MC: 2024 – rok zmian (komunikat)

- Ministerstwo Cyfryzacji informuje:

Mija rok od zaprzysiężenia rządu Koalicji 15 Października. Przedstawiamy krótkie podsumowanie najważniejszych wydarzeń i działań zrealizowanych w Ministerstwie Cyfryzacji

Priorytetem było nadrobienie zaległości legislacyjnych, takich jak nowe Prawo Komunikacji Elektronicznej. Podobnie było z innymi regulacjami, które wymagają jak najszybszego wdrożenia. Dziś dwie z nich – ustawa o usługach cyfrowych oraz o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa są na ostatnich etapach prac rządowych i wkrótce trafią do parlamentu.

Równolegle jako jedni z pierwszych w Europie przygotowaliśmy projekt krajowej regulacji AI Act. Prawa, które ma zagwarantować, że rewolucja sztucznej inteligencji będzie dla obywateli bezpieczna i korzystna, tak, aby to człowiek był na pierwszym miejscu.

Przygotowaliśmy podstawy prawne dla wprowadzania strategii cyfryzacji oraz zniesienia cyfrowych silosów, poprzez zmiany w ustawie o informatyzacji. No i przede wszystkim opracowaliśmy projekt Strategii Cyfryzacji Polski – pierwszego takie dokumentu w historii naszego kraju.

Rok temu rozpoczęliśmy proces prowadzenia otwartych i powszechnych konsultacji społecznych. Odbyliśmy wiele dobrych, otwartych spotkań z przedstawicielami organizacji pozarządowych, samorządowych i branżowych. Otwarte konsultacje społeczne stały się naszą wizytówką – i to się nie zmieni.

Kluczowe wydarzenia w najważniejszych obszarach

Cyberbezpieczeństwo:

- Naszym celem jest budowanie powszechnej cyberodporności. To odpowiedź na rosnące zagrożenia oraz liczbę ataków na polską infrastrukturę krytyczną, na polskich obywateli. Liczby nie kłamią – tych ataków jest ponad dwukrotnie więcej niż w 2023 roku. Dlatego w zwiększenie bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni w najbliższych latach zainwestujemy miliardy złotych.

- Od 2024 roku zwiększony został maksymalny limit wydatków z budżetu państwa, które zasilą Fundusz Cyberbezpieczeństwa. Te pieniądze co roku trafiają do specjalistów na co dzień dbających o bezpieczeństwo systemów teleinformatycznych przed cyberzagrożeniami.

- W tym roku to blisko 6,5 tys. osób. Do 112 podmiotów z Funduszu Cyberbezpieczeństwa przekażemy pond 330 mln zł. W kolejnych latach chcemy, aby było to więcej pieniędzy.

- W ramach projektu +Cyberbezpieczny Samorząd+ do jednostek samorządu trafi ponad 1,5 mld złotych na wzmocnienie potencjału ochrony przed cyberzagrożeniami, obejmie 2500 samorządów.

- Budujemy „Centrum Cyberbezpieczeństwa NASK”. Projekt obejmuje budowę Centrum oraz utworzenie 7 nowych ośrodków i laboratoriów. Rozpoczęliśmy tworzenie i rozwój 5 CSIRT sektorowych.

- Usprawniliśmy przepływ informacji w ramach Połączonego Centrum Operacji Cyberbezpieczeństwa. Obsłużyliśmy ponad 500 tysięcy zgłoszeń o cyberzagrożeniach, ponad 1 mln zablokowanych wiadomości od oszustów dzięki wzorcom SMS i aż 75 mln zablokowanych prób wejścia na fałszywe strony – to tylko wycinek codziennej pracy ekspertów CERT Polska.

- W 2024 roku "po raz pierwszy w historii" opublikowaliśmy jawne Sprawozdanie Pełnomocnika ds. Cyberbezpieczeństwa. Pełnomocnik Rządu ds. Cyberbezpieczeństwa wydał rekordową liczbę rekomendacji oraz zaleceń reagując na pojawiające się zagrożenia dotyczące zarówno podmiotów publicznych, jak i prywatnych.

- Przeszkoliliśmy z cyberbezpieczeństwa ponad 2000 najważniejszych osób w państwie.

- W tym roku obchodzimy 5. lecie Programu Współpracy w Cyberbezpieczeństwie. To unikalna forma wymiany doświadczeń z sektorem prywatnym. W 2024 roku do programu dołączyło 10 firm technologicznych i uczestniczy w nim już blisko 50 podmiotów. Chcemy poszerzać tę grupę. W tym roku powstała również pierwsza grupa robocza w ramach PWCyber, której celem jest wypracowanie rekomendacji dotyczących zmian w ustawie Prawo zamówień publicznych, a także opracowanie rekomendacji dot. bezpiecznych zakupów rozwiązań IT.

- Pod koniec października wprowadziliśmy także ważne zmiany w inicjatywie „Wspólna Infrastruktura Informatyczna Państwa”, które poprawiają efektywność i bezpieczeństwo usług świadczonych publiczne oraz umożliwiają korzystanie przez podmioty administracji rządowej z usług przetwarzania w Publicznej Chmurze Obliczeniowej. Powszechniejsze korzystanie z usług przetwarzania w chmurze przyczyni się do podniesienia poziomu bezpieczeństwa przetwarzanych danych, trwałego obniżenia kosztów stałych przetwarzania danych, efektywności wydatkowania środków, a także skrócenia czasu realizacji nowych przedsięwzięć informatycznych.

- Polska podpisała memorandum o współpracy dotyczące globalnego wzmocnienia cyberbezpieczeństwa i współpracy ze Stanami Zjednoczonymi. Już dziś wymieniamy się informacjami oraz realizujemy wspólne działania w ramach wymiany wiedzy.

- Tworzymy kompleksowy, spójny i skoordynowany system przeciwdziałania cyberzagrożeniom, które z każdym rokiem są coraz poważniejsze. Domknięciem tego projektu będzie oczywiście ustawa o Krajowym Systemie Cyberbezpieczeństwa.

Kompetencje Cyfrowe:

- W tym roku uruchomiliśmy portal kompetencjecyfrowe.gov.pl. który docelowo będzie bazą wiedzy na temat kompetencji cyfrowych i szkoleń dla różnych grup odbiorców m.in. uczniów i ich rodziców, nauczycieli, przedsiębiorców, urzędników, specjalistów ICT.

- Zorganizowaliśmy okrągły stół w sprawie rozwoju kompetencji cyfrowych seniorów. To grupa, która wymaga szczególnego wsparcia i też w szczególny sposób jest narażona na cyberzagrożenia.

- Rozpoczęliśmy tworzenie Klubów Rozwoju Cyfrowego. Chcemy, aby w każdej gminie w Polsce powstało takie miejsce. Ponad 2500 jednostek, będzie wspierało w JST lokalną społeczność. Główny cel – podnoszenie podstawowych kompetencji cyfrowych.

- Zainaugurowaliśmy projekt edukacyjny dla uczniów i seniorów Szkoła Międzypokoleniowa. To unikalne przedsięwzięcie, w ramach którego uczniowie będą wspierać seniorów w rozwoju kompetencji cyfrowych. W ponad 400 szkołach w Polsce. Uruchomiliśmy inicjatywę pn. „Porozumienie na rzecz rozwoju kompetencji cyfrowych PW eSkills”.

- Ma ona wspierać "na wzór programu PW Cyber" współpracę pomiędzy instytucjami publicznymi, organizacjami pozarządowymi, środowiskiem biznesowym i naukowym, by podnieść poziom kompetencji cyfrowych Polaków.

- Realizujemy projekty w zakresie rozwoju zaawansowanych kompetencji cyfrowych kobiet „Zostań cyfrową ekspertką”. Celem jest zwiększenie liczby specjalistek ICT, upowszechnianie i rozwijanie zaawansowanych kompetencji cyfrowych wśród kobiet.

- Ważnym polem aktywności Ministerstwa Cyfryzacji, we współpracy z instytutem badawczym NASK jest przeciwdziałanie dezinformacji. Zreformowaliśmy, a właściwie stworzyliśmy na nowo specjalną jednostkę, która ma monitorować dezinformację i jej przeciwdziałać.

- W ramach działań NASK przewidziano monitorowanie mediów społecznościowych, które pozwala na bieżące śledzenie treści dezinformacyjnych oraz analizę ich wpływu na opinię publiczną. Dzięki temu możliwa jest wczesna identyfikacja fałszywych informacji i przeciwdziałanie skutkom dezinformacji. Dodatkowo prowadzone są działania wspierające budowanie odporności społeczeństwa na dezinformację, obejmujące inicjatywy edukacyjne oraz działania naukowe.

- Przygotowaliśmy dwie olbrzymie kampanie społeczne w zakresie dezinformacji i wparcia dla korzystania z usług cyfrowych. Nadrzędnym celem jest wsparcie społeczeństwa w skutecznej walce z dezinformacją oraz przeciwdziałanie jej negatywnym skutkom dla porządku publicznego i bezpieczeństwa narodowego.

Technologie przełomowe:

- Polska musi odważnie myśleć o wykorzystaniu najważniejszych obecnie technologii, które ludzkość dziś dopiero zaczyna rozwijać. Dlatego już dziś pracujemy nad tym, aby stworzyć odpowiednie ramy oraz warunki do rozwoju sztucznej inteligencji, poznawaniu możliwości i zastosowań komputerów kwantowych.

- Opracowaliśmy rozwiązanie, które ma kompleksowo wesprzeć inwestycje Państwa w rozwój sztucznej inteligencji. Jednym z głównych celów realizacji strategii cyfryzacji Polski jest walka z silosowością. Dokładnie to samo przyświecało nam podczas wypracowywania pomysłu na Fundusz Sztucznej Inteligencji, czyli mechanizm, który ma skoordynować wydatki z różnych źródeł na tę technologię.

- Równolegle wspieramy i finansujemy projekty, które będą budować potencjał naszej nauki i biznesu w technologiach przełomowych. W Krakowie rozpoczęliśmy tworzenie jednej z pierwszych w Europie Fabryk AI – finansujemy projekt w oparciu o superkomputer Helios działający w Cyfronecie AHG. To już dziś jeden z najszybszych komputerów na świecie.

- W Poznaniu rozpoczęliśmy budowę pierwszego w Polsce komputera kwantowego, który powstanie w tamtejszym Centrum Superkomputerowo Sieciowym. Uruchamiamy także program szkoleń w zakresie kompetencji kwantowych, który pozwoli maksymalnie wykorzystać potencjał tej technologii przyszłości.

- Regularnie organizujemy szkolenia oraz przygotowaliśmy wytyczne z zakresu korzystania z AI przez pracowników administracji.

- Przez cały rok uczestniczyliśmy w tworzeniu polskiego modelu językowego AI, czyli rozwiązania PLUMM. Od kilku tygodniu testujemy to rozwiązanie. W przyszłym roku będziemy je implementować w cyfrowych rozwiązaniach administracji publicznej. Chcemy wykorzystać je także do rozwoju aplikacji mObywatel.

Cyfrowe państwo, e-usługi i otwarte dane:

- Ten rok to także wiele prac, które mają istotnie przyśpieszyć budowę cyfrowego państwa tak, aby nasza strategia mogła być zrealizowana.

- Jesteśmy w trakcie budowy nowoczesnej zintegrowanej Elektronicznej Platformy Usług Cyfrowych, która docelowo przejmie funkcjonalności ePUAP i zapewni wysoką jakość e-Usług.

- Głównym komponentem platformy jest Generator Formularzy e-Usług. To nowa jakość wytwarzania e-usług w Polsce, która umożliwi podmiotom publicznym budowanie nowoczesnych e-usług dla obywateli w formie formularza lub ankiety. Obywatele szybciej i łatwiej wypełnią formularze on-line i załatwią sprawy urzędowe.

- Po wielu latach przesunięć, już za niecałe trzy tygodnie w Polsce zacznie działać system doręczeń elektronicznych. Umożliwia wysłanie i odbiór całej korespondencji elektronicznej z dowolnego miejsca i o dowolnej porze. To elektroniczny odpowiednik listu poleconego za potwierdzeniem odbioru, co oznacza, że dokument nadany z użyciem e-Doręczeń jest równoważny prawnie z tradycyjną papierową przesyłką poleconą za pośrednictwem odbioru.

- Ponad 700 ml zł zostanie przeznaczonych na nowe usługi elektroniczne, a w tym Projekt „Nowa Academica” umożliwi dostęp do cyfrowych wersji książek i artykułów naukowych w bibliotekach w całej Polsce; nowa wersja Elektronicznego Postępowania Upominawczego (EPU) pozwoli obywatelom i przedsiębiorcom składać pozwy przez internet oraz uzyskiwać szybki dostęp do akt spraw online; Nowy system Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego (UFG) usprawni proces wypłaty odszkodowań oraz dochodzenie należności, co przyspieszy rozliczenia i uprości procedury;

- Nowe usługi zyskają pacjenci, którzy będą mieli dostęp do e-karty zdrowia dziecka, e-zleceń na badania i innych dokumentów medycznych, co ułatwi kontakt z lekarzami i poprawi jakość opieki zdrowotnej. Przedsiębiorcy natomiast będą mogli zawierać umowy o pracę i zlecenia w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu Biznes.gov.pl

- Obecnie rozstrzygamy konkurs ponad 878 mln zł na kolejne inicjatywy cyfrowe takich jak optymalizacja procesów w relacji z obywatelami i przedsiębiorcami, rozwój e-usług publicznych i wewnątrzadministracyjnych, cyfryzację zaplecza administracji (back-office) czy budowę rozwiązań horyzontalnych usprawniających administrację publiczną w skali kraju.

- Mijający rok poświęciliśmy na przygotowywanie aplikacji mObywatel do wprowadzenia wielkich zmian, które planujemy w roku 2025. Nie zapomnieliśmy jednak o bieżącym jej rozwijaniu. Efekt – ponad 8 mln mDowodów oraz ponad 5 mln zastrzeżonych numerów PESEL.

- Mając na względzie rosnące zagrożenia w cyberprzestrzeni, wprowadzaliśmy do mObywatela usługę Bezpiecznie w sieci. Dzięki niej można bezpośrednio z aplikacji zgłaszać podejrzane czy oszukańcze strony, ale także treści niebezpieczne dla dzieci – szczególnie pornografię dziecięcą czy inne niepokojące zachowania wobec dzieci.

- Wprowadziliśmy alerty o cyberzagrożeniach, dzięki którym już ponad 100 tys. osób otrzymuje informację o aktualnych zagrożeniach i może się przed nimi uchronić. W czasie powodzi uruchomiliśmy w mObywatelu alerty powodziowe - usługa zapewnia szybki dostęp do wiarygodnych informacji dotyczących sytuacji powodziowej.

- Jesteśmy liderem otwartych danych w Europie i robimy wszystko, aby tę pozycję utrzymać. Skoordynowaliśmy wdrożenie unijnych przepisów o danych wysokiej wartości, do wykorzystania np. w nowych produktach, usługach czy aplikacjach.

- Rozbudowujemy portal dane.gov.pl o funkcjonalności usprawniające jego użyteczność, zarządzanie danymi, ich jakość i wykorzystanie; udostępnimy także ponad 24 TB danych do ponownego wykorzystywania. Modernizujemy Rejestry dotyczące m in. bezpośrednich zagrożeń szkód w środowisku oraz Banku Danych o Zasobach Przyrodniczych.

- Pozyskaliśmy ponad 77 tys. nowych cyfrowych obiektów (muzealiów, fotografii, grafik, książek etc.) dla portalu KRONIK@, (Krajowe Repozytorium Obiektów Nauki i Kultury). Można je bezpłatnie wykorzystywać w pracach również do celów komercyjnych. Obecnie w portalu znajdziemy ponad 16 mln obiektów.

Komunikacja elektroniczna:

- Priorytetem od pierwszych dni bieżącej kadencji było wprowadzenie nowego Prawa Komunikacji Elektronicznej, czyli implementacja Europejskiego Kodeksu Łączności Elektronicznej. To najbardziej prokonsumencka ustawa sektorowa w historii.

- Proces legislacyjny PKE od wpisu do wykazu prac legislacyjnych do uchwalenia ustawy przez Sejm trwał niespełna 6 miesięcy - już kilka dni po powołaniu nowego Rządu, czyli jeszcze w grudniu 2023 r. rozpoczęliśmy nad tym prace.

- PKE obejmuje szeroki zakres spraw, które są bardzo ważne z punktu widzenia nie tylko państwa, ale przede wszystkim konsumentów i przedsiębiorców.

- Szczególnie istotne są regulacje prokonsumenckie: zwięzłe podsumowanie warunków umowy, jasne i przejrzyste umowy, zwrot środków z kont prepaid, możliwość przeniesienia usługi dostępu do internetu stacjonarnego bez przerwy w dostępie do usługi, zwiększenie zakresu ułatwień dla osób z niepełnosprawnościami.

- Nowe prawo wprowadza także zharmonizowane gniazdo ładowania urządzeń elektronicznych "gniazdo USB typu C" będzie to jednolite, uniwersalne gniazdo dla wszystkich urządzeń.

- PKE to także droga do uruchomienia w Polsce usługi AML – czyli lokalizowania osoby wzywającej pomocy z dokładnością do 5 metrów, już w czasie połączenia z numerem alarmowym – ta usługa będzie ratować ludziom życie.

- Przez cały czas intensywnie wspieramy Ukrainę w zachowaniu łączności – dostarczamy tam internet satelitarny. Podobnie – dzięki szybkiemu działaniu zapewniliśmy dostęp do łączności na terenach tegorocznej powodzi, dostarczając służbom i administracji terminale satelitarne Starlink, takie same, które dają internet walczącej z Rosją Ukrainie.

- Tworzymy polski system monitorowania sygnałów nawigacji satelitarnej GNSS. Wdrożenie systemu umożliwi wykrywanie na obszarze Polski przypadków zakłóceń i alarmowanie o wszelkich nieprawidłowościach działania GNSS.

- W 2024 roku podpisaliśmy umowy związane ze zwiększeniem dostępu do ultra-szybkiego internetu szerokopasmowego. Przeznaczymy na to prawie 1,3 miliarda złotych. Dodatkowe 2,1 mld przeznaczone zostanie na zapewnienie dostępu do bardzo szybkiego Internetu na obszarach białych plam. Opracowany został projekt nowelizacji Megaustawy, która wprowadza przepisy niezbędne do wykonywania Gigabit Infrastructure Act. Projekt ustawy ma na celu usunięcie zidentyfikowanych przez branżę telekomunikacyjną barier inwestycyjnych dla budowy sieci telekomunikacyjnych.

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi odpowiedzialność za jego treść – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe. (PAP)

kom/ pab/ jpn/