Jak budować rezyliencję miast w czasach niepewności

Europejski Kongres Samorządów to przestrzeń do wymiany poglądów oraz miejsce spotkań liderów samorządowych, władz regionalnych z przedstawicielami administracji państwowej, organizacji pozarządowych i biznesu. Podczas tegorocznego wydarzenia odbędzie się ponad 100 debat. Jedna z nich, zatytułowana „Czasy niepewności - jak w nich budować rezyliencję miast?”, odbędzie się 11 kwietnia i poświęcona będzie m.in. odpowiedzi na pytania: jakich liderów potrzebują współczesne miasta, jak zbudować odporność społeczności oraz jak przygotować je na trudne do przewidzenia turbulencje, które mogą dotknąć miasta w przyszłości. Dyskutować będą: Dalida Gepfert - prezes zarządu, dyrektor generalny Veolia Energia Poznań SA; Krystyna Danilecka - prezydentka Słupska; Marta Majewska - burmistrzyni Hrubieszowa; Michał Domaradzki - dyrektor Biura Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Urzędu Miasta st. Warszawy, Bartłomiej Orzeł - pełnomocnik -remiera ds. czystego powietrza oraz Kacper Nosarzewski - partner w firmie 4CF. Debatę poprowadzi Dorota Zawadzka-Stępniak - dyrektorka Departamentu Energii i Zmian Klimatu w Konfederacji Lewiatan.

Czym jest rezyliencja

Rezyliencja (ang. resilience) często tłumaczona jest jako odporność, ale znaczy o wiele więcej. To sprężystość, która pozwala po każdym wstrząsie wrócić do sytuacji wyjściowej, chociaż często już o innym kształcie niż przed kryzysem. Pojęcie rezyliencji miejskiej („urban/city resilience”) dotyczy zdolności miasta do radzenia sobie ze zmianami i zdarzeniami niszczycielskimi, takimi jak: katastrofy naturalne, kryzysy demograficzne i migracyjne, problemy ekonomiczne. To także umiejętność regeneracji dzięki wdrażaniu innowacyjnych rozwiązań przez lokalne władze miast. Umożliwia ona rozwiązywanie problemów w sposób, który zapewnia powrót do codziennego funkcjonowania po kryzysie i gwarantuje - dzięki uczeniu się i wyciąganiu wniosków - długookresowy rozwój. Rezyliencja miejska daje szansę spojrzeć na miasta jak na złożone ekosystemy, przy uwzględnieniu ich wielowymiarowego charakteru, potencjału rozwojowego, ale także poprzez śledzenie dynamiki zakłóceń. Pozwala na zrozumienie i przewidywanie trajektorii zmian, umożliwiając jednocześnie budowę mechanizmów, które mogą im zapobiegać lub je niwelować w przyszłości.

Sieć rezylientnych miast

Na użytek miast powstało szereg narzędzi do analizy sprężystości wspólnot miejskich. Jednym z nich jest metodyka stworzona dla powstałej w 2012 r. międzynarodowej sieci 100 Resilient Cities (obecnie Resilient Cities Network), która skupia miasta z całego świata i wspomaga je we wdrażaniu rezylientnych rozwiązań. I choć na razie w jej skład wchodzą głównie duże miasta, to jest w niej miejsce także dla mniejszych, chcących nabrać kompetencji i doświadczenia w duchu rezyliencji miejskiej.

Wyzwania dla polskich miast

W 100 Resilient Cities brakuje miast z Polski. Zdaniem Fundacji Veolia Polska i Fundacji Szkoła Liderów, które od kilku lat promują tematykę rezyliencji miejskiej wśród polskich samorządowców, świadome i nowoczesne przywództwo jest szansą na wdrożenie niezbędnych zmian. Obecnie widać, jak globalne kryzysy silnie oddziałują nawet na małe społeczności (pandemia, wojna w Ukrainie, katastrofa klimatyczna). Dlatego też budowanie rezylientnych struktur, które będą niwelować wstrząsy, jest warte podjęcia, jak nigdy wcześniej. Odpowiedzią na to wyzwanie jest wspólny projekt Fundacji Veolia Polska i Fundacji Szkoła Liderów dedykowany władzom samorządowym i przedstawicielom urzędów miast pt. „Przywództwo w samorządzie”. Jest to platforma wymiany wiedzy, na której eksperci z Polski i zagranicy szkolą samorządowców z tego, czym jest rezyliencja i jak ją wdrażać w życie.

Wymiana doświadczeń w międzysektorowym gronie podczas takich wydarzeń to szansa dla przedstawicieli wszystkich struktur - państwowych, prywatnych i pozarządowych do właściwego przygotowania się i podjęcia wyzwania tworzenia rezylientnych miast i odpornego społeczeństwa.

Więcej na www.liderzymiast.pl i www.fundacja.veolia.pl

Źródło informacji: Fundacja Veolia