Ekspert przypomina, jakie są zadania banku centralnego

Mironczuk prowadził warsztat pt. „Pieniądz i polityka pieniężna” w ramach szkolenia dla dziennikarzy PAP21 w dniu 24 czerwca.

Koncepcja banku centralnego ma ponad 350 lat. Pierwszy bank centralnym powstał w Szwecji w 1668 roku.

Jak podkreślił ekspert, na świecie nie istnieje jeden ogólny model funkcjonowania banku centralnego. W każdym państwie ucierały się różne zwyczaje ich działania. Podstawowe różnice występują w ramach nadzoru nad systemem finansowym, który często jest przypisany bankowi centralnemu, ale ta funkcja bywa również pełniona poza bankiem centralnym przez inny organ administracji finansowej.

„W Polsce Narodowy Bank Polski pełni główną funkcję rozliczeniową i wiele instytucji państwowych jest z nim bezpośrednio powiązanych. Natomiast cała reszta sektora publicznego jest obsługiwana przez Bank Gospodarstwa Krajowego” - wskazał Mironczuk.

Zaznaczył, że najważniejszym zadaniem, jakie bank centralny realizuje w gospodarce jest stabilizacja cen.

„Bank centralny ustala podstawowe stopy procentowe, według których odbywają się operacje z bankami. Z kolei stopy podstawowe banku centralnego są wyznacznikiem dla instytucji systemu finansowego do ustalania własnych stóp procentowych (cen pieniądza) stosowanych w obrocie gospodarczym: kredytów, depozytów, oprocentowania rachunków, wyznaczania stop dyskontowych, rentowności instrumentów pochodnych” - tłumaczył ekspert.

Ekspert wskazał, że na formowanie rynkowych stóp procentowych duży wpływ ma komunikacja z rynkiem.

„Mechanizm ten pozwala na kształtowanie oczekiwań uczestników rynku, wskazując na przesłanki i oczekiwane skutki decyzji podejmowanych przez bank centralny. Dlatego bardzo ważnym elementem stabilizującym rynek finansowy jest transparentność, spójność i regularność” - podkreślił.

Podkreślił, że NBP dba również o to żeby nie zabrakło pieniędzy na rozliczenia bezgotówkowe i gotówkowe, aby obieg gospodarczy przebiegał bezproblemowo.

Innym narzędziem polityki pieniężnej banku centralnego jest stopa rezerw obowiązkowych i sposób oprocentowania tych rezerw.

„System rezerwy obowiązkowej ma na celu stabilizację najkrótszych rynkowych stóp procentowych. Dysponowanie przez banki środkami zgromadzonymi na rachunkach w NBP sprawia, iż każdego dnia operacyjnego fundusze te mogą zostać użyte w celu ułatwienia wzajemnych rozliczeń” - podkreślił Tomasz Mironczuk.

Dodał, że bank centralny odpowiada za funkcjonowanie systemu płatniczego.

„Jego zadaniem jest dostarczenie podstawowych systemów infrastruktury rozliczeniowej takich jak narzędzia informatyczne do przesyłania pieniędzy, określenie standardów ich przesyłania czy zapewnienie pieniądza gotówkowego” - powiedział.

W Polsce za identyfikację, ocenę i monitorowanie ryzyka powstającego w systemie finansowym lub jego otoczeniu odpowiada Komitet Stabilności Finansowej (KSF). Ma on za zadanie również ograniczać zagrożenia dla stabilności finansowej. W tym celu Komitet może wydać rekomendacje skierowane do konkretnych adresatów, bądź przedstawić swoje stanowisko.

W KSF reprezentowane są cztery główne instytucje sieci bezpieczeństwa finansowego: Narodowy Bank Polski, Komisja Nadzoru Finansowego, Ministerstwo Finansów oraz Bankowy Fundusz Gwarancyjny.

Warsztat odbył się 24 czerwca 2017 r. w ramach projektu Prasowa Akademia Pieniądza XXI (PAP21), który Polska Agencja Prasowa realizuje przy współpracy z Narodowym Bankiem Polskim.

Przypominamy, że na szkolenie e-learningowe dziennikarze mogą się cały czas zapisywać pod adresem http://pap21.pl/. Zachęcamy także do zaliczania kolejnych wykładów publikowanych na platformie PAP21.