MS: Odblokowanie KPO – efekt reform w wymiarze sprawiedliwości (komunikat)

- Ministerstwo Sprawiedliwości informuje:

W ciągu ostatnich 18 miesięcy Ministerstwo Sprawiedliwości skutecznie usprawniło działanie polskiego wymiaru sprawiedliwości. Przeprowadzono reformy sądów, zmodernizowano placówki penitencjarne, odbudowano zaufanie do instytucji oraz systematycznie rozliczano przypadki nadużyć władzy. Jednym z sukcesów było odblokowanie środków z Krajowego Planu Odbudowy (KPO).

W 2017 roku Komisja Europejska, za pośrednictwem wiceprzewodniczącej Very Jourovej, wszczęła procedurę z artykułu 7 Traktatu o Unii Europejskiej przeciwko Polsce. Powodem było podejrzenie „poważnego naruszenia przez państwo członkowskie wartości Unii”, ze szczególnym uwzględnieniem naruszeń praworządności w polskim wymiarze sprawiedliwości. Trwająca ponad sześć lat procedura została zamknięta na podstawie strategii znanej jako „Plan Działań Polski w sprawie przywracania praworządności”, zaproponowanej przez Ministra Sprawiedliwości Adama Bodnara.

Dokument ten został zaprezentowany krajom członkowskim oraz Komisji Europejskiej w lutym 2024 roku podczas posiedzenia Rady Unii Europejskiej ds. Ogólnych. Wśród kluczowych elementów Planu Działań wymienić należy planowane reformy dotyczące Krajowej Rady Sądownictwa, Sądu Najwyższego i Trybunału Konstytucyjnego, a także rozdzielenie funkcji Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego.

Plan ten potwierdza skuteczność i determinację w przywracaniu praworządności oraz odbudowie pozycji Polski na arenie międzynarodowej. Dzięki konsekwentnym działaniom reformatorskim i otwartemu dialogowi z partnerami europejskimi Polska odzyskała dostęp do kluczowych funduszy, które przez lata były zamrożone z powodu naruszeń zasad państwa prawa.

Było to możliwe dzięki szeregowi konkretnych działań – przedstawionych w formie Action Planu - na rzecz przywracania praworządności oraz odbudowy zaufania do instytucji państwa prawa. Kluczowe reformy objęły następujące obszary:

Przywrócenie niezależności sądownictwa

Jednym z kluczowych osiągnięć było przywrócenie roli środowiska sędziowskiego w procesie wyboru prezesów sądów. To fundamentalna zmiana, która gwarantuje, że decyzje personalne w sądach nie będą już narzędziem politycznej presji, lecz efektem demokratycznego dialogu w ramach środowiska prawniczego. Działania te wzmacniają niezależność sądownictwa i budują zaufanie obywateli do wymiaru sprawiedliwości.

Ograniczenie nadużyć w systemie dyscyplinarnym

Minister Sprawiedliwości skutecznie ograniczył represyjną działalność rzeczników dyscyplinarnych, wprowadzając instytucję rzeczników ad hoc. Dzięki temu sędziowie są lepiej chronieni przed arbitralnymi postępowaniami, a cały system dyscyplinarny stał się bardziej przejrzysty i sprawiedliwy. To ważny krok w kierunku zapewnienia niezależności wymiaru sprawiedliwości.

Reformy KRS i Trybunału Konstytucyjnego

Przygotowanie i przyjęcie przez rząd oraz parlament ustaw naprawczych dotyczących Krajowej Rady Sądownictwa (KRS) i Trybunału Konstytucyjnego (TK) było przełom w odbudowie zaufania do kluczowych instytucji państwa prawa.

Wzmocnienie niezależności prokuratury

Kolejnym ważnym osiągnięciem jest przygotowanie projektu ustawy rozdzielającej funkcje Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego. Ogranicza to polityczny wpływ na prokuraturę i wzmacnia jej niezależność, zgodnie z najlepszymi europejskimi standardami. To rozwiązanie, na które od lat czekało wielu ekspertów i środowisk prawniczych.

Powrót do pełnego respektowania prawa międzynarodowego

Obecny rząd dokonał także zmiany stanowisk Rzeczpospolitej przed międzynarodowymi trybunałami – TSUE i ETPCz. Polska ponownie stała się państwem w pełni respektującym prawo międzynarodowe i zobowiązania traktatowe, co zostało docenione przez partnerów unijnych.

Realne korzyści dla Polski i Polaków

W efekcie tych działań Polska nie tylko odzyskała zaufanie instytucji unijnych, ale również stała się przykładem skutecznej naprawy państwa prawa. Odblokowanie środków z KPO to realna korzyść dla obywateli – do tej pory Polska otrzymała już 67 mld złotych, które są inwestowane w rozwój gospodarczy, modernizację infrastruktury, zieloną transformację, wsparcie przedsiębiorców oraz nowe miejsca pracy.

Odblokowane zostało również 76 mld euro dla regionów z polityki spójności. Z tego funduszu wspierane są projekty w ramach celu „Inwestycje na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia”, głównie projekty infrastrukturalne związane z ochroną środowiska i transportem.

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi odpowiedzialność za jego treść – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe. (PAP)

kom/ kpr/