Newsletter

Rosnące zagrożenie zatopioną bronią chemiczną w Morzu Bałtyckim: od dyskusji do działania

07.06.2024, 14:51aktualizacja: 07.06.2024, 14:56

Pobierz materiał i Publikuj za darmo

ICCSS (1)
ICCSS (1)
7 czerwca 2024 r. w Warszawie odbyło się spotkanie informacyjne pt. "Zatopiona w Morzu Bałtyckim broń i amunicja chemiczna: rosnące zagrożenie bezpieczeństwa, gospodarcze, środowiskowe i zdrowotne". Wydarzenie zorganizowane zostało przez Międzynarodowe Centrum Bezpieczeństwa Chemicznego (ICCSS) w Warszawie oraz Instytut Oceanologii PAN w Sopocie, we współpracy z Sekretariatem Rady Państw Morza Bałtyckiego oraz Wydziałem Dowodzenia i Operacji Morskich Akademii Marynarki Wojennej. W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele parlamentu, administracji rządowej i samorządowej, przemysłu, środowisk akademickich, organizacji pozarządowych oraz mediów.

Podczas spotkania podkreślano, że Morze Bałtyckie skrywa w swoich wodach ogromne ilości zatopionej broni chemicznej i amunicji konwencjonalnej. Te materiały, będące pozostałością po drugiej wojnie światowej, stanowią poważne zagrożenie dla środowiska, gospodarki i zdrowia publicznego.

Współpraca offshore i ochrona środowiska

Każda działalność offshore, ze szczególnym uwzględnieniem prac na dnie morskim, musi uwzględniać możliwość obecności zatopionej broni chemicznej. Należy zapewnić, że działalność offshore nie zaszkodzi środowisku Morza Bałtyckiego. Wszystkie główne działania prowadzone w regionach potencjalnego zatopienia takiej broni lub amunicji muszą uwzględniać ten problem. Jest to wymóg międzynarodowych, unijnych i krajowych przepisów.

Program MUNIMAP: nowa nadzieja dla Bałtyku

Jednym z głównych punktów programu spotkania była prezentacja nowego programu Unii Europejskiej - MUNIMAP (Munitions in the Baltic Sea Mapping Project), który łączy ekspertów z różnych dziedzin ze wszystkich państw bałtyckich, poza Rosją. Program ten, finansowany przez UE w ramach programu Interreg Baltic Sea Region, ma na celu opracowanie i wdrożenie rozwiązań w zakresie wykrywania, oceny ryzyka oraz bezpiecznej neutralizacji podwodnej amunicji w Morzu Bałtyckim. Liderem projektu w Polsce jest Instytut Oceanologii PAN w Sopocie.

"Zatopiona amunicja na Bałtyku to jak najbardziej realny problem dla wszystkich krajów akwenu. Najbardziej palącym problemem jest przygotowanie strategii monitoringu amunicji i stworzenie mapy drogowej remediacji problemu" - powiedział prof. Jacek Bełdowski z Instytutu Oceanologii PAN.

Międzynarodowa współpraca i regulacje prawne

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z 2021 roku (EP Resolution) po raz pierwszy sformułowała plany usunięcia zatopionej broni chemicznej z Morza Bałtyckiego. Ta rezolucja przeniosła problem zatopionej broni chemicznej z cienia dyskusji ekspertów na agendę europejską i proces decyzyjny Unii Europejskiej. Prace ONZ oraz Organizacji ds. Zakazu Broni Chemicznej (OPCW) powinny wesprzeć rozwiązanie problemu zatopionej broni chemicznej.

Prof. Stanisław Pawlak, członek Międzynarodowego Trybunału Prawa Morza, podkreślił, że konieczne jest prawne uregulowanie problemu zatopionej broni chemicznej, zarówno w prawie międzynarodowym, jak i w przepisach krajowych.

Nowe podejście do kwestii zatopionej broni chemicznej

Podczas spotkania przedstawiono nowe, szerokie podejście ICCSS do kwestii zatopionej broni chemicznej.

"Zatopiona broń chemiczna i amunicja nie stanowią realnego zagrożenia dla bezpieczeństwa militarnego i obrony narodowej. Jest to problem gospodarczy, środowiskowy i zdrowotny" - zaznaczył Krzysztof Paturej, prezes ICCSS.

Dodał, że bez stworzenia systemu bezpiecznej utylizacji zatopionej broni chemicznej, zagrożony jest program farm wiatrowych.

Wizja międzynarodowego ośrodka referencyjnego w Trójmieście

W trakcie spotkania zaprezentowano również wizję rozwoju międzynarodowego ośrodka referencyjnego w Trójmieście w zakresie zatopionej broni chemicznej. Centrum byłoby hubem współpracy prawno-międzynarodowej, technologicznej i wymiany doświadczeń.

Podsumowanie i dalsze kroki

Było to pierwsze takie spotkanie w Polsce, które zgromadziło przedstawicieli parlamentu, administracji rządowej i samorządowej, przemysłu, środowisk akademickich, organizacji pozarządowych oraz mediów. Uczestnictwo szerokiego grona interesariuszy umożliwiło wszechstronne omówienie problemu oraz wspólne poszukiwanie najbardziej efektywnych rozwiązań. Spotkanie w Warszawie stanowiło ważny krok w kierunku przejścia od debat nad zatopioną bronią chemiczną do przedstawienia konkretnych działań w perspektywie krótkookresowej i długookresowej, aby oczyścić Bałtyk z zatopionej broni chemicznej i amunicji konwencjonalnej.

ICCSS wspólnie z Instytutem Oceanologii PAN oraz innymi partnerami zamierza kontynuować prace nad przygotowaniem konkretnych rozwiązań tego problemu, licząc na wsparcie partnerów krajowych i międzynarodowych oraz funduszy unijnych.

Wnioski i rekomendacje

Wśród najważniejszych wniosków i rekomendacji ze spotkania znalazły się:

1. Konieczność opracowania i wdrożenia strategii monitoringu i neutralizacji zatopionej broni chemicznej i amunicji w Morzu Bałtyckim.

2. Współpraca krajowa i międzynarodowa na rzecz wdrażania programu MUNIMAP oraz innych inicjatyw mających na celu rozwiązanie problemu zatopionej broni.

3. Stworzenie międzynarodowego ośrodka referencyjnego w Trójmieście, który będzie koordynować działania w zakresie zatopionej broni chemicznej.

4. Włączenie tematu zatopionej broni chemicznej jako priorytetu Prezydencji RP w Radzie Europejskiej w 2025 roku oraz Prezydencji RP w Radzie Państw Morza Bałtyckiego w latach 2025/2026.

Źródło informacji: ICCSS

 

Pobierz materiał i Publikuj za darmo

bezpośredni link do materiału
POBIERZ ZDJĘCIA I MATERIAŁY GRAFICZNE
Zdjęcia i materiały graficzne do bezpłatnego wykorzystania wyłącznie z treścią niniejszej informacji
Data publikacji 07.06.2024, 14:51
Źródło informacji ICCSS
Zastrzeżenie Za materiał opublikowany w serwisie PAP MediaRoom odpowiedzialność ponosi – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe – jego nadawca, wskazany każdorazowo jako „źródło informacji”. Informacje podpisane źródłem „PAP MediaRoom” są opracowywane przez dziennikarzy PAP we współpracy z firmami lub instytucjami – w ramach umów na obsługę medialną. Wszystkie materiały opublikowane w serwisie PAP MediaRoom mogą być bezpłatnie wykorzystywane przez media.

Newsletter

Newsletter portalu PAP MediaRoom to przesyłane do odbiorców raz dziennie zestawienie informacji prasowych, komunikatów instytucji oraz artykułów dziennikarskich, które zostały opublikowane na portalu danego dnia.

ZAPISZ SIĘ