MSZ: 73. rocznica wyzwolenia KZ Mauthausen-Gusen (komunikat)

- MSZ informuje:

Byli więźniowie, przedstawiciele rządu, organizacji kombatanckich, harcerze oraz austriacka Polonia wzięli udział w corocznych uroczystościach upamiętniających wyzwolenie w maju 1945 r. obozów należących do systemu Mauthausen-Gusen.

Uroczystości rocznicowe z udziałem polskiej delegacji rozpoczęły się w Spital am Pyhrn, gdzie znajduje się tablica poświęcona dzieciom odebranym polskim robotnicom przymusowym zmarłym w tamtejszym domu dziecka. Upamiętniono także ofiary należącego do systemu KL Mauthausen-Gusen obozu w Ebensee, gdzie kwiaty złożono przy tablicach poświęconych polskim więźniom oraz na lokalnym cmentarzu.

Szczególnym dla Polski miejscem jest system sztolni Bergkristall. Zaplanowany z myślą o produkcji samolotów bojowych na potrzeby armii system tuneli powstał dzięki morderczej pracy więźniów obozu Gusen II, wśród których bardzo liczną grupę stanowili Polacy. Dziś o tych wydarzeniach przypomina polski pomnik oraz tablice informacyjne, przy których odbyła się uroczystość z udziałem byłych więźniów, przedstawicieli Urzędu ds. Kombatantów, harcerzy i młodzieży oraz asysty wojskowej.

Głos w imieniu byłych więźniów zabrał prezes Stowarzyszenia Byłych Więźniów Obozu Koncentracyjnego Mauthausen-Gusen Stanisław Zalewski, który przypomniał o straszliwym losie więźniów pracujących w obozie i apelował do przyszłych pokoleń o zachowanie pamięci o tej tragedii. - Hasłem byłych więźniów jest „Żyjemy tak długo, jak długo żyją ci, co nas pamiętają”. Jest to przesłanie dla obecnych tutaj młodych ludzi, co nam grozi, kiedy ktoś zapragnie być nad człowiekiem - przypomniał młodzieży i harcerzom uczestniczącym w uroczystości.

Ofiary obozów w Gusen zostały upamiętnione także przy Gusen Memorial, gdzie z ramienia rządu Austrii obecna była odpowiedzialna za kwestie historyczne sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych Karoline Edstadler. W swoim wystąpieniu deklarowała, że Austria pamięta o „najciemniejszych kartach swojej historii”.

Organizatorem uroczystości w Bergkristall i Gusen jest Komitet Pamięci Gusen (Gedenkdienstkomitee Gusen) na czele z Martą Gammer. Ta lokalna inicjatywa od lat angażuje się w upamiętnianie ofiar obozów w Gusen, dba o tamtejsze miejsca pamięci oraz pracuje z młodzieżą. O pamięć o obozach w Gusen pod hasłem „Region Świadomości” (Bewusstseinregion) dba także lokalny związek gmin, na terenie których znajdują się pozostałości obozów oraz sztolnie Bergkristall.

Centralne uroczystości rocznicowe, organizowane przez Międzynarodowy Komitet Mauthhausen odbyły się tradycyjnymi na dawnym placu apelowym na terenie Mauthausen Memorial z udziałem delegacji przedstawicieli państw, z których pochodziły ofiary, a także prezydenta i członków rządu Austrii. Polska była reprezentowana przez szefa Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych ministra Jana Kasprzyka, ambasador RP w Wiedniu Jolantę Różę Kozłowską, byłych więźniów obozów systemu Mauthausen-Gusen z rodzinami, młodzież i harcerzy. Także tutaj z podobnym przesłaniem jak w Bergkristall wystąpił Stanisław Zalewski. Uroczystości dopełniła msza św. Przy polski pomniku oraz organizowany przez środowiska polonijne IV Marsz Szlakiem Pamięci Mauthausen-Gusen.

W kolejnych dniach polska delegacja odwiedziła także miejsca pamięci w Melk, Hinterbrühl, Wiener Neudorf, Guntramsdorf, a także złożyła kwiaty pod symbolicznym grobem polskich ofiar obozów systemu Mauthausen-Gusen na Kahlenbergu. Tutaj także w upamiętnianie ofiar zaangażowane są lokalne organizacje jak Inicjatywa Pamięci gmin Guntramsdorf-Wiener Neudorf (Gedenkverein Guntramsdorf-Wr. Neudorf).

# # #

Co czwarty więzień systemu niemieckich, nazistowskich obozów koncentracyjnych Mauthausen-Gusen był Polakiem, a Polacy stanowili największą grupę narodowościową wśród więźniów. Wyjątkowe znaczenie mają dla Polaków trzy obozy w Gusen, gdzie odbywała się zagłada, a inteligencji w ramach tzw. Inteligenzaktion. Do Gusen trafiło również wielu powstańców warszawskich.

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi odpowiedzialność za jego treść – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe.(PAP)

kom/ dka/ amac/