Częstochowa: Efektywne wykorzystanie funduszy unijnych

Te liczby dowodzą, że bez środków unijnych i zakończonych dzięki nim inwestycji miasto nie byłoby w stanie podjąć w takim zakresie wysiłku modernizacyjnego m.in. w zakresie przebudowy układu komunikacyjnego, poprawy jakości transportu publicznego, inwestycji oświatowych, rewitalizacji miejskich przestrzeni, czy modernizacji strategicznych instalacji komunalnych obsługiwanych przez spółki miejskie. Nie byłoby też tak szerokiego wsparcia szkolnictwa zawodowego czy programów społeczno-edukacyjnych, w tym programów aktywizacji mieszkańców, dających możliwość np. powrotu na rynek pracy czy podnoszących ich kwalifikacje zawodowe.    
Fundusze europejskie w Częstochowie wykorzystywane były do inwestowania w miejską infrastrukturę, wspieranie przedsiębiorczości, przygotowanie terenów inwestycyjnych czy walkę z wykluczeniem społecznym. Celem było zaspokajanie różnych potrzeb lokalnej społeczności, wyrównywanie różnic, zrównoważony rozwój miasta, ekologia oraz stymulowanie rozwoju gospodarczego zgodnie z unijnymi, ale i miejskimi priorytetami rozwojowymi.

Środki europejskie aktywnie pozyskiwało miasto, ale także subregion północny woj. śląskiego jest krajowym liderem wykorzystania tych środków z puli przeznaczanej dla subregionów. Podstawą jest tu oczywiście dobra współpraca Częstochowy z samorządowymi partnerami, skupionymi w Związku Gmin i Powiatów Subregionu Północnego Województwa Śląskiego, który koordynuje obecnie wykorzystanie unijnego instrumentu Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych.
W obecnym okresie programowania unijnego miasto planuje szereg kolejnych przedsięwzięć inwestycyjnych realizowanych m.in. w obszarach efektywności energetycznej, odnawialnych źródeł energii, gospodarki odpadami komunalnymi, ochrony różnorodności biologicznej, zrównoważonego transportu miejskiego czy infrastruktury szkolnictwa zawodowego. Wprawdzie z uwagi na długotrwały konflikt poprzedniego rządu z instytucjami europejskimi czasu na realizację projektów unijnych przez miasto i subregion jest niestety dużo mniej, liczymy, że kolejne korzyści z Unii Europejskiej będą dla Częstochowy bardzo wymierne.

Na razie z okazji 20-lecia wejścia Polski do UE przypominamy największe projekty zrealizowane w naszym mieście z dofinansowaniem unijnym na przestrzeni ostatniego dwudziestolecia.  

Środki unijne 2004-2023 - zestawienie największych/wybranych projektów zrealizowanych przez Częstochowę:

Perspektywa 2004-2006:
26 projektów - 193,4 mln zł dofinansowania (wartość projektów ogółem 285 mln zł), w tym m.in.:
- oczyszczanie ścieków i uzdatnianie wody pitnej w Częstochowie (ISPA/Fundusz Spójności) - 92 mln zł dofinansowania;
- usprawnienie przejazdu w południowym korytarzu tranzytowym w Częstochowie  wiadukt w ul. Jagiellońskiej (SPOT) - 26,2 mln zł;
- budowa infrastruktury dla rozwoju przedsiębiorczości na terenie Częstochowskiego Parku Przemysłowego - Agencja Rozwoju Regionalnego (SPO/WKP) - 22,3 mln zł
- budowa Zakładu Zagospodarowania Odpadów przy Częstochowskim Przedsiębiorstwie Komunalnym Sp. z o.o. - 14,2 mln zł
- rewaloryzacja Parków Podjasnogórskich w Częstochowie– Park im. S. Staszica, Park im. 3 Maja (ZPORR) - 11,9 mln zł
- Miejski System Informacji Turystycznej (ZPORR) - 3,2 mln zł

Perspektywa 2007-2013
131 projektów - 601 mln zł dofinansowania (wartość projektów ogółem 896 mln zł), w tym m.in.:
- budowa nowoczesnego systemu transportu zbiorowego – rozbudowa infrastruktury tramwajowej, drogowej i pasażerskiej dla obsługi osiedli: Wrzosowiak, Raków i Błeszno - 68,2 mln zł dofinansowania
- przebudowa DK-1 w Częstochowie, budowa wiaduktu na skrzyżowaniu z DK-46 oraz połączenie mostem z ul. Srebrną - 63,5 mln zł
- przebudowa DK-91 w Częstochowie (ul. Warszawska, Rędzińska) wraz z budową węzła DK-91 z DK-1 - 49,2 mln zł
- zakup składów tramwajowych dla potrzeb nowej linii w Częstochowie MPK - 35 mln zł
- wzmocnienie znaczenia Centrum Pielgrzymkowego poprzez modernizację alei Najświętszej Maryi Panny - 30,4 mln zł
- Hala Sportowa Częstochowa - wielofunkcyjna hala przy ul. Żużlowej - 29,4 mln zł
- rozbudowa i modernizacja Oczyszczalni Ścieków "WARTA" S.A. - 20,3 mln zł
- budowa infrastruktury informatycznej dla Subregionu Północnego E-region Częstochowski - 19,5 mln zł
- rozbudowa Zakładu Zagospodarowania Odpadów dla subregionu - Częstochowskie Przedsiębiorstwo Komunalne sp. z o.o. - 17,8 mln zł
- rozbudowa i remont budynku Filharmonii Częstochowskiej - 17,4 mln zł
- budowa Północnego Korytarza - etap II od ulicy Św. Brata Alberta do ulicy Makuszyńskiego - 16,5 mln zł
- połączenie DK-1 z północną częścią miasta Częstochowy - węzeł DK-1 z ul. Makuszyńskiego - 13,9 mln zł
- e-usługi dla mieszkańców Częstochowy - 6,3 mln zł
- przygotowanie terenów inwestycyjnych w Częstochowie - 4,4 mln zł.

Perspektywa 2014-2020
115 projektów - 978 mln zł dofinansowania (wartość projektów ogółem 1 mld 510 mln zł), w tym m.in. (wartość dofinansowania):
- przebudowa alei Wojska Polskiego - 164 mln zł
- przebudowa linii tramwajowej i zakup taboru tramwajowego - 149 mln zł
- rozbudowa DK-46 wraz z budową obejścia ul. Św. Barbary do ul. Pułaskiego w Częstochowie - 85 mln zł
- odwodnienie dzielnic Grabówka, Kiedrzyn, Północ - 64 mln zł
- termomodernizacja obiektów miejskich szkół i sportowych, w tym: 18 szkół, basenu (przy alei Niepodległości) i hali sportowej Częstochowianki - 53,5 mln zł
- zakup 52 niskoemisyjnych autobusów - 39 mln zł
- budowa przedłużenia alei Bohaterów Monte Cassino do ul. Dźbowskiej oraz rozbudowa drogi wojewódzkiej nr 908 (ul. Dźbowska, Powstańców Warszawy, Gościnna - 37 mln zł
- 3 węzły przesiadkowe przy dworcach kolejowych - 28 mln zł
- przebudowa budynku Ratusza Starej Częstochowy w ramach rewitalizacji Starego Rynku - 17 mln zł
- 5 edycji projektu "Zawodowa współpraca" polegającego na dostosowaniu oferty kształcenia do potrzeb lokalnego rynku pracy - 20 mln zł
- projekty edukacyjne, w tym "Dostępna szkoła" czy "Stawiamy na rozwój", a także "Specjalistyczne Centrum Wspierające Edukację Włączającą w Gminie Miasto Częstochowa" - 15 mln zł
- 3 edycje projektu "Aktywni rodzice - szczęśliwe dzieci" umożliwiającego powrót rodziców do pracy po przerwie związanej z urodzeniem i wychowaniem dziecka - 4,8 mln zł.

Perspektywa 2021-2027
Na razie 5 projektów - 54 mln zł dofinansowania (wartość projektów ogółem 89 mln zł), w tym dodatkowe środki na przebudowę alei Wojska Polskiego z Instrumentu Łącząc Europę - oprócz środków pozyskanych wcześniej w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko.
Dwa projekty niedawno zostały rozpoczęte:
- „Czas na staż” – dofinansowanie 3,8 mln zł na organizację staży uczniowskich u pracodawców.
- projekt szkoleniowy "Sprawny Urząd" - dla subregionu, w tym Częstochowy, pozyskane 4,3 mln zł.
Obecnie są składane lub przygotowane do składania kolejne miejskie projekty w ramach perspektywy 2021-2027.

Na podstawie informacji z Wydziału Funduszy Europejskich i Rozwoju Urzędu Miasta Częstochowy.