MKiDN: utracone w czasie wojny obrazy Matejki i Borucińskiego odnalezione (komunikat)

- MKiDN informuje:

Dzięki staraniom MKiDN odnaleziono dwa utracone w czasie II wojny światowej obrazy Jana Matejki i Michała Borucińskiego. Po złożeniu przez resort zawiadomienia, dzieła zostały zabezpieczone przez policję i przekazane w depozyt do Muzeum Narodowego w Warszawie. Zabezpieczenie odnalezionych dzieł nie jest równoznaczne z ich odzyskaniem, lecz stanowi pierwszy krok w tym procesie. Sprawą zajmuje się obecnie Prokuratura Rejonowa Warszawa Śródmieście-Północ.

Pierwsze z odnalezionych dzieł to akwarela autorstwa Jana Matejki „Św. Longin patron dzwonkarzy”, o wymiarach 144 x 107 cm, sygnowana monogramem w prawym dolnym rogu. Jest to projekt polichromii kościoła Mariackiego w Krakowie. Przed wojną dzieło stanowiło własność wybitnego warszawskiego kolekcjonera Franciszka Goldberg-Górskiego. Po wojnie dzieło uznano za zaginione. Obraz był wzmiankowany jako strata wojenna w artykule Rocznika Muzeum Narodowego w Warszawie z 1966 r. Dzieło figuruje w bazie strat wojennych MKiDN pod nr 29926, wraz z przedwojennym zdjęciem obiektu. Zgodnie z zachowanymi źródłami obiekt zarejestrowano jako „Św. Longin patron dzwonkarzy”. Obiekt ten był oferowany na sprzedaż w jednym z warszawskich domów aukcyjnych w czerwcu 2010 r. jako „Święty Eligiusz, patron złotników’” i został sprzedany za kwotę 22 000 zł.

Drugi obraz to „Hucułka z dzbankiem” autorstwa Michała Borucińskiego, olej na tekturze, z ok. 1927 r., sygnowany w lewym dolnym rogu „M.BORUCIŃSKI”, o wymiarach 39 x 29 cm. Dzieło pochodzi z przedwojennej warszawskiej kolekcji prywatnej. Przed wojną był eksponowany w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie. Dzieło figuruje w bazie strat wojennych MKiDN pod nr 62919, wraz z przedwojennym zdjęciem obiektu. Obraz ten był oferowany na sprzedaż w jednym z domów aukcyjnych w marcu 2015 r. jako „Hucułka” i został sprzedany za kwotę 4 000 PLN.

Oba obrazy zostały zidentyfikowane przez Wydział Strat Wojennych MKIDN, a zawiadomienie w tej sprawie resort złożył w Komendzie Stołecznej Policji w listopadzie 2015 r. Po zatrzymaniu obu zabytków, na prośbę KSP, pracownik Wydziału Strat Wojennych dokonał ich oględzin, w wyniku których wstępnie potwierdzono tożsamość tych dzieł z poszukiwanymi obiektami. Następnie obrazy zostały poddane badaniom w Muzeum Narodowym w Warszawie, gdzie pozostają w depozycie.

Działania restytucyjne MKiDN

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego od 1992 roku gromadzi dane na temat dóbr kultury utraconych na skutek II wojny światowej z terenów Polski oraz podejmuje działania mające na celu ich odzyskanie zarówno w kraju, jak i za granicą. Prowadzony przez MKiDN jedyny ogólnopolski rejestr ruchomych dóbr kultury zawiera blisko 63 tys. pozycji i jest dostępny on-line: www.dzielautracone.gov.pl.

Do dziś, dzięki staraniom Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz dokumentacji zgromadzonej w resorcie, do kraju powróciło kilkadziesiąt cennych obiektów, w tym m.in.: „Popiersie Diany” Antoine’a Hudona, obraz Francesco Guardiego „Schody pałacowe”, „Żydówka z pomarańczami” Aleksandra Gierymskiego, obrazy Juliana Fałata „Przed Polowaniem w Rytwianach” i „Naganka na polowaniu w Nieświeżu”, „Murzynka” Anny Bilińskiej-Bohdanowiczowej oraz „Czaty” Józefa Brandta.

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi wyłączną i pełną odpowiedzialność za jego treść. (PAP)

kom/ ksi/