Newsletter

Zdrowie i styl życia

Kto jest najbardziej narażony na problemy zdrowotne wynikające z upału

04.08.2021, 09:23aktualizacja: 04.08.2021, 09:33

Pobierz materiał i Publikuj za darmo

Rys. Krzysztof "Rosa" Rosiecki
Rys. Krzysztof "Rosa" Rosiecki
W ostatnich dniach upały nieco zelżały, ale wciąż bywa gorąco. Warto wiedzieć, że temperatura powietrza już powyżej zaledwie 24 stopni Celsjusza może wywoływać stres cieplny u niektórych osób. W grupie ryzyka znajdują się seniorzy, małe dzieci i… osoby uprawiające sport podczas gorącej aury. Sprawdź, co można zrobić, żeby nie doszło do choroby z przegrzania.

Stres cieplny oznacza, że otrzymujemy z otoczenia więcej ciepła, niż jesteśmy w stanie oddać. Jeśli sytuacja się nie zmienia, dochodzi do wyczerpania cieplnego, a stąd już krótka droga do bezpośrednio zagrażającego życiu udaru cieplnego.

Pamiętaj o nawodnieniu!

Woda jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. U osób dorosłych stanowi około 60 proc. masy ciała, ale z wiekiem zaczyna jej ubywać i w podeszłym wieku procentowy udział wody w organizmie ulega zmniejszeniu do 45-50 proc. - dlatego tak łatwo u osób starszych o odwodnienie. Do tego z wiekiem pogarszają się funkcje narządów i obniża się rezerwa homeostazy co sprawia, że nawet niewielkie zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej mogą inicjować proces chorobowy lub prowadzić do zaostrzenia chorób współistniejących. 

"Odwodnienie to obok udaru najczęściej spotykany problem zdrowotny wynikający z wysokich temperatur. W większym stopniu zagraża ono seniorom, ze względu na zaburzone odczuwanie pragnienia. Z tego powodu warto w czasie upałów częściej odwiedzać naszych bliskich w podeszłym wieku lub zapewnić im dodatkową opiekę" – namawia Iwona Pawluczuk, ekspert Promedica24.

Pamiętaj!

  • Dostarczaj organizmowi około 1,5-2,5 l wody dziennie, a w przypadku wysokich temperatur nawet 1 l więcej. Dodatkowe 0,5-1 l płynów powinno pochodzić z innego źródła, np. warzyw i owoców. Doskonałe na upały są arbuzy, pomarańcze, pomidory.
  • Staraj się pić napoje jedynie trochę chłodniejsze niż temperatura otoczenia. Zbyt zimne pobudzają procesy służące ogrzaniu organizmu. 
  • W upały warto pić ciepłą herbatę, miętę lub melisę. Dzięki wyższej temperaturze napoju organizm podejmie procesy służące jego dodatkowemu schłodzeniu. Mięta dzięki zawartemu w niej mentolowi da nam uczucie orzeźwienia. 
  • Lepiej zrezygnować z kawy oraz alkoholu, które mogą zaburzać równowagę elektrolitową oraz prowadzić do odwodnienia.

Sport podczas upałów

Co do zasady lekarze odradzają uprawianie sportu podczas upałów. Nic dziwnego: z badań amerykańskich wynika, że u sportowców ze szkół średnich udar cieplny jest trzecią przyczyną zgonów! Lekarz David S. Jardine, autor publikacji traktującej o diagnostyce i leczeniu choroby z przegrzania wskazuje ponadto, że udar cieplny zależny od wysiłku fizycznego zdarza się niemal wyłącznie u nastolatków i osób dorosłych, a rzadko – u małych dzieci. Jak wyjaśnia, prawdopodobnie wynika to z tego, że małe dzieci zaprzestają aktywności, gdy poczują dyskomfort, natomiast nastolatki i dorośli go lekceważą, przez co doprowadzają do niebezpiecznej sytuacji.

Jeśli decydujemy się na aktywność fizyczną podczas gorącej i wilgotnej aury, należy zadbać o odpowiednie nawodnienie. Podczas wysiłku zaleca się wypijanie 250 ml płynu co 20 minut. Należy natychmiast przerwać trening i odpocząć w chłodniejszym miejscu, jeśli pojawiają się skurcze mięśni, podwyższa się ciepłota ciała, pojawiają się nudności i/lub wymioty, spada ciśnienie tętnicze. W takiej sytuacji, jeśli po próbie schłodzenia ciała i nawodnienia nie obserwuje się poprawy stanu, lepiej zadzwonić po pogotowie ratunkowe, bo być może właśnie rozwija się udar cieplny, który jest już bezpośrednim zagrożeniem zdrowia i życia.

Objawy udaru cieplnego

  • wyczerpanie, 
  • dezorientacja, 
  • uczucie gorąca, 
  • zaczerwieniona i suchą skóra (podczas wyczerpania cieplnego skóra jest biała i wilgotna!), 
  • pragnienie, 
  • szum w uszach i skroniach, 
  • mroczki przed oczami, 
  • zawroty i ból głowy, 
  • czasami nudności i wymioty i/lub biegunka,
  • podwyższona temperatura ciała (nawet powyżej 40°C), 
  • utrata przytomności,
  • splątanie,
  • drgawki. 

Pamiętaj, że objawy udaru słonecznego narastają szybko! 

Jeśli chodzi o niemowlęta, należy pamiętać, by ich nie przegrzewać – czasem dochodzi u nich do udaru cieplnego podczas snu, kiedy są nadmiernie przykryte. Warto też pamiętać, że nie ma potrzeby zakładania czapki na głowę dzieciom czy niemowlętom w sytuacji, gdy nie są wystawione na słońce.

Jeśli w upalny dzień poczujesz ból głowy, przyspieszony puls, uderzenia gorąca, masz mroczki przed oczami, usiądź w cieniu lub jakimś chłodnym miejscu i małymi łykami wypij co najmniej 250 ml wody. 

„Gdy zobaczymy kogoś w słabej kondycji nie zawahajmy się poczęstować go nie otwieranym wcześniej napojem. Zainteresujmy się losem tej osoby, a w razie potrzeby wezwijmy na miejsce pogotowie. Może to uratować czyjeś życie” apeluje policja.

Co robić, gdy dojdzie do udaru

  • Wezwij pogotowie.
  • Do czasu przyjazdu karetki udziel pierwszej pomocy: umieść go w pozycji półsiedzącej lub bezpiecznej leżącej w zaciemnionym, chłodnym miejscu, zrób zimne okłady na głowę i kark (ale nie z lodu), rozluźnij ciasne ubranie.
  • Jeśli poszkodowany jest przytomny, podaj mu coś do picia (ale nie alkohol, kawę czy herbatę),
  • Ulgę przynieść może obłożenie całego ciała wilgotnymi i chłodnymi ręcznikami (co pewien czas trzeba je zmieniać).

Podczas upału chroń swoje żyły

Upały bywają wyjątkowo uciążliwe dla osób z dolegliwościami żylnymi.

"W gorące dni takie objawy, jak spuchnięte i obolałe nogi są jeszcze bardziej odczuwalne, bo wysoka temperatura rozszerza naczynia krwionośne i >>pompowanie<< krwi w górę idzie jeszcze bardziej opornie. Dlatego najlepiej unikać zbyt długiego przebywania na słońcu" – przestrzega prof. Tomasz Zubilewicz, chirurg naczyniowy ze szpitala Żagiel Med w Lublinie.

Podczas wyjątkowo ciepłych dni warto porzucić szpilki, obcisłe spodnie i rajstopy. Luźne, przewiewne ubrania, wygodne, sportowe obuwie – to wszystko zrobi dobrze naszym żyłom i ograniczy dolegliwości. Warto po pracy zrzucić obuwie i pozwolić stopom odpocząć. 

"Ważne, by pamiętać, że chore żyły lubią zimno. Niektórym ulgę przynosi samo chodzenie boso po zimnej podłodze, a latem – brodzenie w jeziorze czy morzu. Dzięki temu hartujemy nogi, a naczynia krwionośne obkurczają się, dzięki czemu krew w nich szybciej płynie" – mówi lekarz. 

I dorzuca wskazówkę dotyczącą spania: kładąc się spać, pod nogi łóżka z jednej strony podłożyć książki lub innego rodzaju podpórki, tak by głowa była mniej więcej 10 cm niżej niż stopy.

"U seniorów w upalne dni warto monitorować ciśnienie i tętno. Jeśli parametry odbiegają od normy, lepiej wezwać lekarza, zwłaszcza wtedy, kiedy w związku z upałami czują się gorzej" – mówi Iwona Pawluczuk.

Monika Wysocka, jw, zdrowie.pap.pl

Źródła:

www.gov.pl/web/rodzina/upaly-niebezpieczne-dla-seniorow

www.mazowiecka.policja.gov.pl

David S. Jardin: Choroba z przegrzania, w: Pediatria po Dyplomie, Vol. 13 Nr 1, Luty 2009

Źródło informacji: Serwis Zdrowie

Pobierz materiał i Publikuj za darmo

bezpośredni link do materiału
POBIERZ ZDJĘCIA I MATERIAŁY GRAFICZNE
Zdjęcia i materiały graficzne do bezpłatnego wykorzystania wyłącznie z treścią niniejszej informacji
Data publikacji 04.08.2021, 09:23
Źródło informacji Serwis Zdrowie
Zastrzeżenie Za materiał opublikowany w serwisie PAP MediaRoom odpowiedzialność ponosi – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe – jego nadawca, wskazany każdorazowo jako „źródło informacji”. Informacje podpisane źródłem „PAP MediaRoom” są opracowywane przez dziennikarzy PAP we współpracy z firmami lub instytucjami – w ramach umów na obsługę medialną. Wszystkie materiały opublikowane w serwisie PAP MediaRoom mogą być bezpłatnie wykorzystywane przez media.

Newsletter

Newsletter portalu PAP MediaRoom to przesyłane do odbiorców raz dziennie zestawienie informacji prasowych, komunikatów instytucji oraz artykułów dziennikarskich, które zostały opublikowane na portalu danego dnia.

ZAPISZ SIĘ