Ambasadorzy polskiej kultury i języka na Kongresie w Warszawie

Nauczyciele i wykładowcy, kierownicy polskich placówek oświatowych za granicą oraz propagatorzy polskiej kultury na całym świecie będą obradować w Jachrance pod Warszawą. I Światowy Kongres Edukacji i Nauki Polskiej za Granicą odbędzie się w dniach 5-9 lipca 2023 roku. Głównym organizatorem Kongresu jest Instytut Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego. Kongres honorowym patronatem objęła małżonka prezydenta RP Agata Kornhauser-Duda.

Polacy, w tym potomkowie polskich imigrantów, młodzież szkolna i akademicka, nauczyciele, naukowcy i działacze polonijni z całego świata będą gościć w Jachrance podczas organizowanego po raz pierwszy Kongresu Edukacji i Nauki Polskiej za Granicą. W sumie blisko 500 gości z 40 krajów, z wszystkich kontynentów, m.in. z Chin, Indii, Australii, Ameryki Północnej i Południowej i wielu krajów europejskich. Kongres ma wzmocnić polonijną współpracę w dziedzinie edukacji i nauki, a także pomóc organizatorom w określeniu konkretnych zadań zmierzających do wsparcia Polaków mieszkających za granicą w dziedzinie nauczania języka polskiego i promocji rodzimej kultury w świecie.

Program Kongresu składa się z części merytoryczno-szkoleniowej i kulturalno-edukacyjnej. Przewidziano m.in. panele dyskusyjne, wykłady popularnonaukowe, warsztaty dydaktyczne i szkolenia metodyczne. Odbędą się również spotkania z naukowcami, dydaktykami i ekspertami działającymi na rzecz rozwoju nauki polskiej za granicą i popularyzacji edukacji polskiej i polonijnej w świecie.

Głównym organizatorem Kongresu jest Instytut Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego. Współorganizatorami wydarzenia są: Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Ministerstwo Edukacji i Nauki, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą oraz Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej. Patronami medialnymi Kongresu są: Telewizja Polska S.A., Polskie Radio S.A. i Polska Agencja Prasowa S.A.

Wybrane wydarzenia kongresowe:

5 lipca

W dniu przyjazdu uczestników, 5 lipca, organizatorzy przewidzieli projekcję czterech filmów związanych z polską historią i kulturą. Będą to: „Filip” w reżyserii Michała Kwiecińskiego, „Agonia” Tomasza Knittla, „Antyle Chopina” Agnieszki Lipiec-Wróblewskiej oraz „Dwie korony” w reżyserii Michała Kondrata.

6 lipca

Oficjalne otwarcie I Światowego Kongresu Edukacji i Nauki Polskiej za Granicą odbędzie się 6 lipca o godz. 15:00. Transmisja online z tego wydarzenia, w produkcji zespołu PAP Mediaroom, będzie dostępna na stronie internetowej Instytutu pod adresem: https://irjp.gov.pl a także na stronach https://pap-mediaroom.pl.

Jeszcze przed oficjalnym otwarciem odbędzie się m.in. sesja plenarna z udziałem współorganizatorów oraz przedstawicieli służby konsularnej, prowadzona przez dr. hab. Jacka Gołębiowskiego, prof. KUL, dyrektora Instytutu Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego.

Tego dnia, w godzinach popołudniowych, odbędą się również dyskusje panelowe angażujące określone grupy uczestników Kongresu (np. nauczycieli języka polskiego, dyrektorów szkół, młodzież, rodziców), którzy spróbują odpowiedzieć na pytania: „Po co nam polska szkoła?” oraz „Jak moja szkoła promuje język polski i Polskę w swoim środowisku?”.

7 lipca

W piątek rano młodzież uczestnicząca w Kongresie rozpocznie zwiedzanie Warszawy. Dla większości młodych uczestników będzie to pierwsza wizyta w stolicy. Zwiedzą m.in. Muzeum Powstania Warszawskiego, Stare Miasto oraz Centrum Nauki Kopernik. W tym czasie inna grupa uczestników uda się na warsztaty medialne do Akademii Telewizyjnej TVP, gdzie m.in. przygotuje własne wideorelacje na zaproponowany temat, zapozna się z technikami montażu i innymi aspektami pracy w telewizji.

W tym czasie pozostali uczestnicy Kongresu wezmą udział m.in. w interdyscyplinarnym panelu dyskusyjnym o roli edukacji językowej i kulturowej w zachowaniu tożsamości oraz wysłuchają wykładu dr. Krzysztofa Jurka z Fundacji Polskiej Akademii Nauk (planowana transmisja online na stronach Kongresu).

Jeszcze przed obiadem rozpoczną się sesje warsztatowe, m.in. z wychowania dwujęzycznego, metod aktywizujących, ale również tańca i rękodzieła ludowego.

Po południu odbędą się m.in. warsztaty dotyczące działań w mediach społecznościowych, a także wycieczki tematyczne do Zakroczymia, Ciechanowa, Twierdzy Modlin, a także na teren kampusu Uniwersytetu Warszawskiego.

8 lipca

Sobotni poranek rozpocznie się od sesji wykładowo-warsztatowej, dzięki której uczestnicy i widzowie transmisji online (początek streamingu na stronach Instytutu o godz. 9:00) dowiedzą się, jak i gdzie szukać informacji o polskich przodkach, własnych korzeniach.

Po przerwie na słuchaczy czekają kolejne trzy wykłady, m.in. o tożsamości narodowej Polonii z perspektywy nauk o bezpieczeństwie, a także o problemach dziecka w szkole polonijnej.

Wieczorem, podczas zakończenia Kongresu, odbędzie się odczytanie i przyjęcie rekomendacji Kongresu wypracowanych przez uczestników.

9 lipca

Po niedzielnym śniadaniu chętni uczestnicy Kongresu udadzą się do Niepokalanowa, gdzie wezmą udział w mszy świętej oraz zwiedzą tamtejsze muzea.

Przemysław Czarnek, minister edukacji i nauki:

„Wsparcie oświaty polonijnej jest jednym z priorytetów Ministerstwa Edukacji i Nauki. Edukacja w polskich szkołach za granicą wpływa nie tylko na doskonalenie znajomości języka polskiego i podnoszenie poziomu wiedzy o Polsce, ale kształtuje także charakter oraz tożsamość narodową młodych Polaków dorastających na obczyźnie. Dlatego też podczas Światowego Kongresu Edukacji i Nauki Polskiej za Granicą w sposób szczególny chcemy wsłuchiwać się w głos praktyków, osób zaangażowanych w oświatę polonijną, aby lepiej poznać specyfikę pracy w różnych miejscach i placówkach, a także wyzwania, z którymi na co dzień się mierzą. Niezwykle cenne będzie również poznanie opinii oraz doświadczeń polskich naukowców pracujących w zagranicznych placówkach i działających na rzecz promowania polskiej nauki za granicą. Jak wzmacniać współpracę międzynarodową w obszarze nauki, popularyzować osiągnięcia polskich badaczy i ich największe sukcesy - na te i inne pytania będą starali się odpowiedzieć uczestnicy Kongresu”.

dr hab. Jacek Gołębiowski, prof. KUL, dyrektor Instytutu Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego:

„Język jest najstarszym i bodaj najcenniejszym dobrem, jakie otrzymujemy w darze od naszych przodków. Rozwijał się przez tysiąclecia i jest w nim zapisana historia, która kształtuje nas jako ludzi. W języku wyrażamy naszą istotę, pragnienia, przekonania i wybory. W nim marzymy i projektujemy przyszłość. Instytut Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego powołany został z myślą o ochronie, podtrzymywaniu i promowaniu języka polskiego w polskiej szkole i codziennym życiu Polaków mieszkających poza granicami Rzeczypospolitej. Rozpoczynający się wkrótce Kongres to wyjątkowy czas, w którym możemy podzielić się osiągnięciami, oczekiwaniami i razem nakreślić horyzont naszych zamierzeń oraz określić drogi ku nim prowadzące. Jestem przekonany, że dysponujemy jako naród wielkim potencjałem wzorów i możliwości twórczych, a kongresowe dni będą pracowitym i radosnym czasem tworzenia i realizowania nowych inicjatyw umacniających pozycję języka polskiego w świecie”.

Jacek Janowiak, zastępca dyrektora Instytutu Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego:

„Nauka języka polskiego za granicą to kluczowy element promocji Polski i rodzimej kultury. Przedstawiciele Polonii i Polaków mieszkających poza krajem są najlepszymi ambasadorami naszej historii i dziedzictwa kulturowego. Wśród gości Kongresu znajduje się grono młodzieży, dla której nauka języka polskiego jest własnym wyborem, często opartym na rodzinnych tradycjach, pielęgnowanych od wielu pokoleń. Podstawową misją Instytutu Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego jest umożliwienie kształtowania tych pasji, a co za tym idzie, promocja polskiej kultury na całym świecie. Skala rozpoczynającego się za kilka dni wydarzenia, liczba gości i poziom merytoryczny świadczą o głębokiej potrzebie integracji środowisk polonijnych. Jest również wskazówką, że rodacy za granicą oczekują od nas aktywnego wsparcia polskiej edukacji na całym świecie. Kongres jest pierwszym niezwykle ważnym krokiem w realizacji naszych wspólnych planów”.

Transmisje online wybranych sesji kongresowych dostępne na stronach:

https://pap-mediaroom.pl

https://irjp.gov.pl

https://www.youtube.com/@InstytutKolbego

https://www.facebook.com/InstytutKolbego

6 lipca (czwartek)

15:00-16:00 Oficjalne otwarcie Kongresu

7 lipca (piątek)

9:00-10:30 Interdyscyplinarny panel dyskusyjny

„Rola edukacji językowej i kulturowej w zachowaniu tożsamości”

Prowadzenie: prof. dr hab. Beata Obsulewicz-Niewińska, dr hab. Wojciech Kruszewski, prof. KUL

Udział biorą:

prof. dr hab. Joanna Getka - kierownik Katedry Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego

prof. dr hab. Jolanta Tambor - dyrektor Szkoły Języka i Kultury Polskiej Uniwersytetu Śląskiego

Łukasz Jarocki - Instytut Książki

10:30-11:00 „Tożsamość społeczno-kulturowa uczniów polskich mieszkających za granicą”

dr Krzysztof Jurek z Fundacji Polskiej Akademii Nauk

8 lipca (sobota)

9:00-10:30 Sesja wykładowo-warsztatowa

„Polskie korzenie - jak i gdzie szukać informacji o polskich przodkach?”

dr hab. Tomasz Nowicki, prof. KUL; dr hab. Piotr Rachwał, prof. KUL

10:30-11:00 „Zbiory polonijne i emigracyjne jako źródło w badaniach genealogicznych”

Mariusz Olczak - dyrektor Archiwum Akt Nowych

Źródło informacji: Instytut Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego