Pełnomocnik rządu ds. "Czystego Powietrza": paliwa bezdymne dobrym uzupełnieniem dopuszczonych środków

Podczas debaty zaprezentowano raport "Polski węgiel 2.0. Paliwa bezdymne vs. Smog".

Jak wyjaśnił Piotr Woźny, obecnie w Polsce trwają intensywne prace nad zmianami w prawie, które zakażą palenia w kotłach emitujących najbardziej szkodliwe dla zdrowia substancje; regulacje wprowadzą również zakaz palenia najbardziej rakotwórczymi paliwami. "Paliwa bezdymne z powodzeniem będą mogły być stosowane w nowych kotłach, które od 1 lipca będą dopuszczone do obrotu, czyli w kotłach piątej generacji, spełniających normę eko-designu. Wydaje się też, że paliwa bezdymne mogłyby stanowić dobre uzupełnienie mozaiki dopuszczonych do stosowania paliw" - powiedział Woźny PAP. Jak przypomniał, w Krakowie od 1 września 2019 r. nie będzie można w ogóle stosować paliw stałych, ani węgla, ani drewna. Jego zdaniem, paliwa bezdymne mogłyby być w tym przypadku dobrą alternatywą. Zwłaszcza, że mogą być stosowane zarówno w starych, jak i nowoczesnych kotłach.

W debacie uczestniczył Tim Minett z firmy CPL Industries, która produkuje i dystrybuuje w Wielkiej Brytanii paliwa bezdymne. "Ograniczenie dymu przy paleniu w piecach węglem bezdymnym sięga nawet 80% w porównaniu ze standardowo wykorzystywanymi w Polsce paliwami - powiedział. - Paliwa bezdymne są wykorzystywane w Wielkiej Brytanii, Irlandii i innych krajach w Europie od wielu lat i stanowią tam ważny element walki ze smogiem; bardzo pozytywnie wpłynęły na jego ograniczenie" - podkreślił.

Jak zaznaczył, w Polsce - mimo zmian, które ograniczą wykorzystywanie do ogrzewania domów starych pieców emitujących duże ilości szkodliwych substancji, wciąż będą miejsca, gdzie ludzie będą w nich palić. "Są miejsca w Polsce, gdzie nie da się doprowadzić centralnej sieci ciepłowniczej. Dlatego ludzie wciąż będą musieli palić w piecach. Paliwa bezdymne są dobrym rozwiązaniem w takich sytuacjach - oświadczył Tim Minett. - Jeśli tylko wykorzystane będą paliwa bezdymne, emisje substancji szkodliwych dla zdrowia będą natychmiast znacznie mniejsze" - podkreślił.

Jak dodał, CPL Industries rozważa wybudowanie w Polsce fabryki, która będzie produkować węgiel bezdymny. "Jesteśmy zainteresowani inwestowaniem w Polsce zgodnie z obowiązującym tu prawem. Chcielibyśmy, aby fabryka produkowała na początek 250 000 – 300 000 ton paliwa bezdymnego z polskiego węgla" - poinformował Tim Minett.

Zdaniem ministra Piotra Woźnego, analizowanie przykładów z Wielkiej Brytanii i Irlandii jest bardzo ciekawe. "Pamiętajmy, że Wielka Brytania to ten kraj, w którym pojawiły się pierwsze w Europie regulacje dotyczące czystego powietrza, było to pokłosie londyńskiego smogu" - powiedział Woźny.

Jak wyjaśnił w trakcie debaty prof. Zbigniew Bis z Politechniki Częstochowskiej, paliwa bezdymne to paliwa, których spalanie nie emituje dużych ilości dymu. "W porównaniu ze spalaniem surowego węgla emisja jest kilkukrotnie mniejsza. Co więcej, to ograniczenie jest nie tylko ilościowe, ale również jakościowe. W tym dymie znacznie zredukowane są wszystkie substancje rakotwórcze, pyły i inne składniki, które tak nam niszczą zdrowie" - powiedział PAP prof. Zbigniew Bis. Zdaniem eksperta, obecnie proponowane w projekcie rozporządzenia ministra energii wymogi dla paliw bezdymnych powinny zostać zmienione zwłaszcza w odniesieniu do zbyt niskiego limitu zawartości części lotnych. Jest to istotne z punktu widzenia łatwości rozpalania takich materiałów opałowych, jak i ich ceny. W omawianym raporcie wskazano, że dzięki wprowadzeniu 18% limitu dla zawartości części lotnych, możliwe będzie sprzedawanie paliw bezdymnych w cenie porównywalnej do węgla dobrej jakości.

Piotr Woźny poinformował, że realizacja programu „Czyste Powietrze” przebiega bardzo sprawnie. "Mam nadzieję, że ten 2018 r będzie absolutnie przełomowy dla poprawy jakości powietrza w Polsce" - podkreślił.

"Na terenie ośmiu województw w Polsce już obowiązują uchwały antysmogowe. 65 % obywateli Polski mieszka na tych terenach. Uchwały przewidują obowiązek wymiany kotłów, które są obecnie. Ale ten obowiązek jest rozłożony na lata. Zastosowanie paliw bezdymnych w tym czasie, który jest przeznaczony na wymianę tych kotłów, to jest sposób na to, by już teraz zlikwidować zanieczyszczenie powietrza w tych miejscowościach" - mówił Woźny.

"Trzy rzeczy są najważniejsze w rządowym programie "Czyste powietrze": kwestie tego, czym palimy w polskich piecach, jakie są standardy dla tych pieców i przygotowywane wsparcie dla polskich obywateli w związku z koniecznością dostosowania się do tych podwyższonych standardów" - powiedział pełnomocnik rządu.

Jak wyjaśnił, w każdym z tych trzech obszarów "dużo się dzieje". 1 lipca wchodzi rozporządzenie, które zakazuje sprzedaży najbardziej przestarzałych kotłów. Możliwy będzie zakup jedynie tych kotłów, w których palenie będzie zdrowe dla naszego otoczenia. "W lipcu będziemy też dalej dyskutować w parlamencie o ustawie dotyczącej standardów paliw stałych i mam nadzieję, że w sierpniu będzie to obowiązującym prawem. Jeśli chodzi o wsparcie dla obywateli - w ciągu ostatniego pół roku bardzo dużo się wydarzyło. Został zapowiedziany i jest przygotowywany pilotażowy program wsparcia dla tych najmniej zamożnych Polaków, a Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska pracuje nad szeroko zakrojonym programem wspierającym termomodernizację budynków jednorodzinnych" - powiedział Piotr Woźny.

W zaprezentowanym podczas debaty raporcie "Polski węgiel 2.0. Paliwa bezdymne vs. Smog" czytamy m.in., że doświadczenia W. Brytanii i Irlandii pokazują, iż wykorzystanie paliw bezdymnych może okazać się nie tylko skutecznym narzędziem w walce o czyste powietrze, ale mogą na nim skorzystać konsumenci. Eksperci zwracają bowiem uwagę na niższy koszt uzyskania ciepła w porównaniu do większości rodzajów węgla.

Zdaniem autorów raportu, na wykorzystaniu węgla bezdymnego skorzysta również sektor górniczy, dla którego może to być szansa na rozwój.

Wydarzenie otwierało wspólny format Instytutu Jagiellońskiego i PAP - Rynek Opinii.