James H. Billington, zasłużony badacz i pisarz pełniący rolę trzynastego bibliotekarza amerykańskiego Kongresu, odchodzi w wieku 89 lat

WASZYNGTON, 22 listopada 2018 r. /PRNewswire/ -- James Hadley Billington, emerytowany bibliotekarz amerykańskiej Biblioteki Kongresu, jeden z najznamienitszych historyków Rosji i wiodący badacz i pisarz amerykański, który wykładał na uczelniach Harvard i Princeton przed służbą w roli głównego dyrektora wykonawczego czterech federalnych instytucji kultury przez łącznie 42 lata, odszedł w pokoju w otoczeniu najbliższych wczoraj w Waszyngtonie, DC po krótkiej chorobie. Zmarł w wieku 89 lat.

Dr Billington pełnił rolę 13. bibliotekarza Kongresu po nominacji przez prezydenta Ronalda Reagana w 1987 r. Nominacja została jednogłośnie przyjęta przez amerykański Senat. Dr Billington odszedł na emeryturę jako bibliotekarz 30 września 2015 r.

W ciągu 28 lat posługi Billington zainicjował Krajowy Festiwal Książki z pierwszą damą Laurą Bush, ośrodek John Kluge Center, nagrody Prize for the Study of Humanity i im. Gershwinów, a także założył ośrodek National Audio Visual Conservation Center.

Poprzez życie poświęcone nauce i służbie, w trakcie którego wspierał każdego prezydenta i Kongres od lat 60. aż do przejścia na emeryturę, dr Billington odegrał niepowtarzalną rolę w konserwacji, promocji i popularyzacji bogatego dziedzictwa kulturowego USA.

Dr Billington urodził się w miejscowości Bryn Mawr w stanie Pensylwania 1 czerwca 1929 r. i uczęszczał do publicznych szkół w okolicy Filadelfii. Otrzymał dyplom z wyróżnieniem ukończenia Lower Merion High School, a następnie studiował na Uniwersytecie Princeton, który ukończył z najwyższym wyróżnieniem w 1950 r. W 1953 r. otrzymał tytuł doktora współczesnej historii Rosji w Balliol College na Uniwersytecie w Oksfordzie, gdzie kształcił się jako stypendysta Rhodes.

Dr Billington otrzymał 42 honorowe tytuły naukowe, a także medal prezydenta USA, Order Przyjaźni Federacji Rosyjskiej i został kawalerem francuskiej Legii Honorowej.

Po wypełnieniu służby w amerykańskim wojsku w biurze szacunkowym prezydenta Eisenhowera dr Billington wykładał historię na Harvardzie w latach 1957 do 1962, a następnie uczył na Uniwersytecie Princeton, gdzie w latach 1964 do 1974 zdobył popularność jako profesor.

W latach 1973 do 1987 dr Billington piastował stanowisko dyrektora Międzynarodowego Centrum Naukowców im. Woodrowa Wilsona, gdzie założył ośrodek Kennan Institute zajmujący się zaawansowanymi studiami nad Rosją, a także zainicjował siedem innych programów oraz rozpoczął publikację Wilson Quarterly.

Dr Billington napisał dziewięć książek, w tym klasyczne dzieła na temat historii Rosji „The Icon and the Axe" oraz „The Face of Russia", które towarzyszyły serialowi telewizyjnemu sieci PBS.

Dr Billington spędził ponad 50 lat pomagając przywódcom i obywatelom Ameryki w lepszym zrozumieniu dawnego Związku Radzieckiego i wyłaniających się po rozpadzie nowych państw, tym samym przyczyniając się do zwiększenia podziwu co do amerykańskich wartości i instytucji w krajach zajmujących powierzchnię jednej trzeciej globu.

Uczony po raz pierwszy odwiedził Rosję w 1958 r., a także towarzyszył parze prezydenckiej Ronaldowi i Nancy Reagan w trakcie wizyty w Moskwie w 1988 r. przy okazji spotkania Reagana z Michaiłem Gorbaczowem.

W trakcie 28 lat w Bibliotece Kongresu dr Billington powiększył i rozwinął pod względem technicznym publicznie dostępne obszary w budynku Thomasa Jeffersona, a także zmienił charakter przestrzeni na krajowe centrum wystawowe, w którym przeprowadzono ponad 100 wystaw, w tym wielu materiałów po raz pierwszy dostępnych publicznie w USA.

Jako bibliotekarz podwoił tradycyjne, analogowe zbiory Biblioteki do ponad 160 milionów egzemplarzy i nadzorował innowacyjne inicjatywy konserwacyjne. Dr Billington był pionierem renowacji pierwotnej biblioteki Thomasa Jeffersona, na cele której wykorzystano prywatne środki zgromadzone przez fundację James Madison Council przy Bibliotece, założoną także przez uczonego.

Dr Billington założył także ośrodek Open World Leadership Center, który umożliwił liczbie ponad 27 000 eurazjatyckich przywódców edukację w zakresie procesów demokracji. Jednocześnie pozwolił Bibliotece Kongresu wyraźnie zaistnieć w internecie i wdrożył serię innowacyjnych programów, w ramach których bogate zasoby naukowe Biblioteki udostępnione zostały milionom Amerykanów na świecie.

Dr. Billingtona przeżyła żona, obecnie w wieku 61 lat, nazwisko panieńskie Marjorie Anne Brennan, opisana przez uczonego jako „nieodłączny partner pod każdym względem i na każdym etapie dorosłego życia", a także czwórka dzieci: dr Susan Billington Harper, Anne Billington Fischer, pastor James Hadley Billington, Jr. i Thomas Keator Billington oraz 12 wnucząt.

Wysokiej jakości portret dr. Billingtona dostępny jest tutaj.

Oświadczenia i refleksje ważnych krajowych i zagranicznych osobistości, które dobrze znały dr. Billingtona

Oświadczenie Laury W. Bush

„Prezydent Bush i ja z żalem przyjęliśmy wiadomość o utracie przez USA dr. Jamesa Billingtona. Dr Billington pełnił rolę naszego krajowego bibliotekarza przez 28 lat i przewodził wejściu Biblioteki Kongresu w epokę cyfrową. W 2001 r. odegrał kluczową rolę w utworzeniu Krajowego Festiwalu Książki, który przywitał setki tysięcy miłośników książek w sali narodowej i Bibliotece Kongresu. Dożywotnia pasja dr. Billingtona w zakresie badań i konserwacji historii sprawiła, że najważniejsze dzieła literackie Ameryki będą dostępne dla kolejnych pokoleń. Wraz z prezydentem Bushem przesyłam najszczersze kondolencje żonie dr. Billingtona Marjorie i czwórce dzieci. Będzie nam wszystkim go brakowało".

Oświadczenie Nancy Pelosi, przywódcy partii demokratycznej w Izbie Reprezentantów USA

„Odejście dr. Jamesa Billingtona jest ogromną stratą dla rodziny, najbliższych, a także całego narodu. W trakcie długiej i owocnej kariery dr Billington był niestrudzonym sługą amerykańskiej historii, pomagając w ochronie i konserwacji największych skarbów naszej historii na rzecz przyszłych pokoleń Amerykanów".

„Dr Billington był urzędnikiem państwowym o wyjątkowej inteligencji, poświęceniu i wizji. Pod jego skrzydłami kolekcja Biblioteki Kongresu podwoiła się i pojawiła się w internecie. Dr Billington był przekonany, że skarby amerykańskiej historii pod jego pieczą należały do wszystkich, dlatego też z tak ogromną pasją pracował nad zapewnieniem dostępu do wartościowych kolekcji dla Amerykanów z całego kraju".

„Czy to wykładając na uczelniach Harvard lub Princeton, współpracując z ekspertami i innymi badaczami lub będąc zaufanym nauczycielem i doradcą niezliczonej liczby członków Kongresu, dr Billington był zawsze oddany edukacji. Jego zaangażowanie w rozwinięcie programu edukacyjnego Biblioteki pozwoliło całemu pokoleniu młodych Amerykanów odkryć zamiłowanie do historii i dać się zainspirować naszym wielkim, demokratycznym eksperymentem".

„Nasz kraj stracił prawdziwego patriotę i jednego z najzacieklejszych obrońców. Życie i ogromne dziedzictwo dr. Billingtona pozostawiło wyraźny ślad na historii Ameryki, pozwalając pokoleniom młodych patrzeć, doświadczać i uczyć się z historii, którą promował z taką pasją. Kochająca żona Marjorie, dzieci Susan, Anne, James Jr. i Thomas, a także cała rodzina Billingtonów być może znajdzie odrobinę pocieszenia w świadomości, jak wiele osób opłakuje jego odejście".

Oświadczenie byłej amerykańskiej sekretarz stanu Condoleezy Rice

„Z ogromnym smutkiem przyjęłam wiadomość o odejściu dr. Jima Billingtona. Był naprawdę oryginalną, błyskotliwą, roztropną i życzliwą osobą. Przewodził Bibliotece Kongresu umiejętnie i z pasją. Pod względem bardziej osobistym był dla mnie wzorem badacza i urzędnika państwowego. Ponadczasowa książka jego autorstwa „The Icon and the Axe" jest dosłownie tym, co przyciągnęło mnie, niedoszłego muzyka, do nauki o Związku Radzieckim. Właśnie taki był jego wpływ. Łączę się z gronem przyjaciół i współpracowników w myślach i modlitwach kierowanych do Marjorie i całej rodziny Billingtonów".

Oświadczenie Niny Chruszczowej, profesor stosunków międzynarodowych na New School i wnuczki Leonida Chruszczowa, najstarszego syna byłego premiera radzieckiego Nikity Chruszczowa

„Dr Billington był tak dominującą postacią w rusycystyce i relacjach amerykańsko-rosyjskich, że będzie go brakować przez kolejne dekady. W swojej pracy, czy to jako badacz czy bibliotekarz Kongresu, nieprzeciętnie łączył sztukę i politykę, a to wszystko na cele polepszenia zrozumienia i oceny innych kultur na świecie przez USA. Rosja, jego konik, miała najwięcej szczęścia. Książka Jamesa Billingtona „The Icon and the Axe" była sama w sobie ikoną dla pokoleń Rosjan i rusycystów. W najtrudniejszych chwilach Związku Radzieckiego jako Rosjanie sami próbowaliśmy zrozumieć naszą własną kulturę z krytycznej, oczytanej i życzliwej perspektywy dr. Billingtona. Jednocześnie jego przepełnione filozofią i historią podejście do złożonego kraju bomb, baletu i braci Karamazow stało się mapą dla wszystkich studentów rosyjskiej kultury i polityki podążających jego śladami. Niech jego duch spoczywa w pokoju".

Oświadczenie Davida M. Rubensteina przy okazji odejścia dr. Jamesa Billingtona 21 listopada 2018 r.

„Jim Billington był jednym z najlepszych urzędników państwowych, a nawet jednym z najlepszych obywateli, których miałem okazję poznać. Jego poświęcenie na rzecz kraju, a w ostatnich trzech dekadach życia Biblioteki Kongresu sprawia, że wszyscy Amerykanie są mu dłużni. Jim wsparł przemianę Biblioteki Kongresu w bibliotekę Amerykanów, która stała się skarbem narodowym dostępnym wszystkim Amerykanom i istniejącym dla ich dobra. Tym, którzy mieli dość szczęścia, żeby go poznać i z nim pracować, będzie go naprawdę brakować".

Zdjęcie - https://mma.prnewswire.com/media/788323/James_Hadley_Billington.jpg  

Źródło: The Family of James H. Billington