MFiPR: Wyniki kontroli MFiPR projektów z branży HoReCa finansowanych z KPO (komunikat)

- Ministerstwo Funduszy i Polityki regionalnej informuje:

Zweryfikowaliśmy wszystkie 3206 projektów. Do pogłębionej analizy i kontroli wytypowanych zostało 1389. Z czego od sierpnia przeprowadzonych zostało już 39 kontroli, które wykryły 7 nieprawidłowości. Minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz przedstawiła dzisiaj wyniki kontroli przeprowadzonych w związku z doniesieniami medialnymi nt. dotacji z KPO dla HoReCa. Proces kontroli tych dotacji będzie trwał do końca KPO.

W związku z doniesieniami medialnymi o nieprawidłowościach w przyznawaniu dotacji dla branży HoReCa (hotelarstwo, gastronomia, turystyka i kultura) ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz podjęła decyzję o wszczęciu interwencyjnych kontroli w przyznawaniu dotacji.

„Zweryfikowaliśmy wszystkie 3206 podpisanych umów. Podzieliliśmy je na dwie kategorie: te w których widać, że jest wszystko OK oraz te, w których istnieje jakakolwiek, nawet minimalna możliwość, że coś jest nie tak. W ten sposób do dalszej kontroli przekazaliśmy 1389 projektów. Przeprowadziliśmy 39 pogłębionych kontroli. W 7 przypadkach wykryte zostały nieprawidłowości” – powiedziała minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz na konferencji prasowej w MFiPR.

Minister Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz poinformowała, że kontrole wykryły dwa główne rodzaje nieprawidłowości. Pierwszy to inwestycja niezgodna z planem biznesowym. Szefowa MFiPR podkreśliła, że na przykład na trzy dogłębnie skontrolowane projekty dotyczące dofinansowania sprzętu pływającego, jeden był nieprawidłowy.

„Nieprawidłowość polega na tym, że ten sprzęt pływający nie został uruchomiony zgodnie z planem biznesowym, czyli nie jest udostępniony klientom i nie prowadzi do rozwoju firmy. To najprawdopodobniej zakończy się odebraniem środków lub ich niewypłaceniem, czyli anulowaniem wsparcia” – wyjaśniła minister.

Podkreśliła, że w przypadku działania zgodnego z planem biznesowym, ale wolniejszego niż zakładano w umowie, nie będzie odebrania środków tylko upomnienie i kolejna kontrola.

Drugą kategorią nieprawidłowości jest konflikt interesów u operatorów programu wsparcia dla HoReCa. Dotacja nie powinna być przyznana, jeśli ekspert oceniający projekt jest powiązany z beneficjentem. Minister Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz poinformowała, że u dwóch operatorów – Fundacji Kaliski Inkubator Przedsiębiorczości i Rzeszowskiej Agencji Rozwoju Regionalnego „zidentyfikowaliśmy po jednym przypadku poważnego podejrzenia konfliktu interesów”.

„Jeżeli osoba oceniająca jest powiązana z beneficjentem, to operator ponosi konsekwencje finansowe. Jeżeli zostanie dowiedzione fałszywie złożone oświadczenie o braku konfliktu interesów, który jednak miał miejsce, to sprawa może być skierowana do prokuratury – poinformowała K. Pełczyńska-Nałęcz.

Kontrole HoReCa do końca KPO

Minister wyjaśniła, że w grupie 39 projektów poddanych pogłębionej kontroli były też umowy, co do których były podejrzenia, że mają „zabarwienie polityczne”.

„W tej grupie znalazły się projekty, co do których były podejrzenia, że mają zabarwienie polityczne. W jednym przypadku chodziło o rodzinę posła Platformy, w drugim – rodzinę samorządowca z PiS. Oba projekty okazały się na obecnym etapie realizacji zgodne z zasadami HoReCa” – podkreśliła minister.

Szefowa MFiPR poinformowała, że pogłębione kontrole dotacji dla HoReCa będą trwać do połowy 2026 r. Z kolei kontrole dotyczące całości KPO będą się toczyć jeszcze wiele miesięcy po tym terminie.

„Nie jest tak, że kończymy pewien projekt inwestycji publicznej i kończą się kontrole. Ten okres kontrolny jeszcze długo, długo po tym trwa, dlatego, że projekty się dzieją i można powziąć pełną wiedzę, czy one się dzieją zgodnie z podpisanymi umowami” – powiedziała szefowa MFiPR.

Kontrole FE i KPO

Minister funduszy i polityki regionalnej poinformowała, że od 2021 r. MFiPR przeprowadziło blisko 12 tys. „planowych, przesiewowych” kontroli dotacji przyznawanych przedsiębiorcom z funduszy europejskich. W ramach KPO było to 1159 kontroli.

„Efekt tych kontroli jest taki, że współczynnik nieprawidłowości przy Funduszach Europejskich to 0,1 procenta, przy KPO 0,005 procenta” – mówiła minister K. Pełczyńska-Nałęcz.

Dodała, że do sierpnia br. przeprowadzono również 161 planowych kontroli w branży HoReCa, co doprowadziło do wykrycia 16 nieprawidłowości i rozwiązania sześciu umów, co oznacza cofnięcie dotacji na niemal 3 mln zł.

Minister podkreśliła, że na tle innych państw UE skala nieprawidłowości w wydatkowaniu środków europejskich jest bardzo niewielka. W 2024 r. poziom nieprawidłowości wydatkowania FE dla całej UE wyniósł 375 mln euro, podczas gdy dla Polski było to 1,6 mln euro, czyli niecałe 0,5 proc. nieprawidłowości UE.

„Od lat mamy renomę państwa, który ma na tle Unii wyjątkowo niski wskaźnik nieprawidłowości. Polska jest z tego tytułu szanowana w UE” – podkreśliła minister funduszy i polityki regionalnej.

Wypłaty dla HoReCa

Wypłaty dla branży HoReCa – czasowo wstrzymane – są już realizowane. Pieniądze będą wypłacane niezwłocznie, jak tylko kontrolowana umowa przejdzie pozytywną weryfikację.

KPO dla HoReCa, turystyka, kultura

Program wsparcia dla HoReCa został włączony do KPO w 2022 r. Powstał w odpowiedzi na potrzeby i oczekiwania branży HoReCa, a jego celem jest wsparcie mikro-małych i średnich przedsiębiorstw z sektorów hotelarstwa, gastronomii, turystyki i kultury, czyli branż najbardziej dotkniętych skutkami pandemii COVID-19 w Polsce. Ponad 60 proc. firm z tej branży zanotowało wówczas spadek przychodów. Środki z programu przeznaczono na rozszerzenie lub zmianę profilu działalności firm, aby wzmocnić ich odporność na przyszłe kryzysy.

Po zmianie rządu minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz podjęła decyzję o zaostrzeniu zasad wsparcia z KPO dla branży HoReCa. Stąd wprowadzono do programu roczną karencję na zakup dóbr trwałych. Ponadto zmianie ulegał poziom spadku dochodów, od którego pomoc jest przyznawana. W pierwszym naborze (maj-czerwiec 2024 r.) wskaźnik ten wynosił 30 proc. spadku obrotów w czasie Covid-19. Przedsiębiorcy, którzy mieli problem z jego wypełnieniem, mogli składać wnioski w drugim naborze, kiedy obniżono go do poziomu 20 proc. utraty obrotów.

Przedsiębiorcy mogli składać wnioski o wsparcie od 6 maja do 18 czerwca 2024 r. oraz od 18 lipca do 31 października 2024 r. Łącznie złożono ponad 13 tys. wniosków w obu naborach.

Do momentu kontroli podpisano ponad 3 tys. umów, na kwotę 1,2 mld zł, z czego do 13 sierpnia 2025 r. zostało wypłaconych 110 mln zł – to jest mniej niż 10 proc. Średnia wartość projektu wynosi ok. 410 tys. zł.

Rozliczenie projektów następuje wyłącznie w formie refundacji, a środki wypłacane są po zatwierdzeniu wniosków o płatność i zawartych w nich kosztów. Przedsiębiorca musi mieć też wkład własny, minimum 10 proc. Dodatkowo VAT był wydatkiem niekwalifikowalnym.

Za prawidłową ocenę wniosków odpowiadają wyłonieni w otwartym naborze prze PARP operatorzy oraz ich eksperci. Są to:

- Polska Fundacja Przedsiębiorczości Szczecin,

- Towarzystwo Inwestycji Społeczno-Ekonomicznych S.A. (TISE S.A.) Warszawa,

- Małopolska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. Kraków/Rzeszowska Agencja Rozwoju Regionalnego,

- Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. Bielsko-Biała,

- Fundacja Kaliski Inkubator Przedsiębiorczości Kalisz.

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi odpowiedzialność za jego treść – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe. (PAP)

kom/ wbr/ mhr/