Newsletter

Zdrowie i styl życia

Pożary lasów groźne dla zdrowia całych społeczeństw

04.07.2023, 15:03aktualizacja: 04.07.2023, 15:07

Pobierz materiał i Publikuj za darmo

Fot. PAP
Fot. PAP
Jak podają eksperci, pożary lasów na świecie stają się coraz powszechniejsze – płonie prawie dwa razy więcej drzew, niż przed 20 laty. Tylko w Polsce w ubiegłym roku straż pożarna odnotowała ponad 900 pożarów. Z ich powodów dwie osoby zginęły, a pięcioro zostało rannych. Jednak poparzenia czy śmierć to niejedyne zagrożenie dla ludzi wynikające z pożaru lasu.

Z dymem unoszą się bowiem toksyczne cząstki stałe i trujące gazy w tym tlenek węgla. Przede wszystkim rośnie ryzyko problemów z układem oddechowym i sercowo-naczyniowym, np. astmy, zawałów, udarów, ale problemów jest więcej.
Skalę zagrożenia pokazuje badanie opublikowane niedawno przez zespół z Uniwersytetu Cornella w USA. Zgodnie z jego ustaleniami, cząstki uwalniane z dymem powstającym w  pożarach lasów mogą w USA powodować od 4 do 9 tys. przedwczesnych zgonów rocznie, generując przy tym koszty od 36 do 82 mld dolarów.

"Zwracamy uwagę na spaliny samochodowe i emisje z fabryk, które zanieczyszczają nasze powietrze. Nie zawsze myślimy jednak o zanieczyszczeniu powietrza pochodzącym z naturalnych źródeł, takich jak pożary lasów" – zwraca uwagę prof. Oliver Gao, jeden z głównych autorów badania.

Przywołuje przy tym niedawne, głośne na całym świecie wydarzenia.

"Zmiany klimatyczne prowadzą do skrajnych warunków pogodowych, takich jak wzmożone burze i huragany, ale również mogą przyczyniać się do występowania większej liczby pożarów lasów. Pożary w Quebecu na początku czerwca miały negatywny wpływ na zdrowie ludzi oddalonych o setki mil w odległych miastach, takich jak Nowy Jork, Filadelfia, Baltimore i Waszyngton" – podkreśla.

Nowe badanie opiera się na satelitarnych danych odnośnie jakości powietrza i informacji o pożarach. Na przykład w Nowym Jorku, który mimo dużego dystansu odczuł skutki niedawnych pożarów w Quebecu, można się spodziewać ok. 90 nadmiarowych zgonów i wzrostu kosztów związanych z ochroną zdrowia o prawie 800 mln dol. Jak bowiem wyjaśniają naukowcy, wraz z dymem do powietrza ulatują m.in. cząstki stałe PM 2,5, czyli nie większe od 2,5 mikrona składające się z toksycznych związków organicznych, metali i aerozoli. Ze względu na niewielkie rozmiary cząstki te przedostają się z układu oddechowego do krwiobiegu i oddziałują praktycznie na cały organizm.

Większe ryzyko raka

Jak pokazał projekt badawczy przeprowadzony na Uniwersytecie McGilla w Kanadzie, pożary lasów mają także związek z podwyższonym ryzykiem rozwoju raka płuc i guzów mózgu. Badanie miało szeroki zakres, bo objęło dane na temat, bagatela 2 milionów Kanadyjczyków i okres 20 lat.

"Pożary lasów mają tendencję do występowania w tych samych miejscach co roku, ale wiemy bardzo niewiele o długoterminowych skutkach zdrowotnych tych zdarzeń. Nasze badanie pokazuje, że mieszkanie w bezpośrednim sąsiedztwie pożarów lasów może zwiększać ryzyko wystąpienia pewnych rodzajów nowotworów" – przestrzega prof. Scott Weichenthal, główny autor pracy opublikowanej w piśmie „The Lancet Planetary Health”.

Badanie wskazało, że osoby żyjące przez 10 lat w promieniu 50 km od miejsca pożarów mają o 10 proc. wyższe ryzyko zachorowania na guzy mózgu i 5 proc. wyższe ryzyko rozwoju nowotworów płuc, w porównaniu do ludzi żyjących w większej odległości.

"Wiele z toksycznych substancji emitowanych przez pożary lasów to znane czynniki rakotwórcze, co sugeruje, że ekspozycja na nie może zwiększać ryzyko wystąpienia nowotworów u ludzi" – podkreśla współautorka publikacji, Jill Korsiak.

Naukowcy zwracają uwagę, że oprócz zatruwania powietrza, pożary lasów zanieczyszczają także glebę, wodę, a nawet wnętrza pomieszczeń. Przy tym, choć stężenie niektórych trujących substancji szybko wraca do normy, to niektóre, takie jak metale ciężkie czy węglowodory utrzymują się w środowisku przez długi czas.

"Ekspozycja na szkodliwe substancje zanieczyszczające środowisko może utrzymywać się jeszcze poza okresem aktywnego palenia się lasu i narażać ludzi na różne sposoby" – mówi prof. Weichenthal.

Zanieczyszczenia szczególnie niebezpieczne dla dzieci

Na łamach pisma „eLife” specjaliści przedstawili z kolei odkryte przez siebie korelacje między pożarami lasów i niską masą urodzeniową dzieci w krajach o niskich i średnich dochodach. To regiony, w których ma miejsce 90 proc. światowych urodzeń noworodków z niską masą ciała, a jednocześnie miejsca, gdzie powszechnie celowo wypala się lasy. Urodzeniowa masa ciała jest szczególnym wskaźnikiem zdrowia noworodka, a także – w pewnym stopniu – prognostykiem co do rozwoju dziecka.

"Kilka badań wykazało już wpływ dymu z pożarów lasów na ryzyko ostrych schorzeń płuc i serca, ale skutki zdrowotne tych zanieczyszczeń dla szczególnie wrażliwych na szkodliwe cząstki kobiet w ciąży są słabo poznane. Chcieliśmy zbadać korelacje między masą urodzeniową i ekspozycją na toksyny pochodzące od pożarów w różnych krajach, w długim okresie czasu" – mówi Jiajianghui Li z Uniwersytetu Pekińskiego.

Dane do badania pochodziły aż z 54 krajów nisko- oraz średnio rozwiniętych krajów i dotyczyły ponad 100 tys. par bliźniąt i ich matek. Przeciętnie, wzrost stężenia pochodzących z pożarów cząstek stałych o 1 g wiązał się ze spadkiem masy urodzeniowej o 2,17 g.

"Efekt był jeszcze bardziej zauważalny, gdy sprawdziliśmy, czy ekspozycja na dym pochodzący z pożarów jest związana z niską lub bardzo niską masą urodzeniową; dla każdego wzrostu o jeden mikrogram na metr sześcienny, ryzyko niskiej i bardzo niskiej masy urodzeniowej wzrastało odpowiednio o ok. 3 oraz 12 proc." – informują naukowcy.

Dokładniejsza analiza wykazała jednak, że w przypadku matek dzieci o szczególnie niskiej masie znaczenie jednak mogły mieć także inne czynniki wpływające na fizyczną kondycję kobiet i dodatkowo uwrażliwiać je na działanie dymu.

"Nasze, ogólnoświatowe badanie przeprowadzone na parach bliźniąt wykazało związek między ekspozycją na zanieczyszczenie powietrza spowodowane pożarami lasów w okresie ciąży i zmniejszoną masą urodzeniową w krajach o niskich i średnich dochodach" – podsumowuje jeden z głównych autorów prof. Tao Xue.

W kontekście pożarów w lasach  warto zatem pamiętać, że najczęściej ogień zaprósza człowiek (przynajmniej w Polsce). Zatem nie wolno wypalać traw, palić w lesie ognisk, wjeżdżać do nich samochodem, a podczas przebywania w lesie lepiej powstrzymać się od palenia tytoniu.

Marek Matacz dla zdrowie.pap.pl

Źródła:
Witryna American Lung Association
https://www.lung.org/blog/how-wildfires-affect-health

Witryna Komendy Głównej Straży Pożarnej
https://www.gov.pl/web/kgpsp/plaga-pozarow-traw-i-lasow-marzec-2022

Doniesienie na temat wpływu pożarów lasów na mieszkańców USA
https://www.eurekalert.org/news-releases/993268

Doniesienie na temat ryzyka nowotworów
https://www.mcgill.ca/newsroom/channels/news/exposure-wildfires-increases-risk-cancer-339499

Doniesienie na temat zmian w masie urodzeniowej
https://elifesciences.org/for-the-press/396a79fe/forest-fires-linked-to-low-birth-weight-in-newborns

Źródło informacji: Serwis Zdrowie

Pobierz materiał i Publikuj za darmo

bezpośredni link do materiału
Data publikacji 04.07.2023, 15:03
Źródło informacji Serwis Zdrowie
Zastrzeżenie Za materiał opublikowany w serwisie PAP MediaRoom odpowiedzialność ponosi – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe – jego nadawca, wskazany każdorazowo jako „źródło informacji”. Informacje podpisane źródłem „PAP MediaRoom” są opracowywane przez dziennikarzy PAP we współpracy z firmami lub instytucjami – w ramach umów na obsługę medialną. Wszystkie materiały opublikowane w serwisie PAP MediaRoom mogą być bezpłatnie wykorzystywane przez media.

Newsletter

Newsletter portalu PAP MediaRoom to przesyłane do odbiorców raz dziennie zestawienie informacji prasowych, komunikatów instytucji oraz artykułów dziennikarskich, które zostały opublikowane na portalu danego dnia.

ZAPISZ SIĘ

Pozostałe z kategorii