List otwarty do Posłów w sprawie otwartej edukacji

Nowelizacja ustawy o systemie oświaty ma na celu zapewnienie powszechnego dostępu do materiałów edukacyjnych, w tym w szczególności podręczników. To istotny krok w stronę realizacji konstytucyjnej zasady powszechnej edukacji. Dzisiaj podręczniki są drogie, a wydawcy dodatkowo wymuszają coroczny zakup nowych książek przez łączenie podręczników z ćwiczeniami.

Rządowe rozwiązanie to szansa na tworzenie zasobów, które mogą być powszechnie dostępne w wersji elektronicznej i papierowej. To część procesu modernizacji systemu podręczników zainicjowanego przez program "Cyfrowa szkoła". Warunkiem koniecznym sukcesu tego rozwiązania jest otwartość, czyli dostępność materiałów na wolnej licencji - za darmo i z możliwością ich swobodnego ponownego wykorzystania (standard Otwartych Zasobów Edukacyjnych).

Koalicja Otwartej Edukacji, grupująca 27 instytucji publicznych i organizacji pozarządowych działających na rzecz otwartych materiałów edukacyjnych, zdecydowanie popiera działania MEN zmierzające do tego celu. Jednocześnie postulujemy wprowadzenie w obecnej nowelizacji dodatkowych rozwiązań, które zagwarantują trwałość i wysoką jakość systemu otwartej edukacji:

1) Wdrożenie zasady, że wszystkie zasoby edukacyjne finansowane ze środków publicznych powinny być wolne od ograniczeń w zakresie ich swobodnego kopiowania, rozpowszechniania i przetwarzania. Zasada ta dotyczyć powinna także drukowanych wieloletnich podręczników. Dbałość nie tylko o darmowy dostęp do treści, ale też prawo ich wykorzystywania to wypełnienie standardu otwartej edukacji, promowanego przez UNESCO i Unię Europejską i wdrażanego przez państwa takie jak Holandia, Stany Zjednoczone, Brazylia czy Słowenia.

2) Wdrożenie przepisów pozwalających MEN organizować celowe konkursy grantowe, finansujące tworzenie otwartych podręczników i innych materiałów na wolnych licencjach. Konkurs zagwarantuje różnorodność finansowanych publicznie zasobów edukacyjnych. Analogiczne rozwiązania przyjęto w ustawie o działalności kulturalnej.

3) Wprowadzenie wymogu udostępniania na wolnych licencjach publicznie finansowanych materiałów edukacyjnych. Obecne przepisy gwarantują swobodę korzystania z treści w celach edukacyjnych w obrębie szkoły - nie pozwalają jednak nauczać z pomocą Internetu. Wolne licencje nie niosą za sobą takich ograniczeń i pozwolą w pełni wykorzystać potencjał Internetu.

Logo i plik PDF dostępne pod adresem:

Źródło informacji: Koalicja Otwartej Edukacji (KOED)