsztatów, a także zwiedzających wystawę towarzyszącą. Kongres z jednej strony był miejscem dyskusji politycznej o przyszłości rolnictwa i obszarów wiejskich, a z drugiej prezentacją polskiego folkloru i okazją do degustacji wspaniałej, polskiej żywności. Najważniejszym miejscem – prowadzonej w ciągu trzech dni debaty – była sala plenarna, gdzie swoje tematy zaprezentowało ponad 100 ekspertów. Partnerem wydarzenia był Samorząd Województwa Wielkopolskiego.

Ważne tematy

– Pogłębiona dyskusja o przyszłości europejskiego rolnictwa i bezpieczeństwie żywnościowym to priorytet polskiej prezydencji w Radzie UE. Jako przewodniczący Rady AGRIFISH w lutym i w marcu przeprowadziłem szeroką wymianę poglądów na temat Wizji, pomiędzy ministrami państw członkowskich a Komisją Europejską. Prace były kontynuowane na poziomie technicznym, podczas czterech spotkań Specjalnego Komitetu do Spraw Rolnictwa poświęconego Wizji – podkreślił podczas Kongresu minister rolnictwa i rozwoju wsi Czesław Siekierski.

Program Kongresu obejmował: Dzień Wielkopolski, rozwoju lokalnego i młodzieży (8 maja), Dzień Europejski (9 maja) i Dzień Polski (10 maja).

– UE to nie tylko wspólnota 27 państw członkowskich, lecz także wspólnota regionów i ludzi. Musimy się o tę wspólnotę troszczyć. W ramach polskiej prezydencji w Radzie UE i dzisiejszego wydarzenia – największego podczas naszej prezydencji – chcemy pokazać, że polska prezydencja to nie tylko wydarzenie polityczne, lecz także wydarzenie nas wszystkich – urzędników, organizacji rządowych i pozarządowych, wspólnoty wszystkich tych, którym nie jest obojętna przyszłość polskiej wsi – podkreślił podczas otwarcia Kongresu podsekretarz stanu Adam Nowak.

Pierwszego dnia tematy oscylowały dookoła tego, co na co dzień zajmuje społeczność obszarów wiejskich. Dyskusja dotyczyła między innymi wykorzystania funduszy unijnych, roli nauki, zdrowia, turystyki wiejskiej, roli kobiet. Zaprezentowane zostały przykłady odnowy wsi na bazie doświadczeń woj. wielkopolskiego.

Kobiecy punkt widzenia zaprezentowała wiceministra ds. Unii Europejskiej Magdalena Sobkowiak-Czarnecka. – Dużo zmieniły fundusze unijne oraz procesy cyfryzacji i digitalizacji. Dziś kobiety pozostając na obszarach wiejskich mogą prowadzić życie zawodowe, prowadzić swoją działalność gospodarczą, prowadzić sklepy internetowe. To właśnie te zmiany skróciły dystans i pozwalają im zostać w swojej małej ojczyźnie, jednocześnie realizując się zawodowo i osobiście – mówiła.

Wśród omawianych zagadnień pojawił się – ostatnio bardzo popularny – temat zabezpieczenia funkcji produkcyjnych wsi i napływu na obszary wiejskie mieszkańców miast. – Przepisy zapewniające rolnikom prowadzenie produkcji rolnej bez przeszkód są potrzebne, ale ich wprowadzenie trzeba poprzedzić dialogiem i działaniami edukacyjnymi. Wszelkie rozwiązania siłowe tylko pogłębią konflikty społeczne. Rolnicy i napływowi mieszkańcy wsi muszą przede wszystkim zrozumieć swoją sytuację i swoje potrzeby – stwierdził sekretarz stanu Michał Kołodziejczak.

W Dniu Europy wypowiedzi prelegentów niejednokrotnie odnosiły się do 21 lat przemian na polskiej wsi, związanych z obecnością w UE. Minister Czesław Siekierski podkreślił, że z perspektywy 21 lat widać, jak dobrze polscy rolnicy wykorzystali szansę, jaką dała im Wspólna Polityka Rolna, i jaką pozycję – pomimo wielu trudności – polskie rolnictwo zdobyło przez ten czas nie tylko w Europie, ale na całym świecie.

– Wejście Polski do Unii Europejskiej spowodowało prawdziwie istotne zmiany w rozwoju polskiego rolnictwa, kondycji ekonomicznej gospodarstw i warunkach życia ludności wiejskiej. Ale Dzień Europy to nie tylko moment, by podsumować dotychczasowe osiągnięcia. To przede wszystkim czas, by mówić o przyszłości. O tym, jakiej wsi i jakiego rolnictwa chcemy po roku 2027 – mówił minister.

Rangę wydarzenia podkreślał komisarz Ch. Hansen. – Europejski Kongres Odnowy i Rozwoju Wsi jest tym, czego potrzebujemy, aby wytyczyć ścieżkę w kierunku dostatniej, zrównoważonej i sprzyjającej włączaniu społecznemu przyszłości obszarów wiejskich w Unii Europejskiej. Dzisiaj, w Dniu Europy, świętujemy również nasze wspólne wartości i wysiłki na rzecz budowania lepszej przyszłości Wspólnoty – podkreślił komisarz Christophe Hansen.

Europejski Kongres Odnowy i Rozwoju Wsi był także okazją do rozmów na temat dokumentu Komisji Europejskiej – „Wizji dla rolnictwa i żywności”. W dyskusji prelegenci poruszali wiele ważnych dla europejskich rolników kwestii. Padło zapewnienie o zachowaniu dwufilarowości wspólnej polityki rolnej i dopłat bezpośrednich dla rolników.

Komisarz Ch. Hansen podkreślił, że należy pamiętać o zróżnicowaniu europejskiego rolnictwa. O tym, że rolnictwo i obszary wiejskie w każdym państwie członkowskim mają swoją specyfikę. Dlatego istotne jest to, aby wizja polityczna uwzględniała podejście terytorialne i odpowiadała na lokalne potrzeby. – Różnorodność jest siłą, którą musimy wykorzystać ponieważ obszary wiejskie nie są homogeniczne i nie powinny jako takowe być traktowane. Różnią się pod względem geograficznym, kulturowym, tradycji, a także warunków społeczno-gospodarczych – mówił komisarz ds. rolnictwa i żywności.

Trzeciego dnia mówcy skupili się na ocenie stanu polskiej wsi, kierunkach przemian i wyzwaniach współczesności. Uczestnicy dyskusji zwrócili uwagę, że aktualnie stoimy w punkcie zwrotnym, mierząc się z równoległymi kryzysami: wojną w Ukrainie, kryzysem klimatycznym i dynamiczną rewolucją cyfrową.

Sekretarz stanu Jacek Czerniak odniósł się do dyskusji o kształcie Wspólnej Polityki Rolnej po 2027 roku. Podkreślił, że Polska opowiada się za tym, by WPR pozostała silna, stabilna i dwufilarowa, a przede wszystkim odpowiednio finansowana. – Nie chodzi o radykalną rewolucję, ale o ewolucję obecnego systemu – jego udoskonalenie, a nie demontaż. Wychodzimy z założenia, że rolnictwo powinno być konkurencyjne i jednocześnie oparte na zasadach zrównoważonego rozwoju – w wymiarze społecznym, ekonomicznym i środowiskowym. Tych elementów nie można rozdzielać. Kluczowe jest też podejście oparte na dobrowolności – nie narzucaniu rozwiązań, lecz przekonywaniu i pokazywaniu pozytywnych efektów zmian – mówił wiceminister.

W odniesieniu do wyzwań, uczestnicy dyskusji zwracali uwagę na kwestie związane z zagadnieniami technologicznymi, demograficznymi i społecznymi. Mówili o szeroko omawianym w całej Europie problemie depopulacji obszarów wiejskich, odpływie młodych ludzi do miast oraz braku perspektyw dla lokalnych społeczności. Podkreślali, że przyszłość wsi zależy przede wszystkim od ludzi.

– Dostrzegam, że transformacja, którą dziś przechodzimy, ściśle wiąże się z demografią. Z jednej strony musimy zadbać o to, by młodzi chcieli tu zostawać i kontynuować życie oraz pracę na wsi. Z drugiej – nie możemy zapominać, że wieś musi nadal pełnić swoją funkcję produkcyjną. To właśnie równowaga między tymi dwoma celami zadecyduje o jej przyszłości – sekretarz stanu Stefan Krajewski.

Uczestnicy Europejskiego Kongresu Odnowy i Rozwoju Wsi podkreślali, że u podstaw wszelkich działań, także w kwestii odnowy i rozwoju wsi są przede wszystkim ludzie. – Fenomen odnowy wsi, to ludzie aktywni na swoich obszarach, którzy znają potrzeby mieszkańców, mają cele, wizje i chęci. Dajmy im środki, a oni będą wiedzieli, jak je mądrze wykorzystać – podkreślił wicemarszałek województwa wielkopolskiego Krzysztof Grabowski, współorganizator Kongresu.

Goście – uczestnicy EKOiRW

Europejski Kongres Odnowy i Rozwoju Wsi był wydarzeniem wysokiego szczebla, w którym udział wzięli przedstawiciele ministerstw odpowiedzialnych za rozwój wsi UE27, instytucji działających na rzecz rozwoju wsi i obszarów wiejskich, przedstawicieli samorządów, organizacji pozarządowych, środowisk naukowych, liderów społeczności wiejskich, ze szczególnym uwzględnieniem kluczowych środowisk: kobiet, młodzieży i sportu.

„Wizję dla rolnictwa i żywności” zaprezentował unijny komisarz ds. rolnictwa Christophe Hansen, a w dyskusję na jej temat włączyli się – oprócz ministra Czesława Siekierskiego – zaproszeni goście wysokiego szczebla: minister rolnictwa, suwerenności żywnościowej i leśnictwa Włoch Francesco Lollobrigida, sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa, Rozwoju Wsi i Środowiska Cypru Andreas Grigoriou, minister rolnictwa Litwy Ignas Hofmanas, minister rolnictwa i przemysłu żywnościowego Mołdawii Ludmila Catlabuga, minister stanu ds. rozwoju społeczności i organizacji charytatywnych Irlandii Jerry Buttimer T.D., sekretarz stanu ds. rolnictwa i żywności Hiszpanii Bego?a García Bernal.

Wśród uczestników Kongresu obecni byli między innymi: były prezydent RP Bronisław Komorowski, były prezydent RP Aleksander Kwaśniewski, polscy ministrowie rolnictwa poprzednich rządów, obecni członkowie Rządu RP.

Wydarzenia towarzyszące

W trakcie Kongresu odbyło się około 20 wydarzeń towarzyszących: konferencje, warsztaty, panele dyskusyjne i spotkania, w których udział brali eksperci rożnych dziedzin.

W programie zaplanowano także pierwsze posiedzenie Polskiego Parlamentu Wiejskiego oraz prezentacje dobrych praktyk z całej Europy. Ważną pozycją dla uczestników będzie konferencja naukowa pt. „Polska Wieś – wizja odnowy i rozwoju”.

W ramach wystawy towarzyszącej EKOiRW, uczestnicy Kongresu mogli zobaczyć, czym jest wieś XXI wieku – nowoczesna, przyjazna do życia, ale też wierna swoim korzeniom. Wystawa była miejscem przepełnionym muzyką i tańcem, a także zapachami wspaniałej, polskiej, tradycyjnej żywności. Flagowe produkty rękodzielnicze i żywnościowe prezentowały na swoich stoiskach urzędy wojewódzkie. Odwiedzający mogli wziąć udział w warsztatach garncarskich, własnoręcznie skręcić świeczkę z wosku pszczelego, wygrać upominki w quizach orgaznizowanych na poszczególnych stoiskach wystawienniczych, a także skosztować regionalnych smakołyków. W ramach wystawy Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa zorganizował finał konkursu dla Kół Gospodyń Wiejskich Bita Regionów. Wystawę odwiedził minister Czesław Siekierski, a także komisarz Christophe Hansen.

– Skalę Europejskiego Kongresu Odnowy i Rozwoju Wsi dobrze oddają liczby: ponad 1000 osób zaangażowanych w organizację, 118 prelegentów, 18 ministrów, 2 komisarzy i 4500 zarejestrowanych uczestników – podkreślił dyrektor generalny MRiRW Bogusław Wijatyk.

Spotkania z mediami podczas EKOiRW

Podczas Europejskiego Kongresu Odnowy i Rozwoju Wsi na terenie woj. wielkopolskiego – w Poznaniu oraz na terenie niewielkiego zakładu produkcyjnego w Granowie – odbyły się dwa briefingi prasowe z udziałem ministra Czesława Siekierskiego oraz zaproszonych gości. Na terenie Międzynarodowych Targów Poznańskich wraz z ministrem mediom informacji udzielił komisarz UE ds. rolnictwa Christophe Hansen. Natomiast podczas wizyty terenowej, prezentującej regionalny produkt wpisany przez Komisję Europejską na listę produktów chronionych – wielkopolski ser smażony ChOG – ministrowi Siekierskiego oraz komisarzowi Hansenowi towarzyszyli: komisarz UE ds. budżetu i administracji publicznej oraz zwalczania nadużyć finansowych Piotr Serafin i minister do spraw Unii Europejskiej Adam Szłapka.

Relacje z EKOiRW

Zachęcamy do zapoznania się z komunikatami MRiRW dot. Kongresu, które dostępne są w zakładce Aktualności na stronie MRiRW: https://www.gov.pl/web/rolnictwo/wiadomosci.

Dostępne są także relacje wideo. Wszystkie panele były transmitowane i można je obejrzeć na kanale MRiRW w serwisie You Tube: wszystkie relacje z EKOiRW.

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi odpowiedzialność za jego treść – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe. (PAP)

kom/ kpr/ jpn/