PAP21: nie ma świata bez podatków

Warto się jednak zastanowić, dlaczego podatki stały się tak nieodłączną częścią naszego życia. Innymi słowy mówiąc, dlaczego współczesnego świata nie można sobie wyobrazić bez podatków.

Ekonomiści odpowiadając na tak postawione pytanie, wskazują zazwyczaj na cztery motywy nakładania podatków.

Po pierwsze zatem, są one niezbędne, aby sfinansować realizowane przez państwo wydatki na zakup dóbr i usług publicznych. Takim dobrem jest na przykład obrona narodowa lub latarnia morska.

Po drugie i trzecie, podatki są wykorzystywane w celu urzeczywistniania ideałów równości społecznej. Jeśli większość społeczeństwa opowiada się za taką ingerencją państwa, podatki są narzędziem zmniejszającym lub zwiększającym dochody wybranych podmiotów i grup społecznych.

Przypomnijmy, że podatki pozwalają finansować stypendia dla studentów, zasiłki dla bezrobotnych czy program "Rodzina 500 Plus".

Czwartym motywem nakładania podatków jest chęć ograniczenia negatywnych skutków konsumpcji niektórych dóbr i usług. Społeczna użyteczność konsumpcji alkoholu, tytoniu jest ewidentnie niższa niż ich użyteczność prywatna. Państwo decyduje się więc na nałożenie podatków, co podnosi cenę tych dóbr i w ten sposób zmniejsza ich konsumpcję.

Niektórzy ekonomiści jako podatki traktują również obowiązkowe składki ubezpieczeniowe i cła, jednak zgodnie z obowiązującą w polskim prawie definicją, nie mogą być one uważane za ten rodzaj danin publicznych. Zawierają bowiem w sobie z jednej strony element świadczenia wzajemnego (np. płacąc składkę ZUS nabywamy prawo do emerytury), jak również element ekwiwalentności (opłacenie cła jest warunkiem uzyskania pozwolenia na wwóz lub wywóz towarów).

Czym jednak są podatki? Jakie są źródła dochodów podatkowych? Kto w istocie podatki płaci? Co to znaczy, że podatki mają progresywny albo regresywny charakter? Jakie są skutki opodatkowania dla sektora przedsiębiorstw i gospodarstw domowych? Co mówi krzywa Laffera?

Na wszystkie te pytania próbuje odpowiedzieć dr Piotr Maszczyk w toku kolejnego wykładu w ramach Prasowej Akademii Pieniądza, realizowanego przez PAP we współpracy z NBP i skierowanego do dziennikarzy projektu edukacyjnego.

Kolejny warsztat już w sobotę 20 maja, początek o godz. 10:00.

Zapraszamy: http://pap21.pl/