MS: Ustawa o nieodpłatnej pomocy prawnej czeka na podpis prezydenta (komunikat)

- Ministerstwo Sprawiedliwości informuje:

Łatwiejszy dostęp do nieodpłatnej pomocy prawnej czy mniej biurokracji – to rozwiązania zaproponowane przez Ministerstwo Sprawiedliwości, które przyjął we wtorek Sejm RP. Nowelizacja ustawy trafi teraz do podpisu prezydenta.

Przygotowane w Ministerstwie Sprawiedliwości przepisy ułatwią obywatelom dostęp do bezpłatnego wsparcia. Program jest skierowany do osób, którym sytuacja życiowa nie pozwala na pokrycie kosztów odpłatnej pomocy prawnej. Mogą z niego skorzystać również przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą.

Zdalna pomoc prawna

Po wejściu w życie nowelizacji ustawy, z nieodpłatnej pomocy prawnej będzie można skorzystać również zdalnie. Wcześniej porady za pośrednictwem telefonu czy internetu można było uzyskać tylko podczas epidemii, stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu nadzwyczajnego. Mogły z niego korzystać osoby ze znaczną niepełnosprawnością ruchową, które nie były w stanie stawić się w punkcie osobiście oraz osoby z trudnościami w komunikowaniu się. Możliwość korzystania z porad zdalnych sprawdziła się w czasie pandemii COVID-19.

Łatwość w dostępie do tego typu wsparcia sprawia, że istnieje na nie duże zapotrzebowanie społeczne. Dzięki poradom zdalnym dostęp do specjalistycznej pomocy prawnej będą miały osoby, które z różnych przyczyn nie mogą stawić się w punkcie stacjonarnym, np. Polacy przebywający za granicą – podkreśla wiceminister sprawiedliwości Arkadiusz Myrcha.

Proponowane rozwiązanie nie tylko ułatwi obywatelom dostęp do pomocy prawnej, ale pozwoli efektywniej wykorzystać dyżury w punktach nieodpłatnej pomocy.

Dodatkowe ułatwienia

Kolejnym ułatwieniem jest wprowadzenie ustnej formy oświadczenia, że osoba, która chce skorzystać z porady zdalnej, nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej. Przy korzystaniu z porad stacjonarnie, obowiązek składania pisemnych oświadczeń o niemożności poniesienia kosztów odpłatnej pomocy prawnej nie zostanie zniesiony.

Nowe przepisy przewidują również wprowadzenie możliwości uzależnienia udzielenia porady od osobistego stawiennictwa osoby uprawnionej w punkcie udzielania wsparcia – wskazuje wiceminister Myrcha.

Gdy osoba uprawniona zdecyduje się skorzystać z porady za pomocą środków porozumiewania się na odległość, wykonawca pomocy, na podstawie przedstawionych mu informacji przez beneficjenta, może uznać, że zachodzi konieczność bezpośredniej analizy dokumentów. Może wówczas uzależnić udzielenie porady od osobistego stawiennictwa osoby uprawnionej w punkcie, w którym świadczy pomoc albo zarekomendować osobiste stawiennictwo w punkcie najbliższym miejsca zamieszkania osoby uprawnionej.

System nieodpłatnej pomocy

System nieodpłatnej pomocy składa się z poradnictwa obywatelskiego, pomocy prawnej i mediacji. Z usług nieodpłatnej pomocy można skorzystać w około 1500 punktach znajdujących się we wszystkich powiatach. Aby skorzystać z porady stacjonarnej, trzeba umówić się w punkcie świadczenia pomocy:

- telefonicznie – poprzez specjalny powiatowy numer do zapisów;

- elektronicznie – pisząc na podany przez powiat adres e-mail lub zapisując się przy pomocy formularza dostępnego na stronie https://zapisy-np.ms.gov.pl;

- osobiście – stawiając się w starostwie powiatowym.

W przypadku skorzystania z porady stacjonarnej beneficjent składa pisemne oświadczenie, w którym deklaruje, że nie ma możliwości ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej. Od formalności tej odstępuje się w przypadku obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii albo wprowadzenia stanu nadzwyczajnego.

Zmiany mają wejść w życie od 1 stycznia 2026 r.

Baza zdjęć dla mediów: https://www.flickr.com/photos/msgovpl/albums/

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi odpowiedzialność za jego treść – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe. (PAP)

kom/ kk/ mhr/