Pobierz materiał i Publikuj za darmo
W ostatnich latach w wybrzeża Arktyki coraz częściej uderzają fale tsunami, które wzmagają niszczenie brzegów morskich i niejednokrotnie stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla życia ludzi. Te ekstremalne fale generowane są przez wpadające do morza osuwiska lub obrywy skalne. „To prawdziwe arktyczne potwory!” - podkreśla dr hab. Mateusz Strzelecki, kierownik projektu „GLAVE – transformacja wybrzeży paraglacjalnych przez fale tsunami – kiedyś, dziś i w cieplejszej przyszłości”. W ramach projektu latem zakończyła się trzytygodniowa ekspedycja naukowa na zachodnie wybrzeże Grenlandii.
Naukowcy dokumentowali m.in. efekty działania wielkich fal morskich na wyspie Disko oraz osuwiska po przeciwnej stronie cieśniny Vaigat. Celem badań jest m.in. znalezienie odpowiedzi na pytanie, jaką rolę pełnią fale tsunami w przekształcaniu krajobrazu arktycznego wybrzeża oraz jak przygotować nadmorskie społeczności do łagodzenia ich skutków.
„Najczęstszymi przykładami ekstremalnych fal w regionach polarnych wciąż zdominowanych przez lodowce są te wywołane cieleniem lodowców i obracaniem gór lodowych, największe z fal pojawiają się jednak w efekcie osuwania mas skalnych po stokach górskich otaczających fiordy i na ich podwodnych zboczach. Ich wysokość spiętrzenia sięga niekiedy kilkuset metrów!” - podkreślają dr hab. Mateusz Strzelecki, który kierował ekspedycją naukową na zachodnie wybrzeże Grenlandii oraz dr hab. Marek Kasprzak, cytowani na stronach internetowych uczelni.
„Osuwiska te są warunkowane topografią terenu, budową geologiczną podłoża i ruchami tektonicznymi, jednak w środowisku polarnym przemieszczeniu zwietrzeliny skalnej sprzyja także coraz głębsze rozmarzanie tzw. warstwy czynnej – partii gruntu znajdującej się nad trwale przemarzniętym podłożem (permafrostem)” - tłumaczą badacze w komunikacie zamieszczonym na stronach UWr.
Źródło informacji: Nauka w Polsce
Pobierz materiał i Publikuj za darmo
bezpośredni link do materiału
Data publikacji | 20.12.2023, 08:30 |
Źródło informacji | Nauka w Polsce |
Zastrzeżenie | Za materiał opublikowany w serwisie PAP MediaRoom odpowiedzialność ponosi – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe – jego nadawca, wskazany każdorazowo jako „źródło informacji”. Informacje podpisane źródłem „PAP MediaRoom” są opracowywane przez dziennikarzy PAP we współpracy z firmami lub instytucjami – w ramach umów na obsługę medialną. Wszystkie materiały opublikowane w serwisie PAP MediaRoom mogą być bezpłatnie wykorzystywane przez media. |