Od compliance do strategii: jak ESG zmienia sposób zarządzania firmą

Wciąż wiele organizacji postrzega ESG jako obowiązek wynikający z przepisów prawnych. Jednak rosnąca świadomość społeczna oraz oczekiwania interesariuszy sprawiają, że firmy zaczynają postrzegać ESG jako integralny element ich strategii biznesowej. Firmy, które traktują ESG jako nieodłączną część swojej strategii, są w stanie lepiej identyfikować ryzyka i szanse, jednocześnie dostosowując swoje działania i minimalizować potencjalne lub rzeczywiste negatywne wpływy na środowisko i ludzi. Z kolei rozumienie specyfiki branży, łańcucha wartości, oczekiwań interesariuszy oraz trendów rynkowych umożliwia stworzenie strategii, która będzie odpowiadać na realne potrzeby (w tym minimalizując ryzyko błędnych decyzji kluczowych dla długoterminowego sukcesu organizacji). Innymi słowy firmy, które skutecznie integrują aspekty ESG w swoje działania, mogą zyskać przewagę konkurencyjną, przyciągnąć inwestycje oraz lepiej zarządzać ryzykiem. Wybrane przykłady licznych korzyści mogą obejmować:

- zrównoważone zarządzanie zasobami pozwala zwiększyć elastyczność,

- inwestycje w zwiększenie efektywności energetycznej przynoszą wymierne oszczędności,

- zwiększenie sprzedaży zrównoważonych produktów oraz przyciąganie inwestorów wpływa na wartość firmy,

- innowacje w zakresie zrównoważonego rozwoju mogą otworzyć nowe źródła przychodów,

- poprawa wizerunku marki przyczynia się do lojalności klientów i zaangażowania pracowników (w tym obniżenia rotacji).

Wiele firm dostrzega te korzyści i podejmuje działania w kierunku zrównoważonego rozwoju. Część organizacji buduje struktury zarządzania ESG, co widać po obecności tych tematów na poziomie zarządu, komitetów inwestycyjnych czy Rad Nadzorczych. Coraz więcej firm zbiera i dostarcza dane ESG (np.: dotyczące śladu węglowego) swoim kontrahentom jako warunek kontynuacji współpracy. Zapominamy też o wartości dodanej jaką niesie treść raportu np.: ujawnienia dotyczące governance, takie jak terminy płatności, mogą wpłynąć na sposób postrzegania firmy przez potencjalnych kontrahentów (podkreślając znaczenie przemyślanej strategii raportowania).

Mimo licznych korzyści, wdrożenie raportowania i strategii ESG wiąże się również z wyzwaniami, takimi jak np.:

Stosowanie standardów: praktyka rynkowa w zakresie raportowania wciąż się kształtuje, co może prowadzić do niejednoznaczności i trudności w porównywaniu wyników różnych firm. Jednakże analiza trendów rynkowych oraz jasne sformułowanie tematu w raporcie pozytywnie wpłyną na zrozumiałość jego treści.

Koszty wdrożenia: inwestycje w zrównoważony rozwój mogą wiązać się z wysokimi kosztami, co może być barierą dla niektórych firm, zwłaszcza małych i średnich przedsiębiorstw. Z drugiej strony długoterminowe oszczędności i korzyści mogą zrekompensować początkowo poniesione wydatki.

Zarządzanie zmianą: wdrożenie strategii ESG może wymagać pewnych zmian kulturze organizacyjnej oraz zaangażowania wszystkich pracowników. Może to być trudne, zwłaszcza w większych organizacjach. Pamiętajmy, że z odpowiednim wsparciem i szkoleniem, te zmiany mogą być wdrożone skutecznie.

Oczekiwania interesariuszy: firmy muszą zrozumieć i odpowiedzieć na różne oczekiwania swoich interesariuszy, co może być skomplikowane i czasochłonne. Jednakże, aktywna komunikacja i dialog mogą znacząco ułatwić ten proces.

Praktyka rynkowa pokazuje, że podmioty, które przygotowują raporty zrównoważonego rozwoju, lepiej komunikują się ze swoimi interesariuszami i zarządzają obszarami ESG w bardziej ustrukturyzowany sposób. Podczas podejmowania decyzji należy wziąć pod uwagę nie tylko koszty związane z przygotowaniem do raportowania, ale także korzyści płynące z wcześniejszego rozpoczęcia prac. Skuteczne wdrażanie działań związanych z ESG wymaga czasu i warto nie odkładać tego do momentu wejścia w życie prawnego obowiązku. Podejmując pierwsze kroki związane ze strategią, działaniami, jak i raportowaniem, firmy mogą czerpać z doświadczeń zdobytych przez swoich odpowiedników, którzy obowiązkiem regulacyjnym zostali objęci wcześniej. Warto przypomnieć, że pierwsza grupa przedsiębiorstw objętych dyrektywą CSRD już sporządziła swoje raporty za 2024 rok i tym samym dostarczyła przykładów praktyki rynkowej i inspiracji dla kolejnych firm. Proaktywne podejście z pewnością pomoże zniwelować obawy związane z wyzwaniami, które są nieodłącznym elementem początkowej fazy implementacji, a także efektywnie zastosować tą wiedzę w procesie budowania strategii naszej firmy.

Źródło informacji: EY Polska