Stan bezpieczeństwa kolei w 2022 r.

Rok 2022 jest pierwszym od 15 lat, w którym żaden wypadek na kolei nie został zakwalifikowany jako poważny. Odnotowano w sumie 644 wypadki (517 na liniach kolejowych i 127 na bocznicach). W porównaniu do 2021 r. liczba wypadków spadła o 18 (2,7%). W 2022 r. zostało również zgłoszonych 7 wypadków na liniach kolei wąskotorowych, o jeden mniej niż w roku poprzednim.

W wypadkach w 2022 r. zginęło 165 osób - o 16 więcej niż w 2021 r. Największy wzrost liczby ofiar - do 124 ze 101 - to wypadki z udziałem osób i poruszających się pojazdów kolejowych. Liczba ofiar śmiertelnych wypadków na przejazdach kolejowo-drogowych wyniosła 41 i była mniejsza o 7 osób w porównaniu z 2021 r.

Miernik wypadków, czyli liczba wypadków na milion pociągokilometów, w 2022 r. wyniósł 1,89. Oznacza to korzystną o 0,8 zmianę w stosunku do 2021 r. Utrzymana została tendencja spadkowa miernika w stosunku do lat wcześniejszych.

Zdecydowaną większość, bo ponad 70 % wypadków stanowiły zdarzenia na przejazdach kolejowo-drogowych i z udziałem osób. W ramach sytemu kolejowego obszary, które wymagają zainteresowania z punktu widzenia bezpieczeństwa to zdarzenia polegające na niezatrzymaniu pojazdu kolejowego przed sygnałem „Stój” (tzw. SPAD), wypadki w trakcie prac inwestycyjnych i zdarzenia związane ze stanem technicznym taboru.

„Cały system kolejowy - zarządcy, przewoźnicy, producenci taboru i urządzeń, ale również administracja krajowa i europejska - powinien analizować, które obszary są newralgiczne i gdzie należy podejmować dodatkowe działania. Takie działania podejmuje Urząd Transportu Kolejowego i temu służy opublikowane właśnie >>Sprawozdanie ze stanu bezpieczeństwa ruchu kolejowego. 2022<<. Dzięki kompleksowemu, corocznemu opracowaniu UTK nasze inicjatywy kierujemy tam, gdzie należy spodziewać się podwyższonego ryzyka dla systemu kolejowego. Tak było na przykład z Centrum Egzaminowania i Monitorowania Maszynistów i wprowadzeniem państwowych egzaminów dla maszynistów” - stwierdza dr inż. Ignacy Góra, prezes Urzędu Transportu Kolejowego.

Wprowadzenie przez prezesa UTK obowiązujących od 2023 r. państwowych egzaminów na licencję i pierwsze świadectwo maszynisty było poparte wieloletnią analizą danych. Również statystki z ostatniego roku potwierdzają konieczność lepszej weryfikacji wiedzy i umiejętności osób wchodzących do zawodu maszynisty. Maszyniści z najmniejszym doświadczeniem wynoszącym mniej niż 5 lat w 2022 r. uczestniczyli w aż 38% zdarzeń SPAD, stanowiąc jednocześnie 21% ogólnej liczby maszynistów. Szczególną uwagę należy zwrócić na grupę maszynistów ze stażem poniżej roku, którzy uczestniczyli w 7% zdarzeń SPAD, stanowiąc 2% aktywnych maszynistów. We wszystkich pozostałych grupach maszynistów udział w zdarzeniach SPAD jest mniejszy niż wynika to z ich udziału w ogólnej liczbie maszynistów.

Prezes UTK podejmuje również szereg innych dodatkowych działań systemowych, które mają zwiększyć poziom bezpieczeństwa kolei, od edukacji w ramach Kampanii Kolejowe ABC II, szkoleń i warsztatów Akademii Bezpieczeństwa Kolejowego po promocję kultury bezpieczeństwa. Ważną częścią działalności UTK są inicjatywy takie jak system automatycznego monitoringu przejazdów kolejowo-drogowych automatycznie wykrywający wykroczenia kierowców na zasadzie podobnej do fotoradarów. Inicjatywą prezesa UTK jest także wdrożenie Europejskiego Systemu Sterowania Pociągiem (ETCS) w wersji Limited Supervison tam gdzie nie była planowana instalacja systemu w pełnej funkcjonalności.

Projekty: System Egzaminowania i Monitorowania Maszynistów, Akademia Bezpieczeństwa Kolejowego i Kampania Kolejowe ABC II współfinansowane są z Funduszy Europejskich.

„Sprawozdania ze stanu bezpieczeństwa ruchu kolejowego 2022” dostępne jest na stornie internetowej UTK.

Źródło informacji: Urząd Transportu Kolejowego