MS: Minister Sprawiedliwości podsumowuje kolejny miesiąc: od decyzji kadrowych po projekty ustaw (komunikat)

- Ministerstwo Sprawiedliwości informuje:

Minister Sprawiedliwości i Prokurator Generalny Waldemar Żurek podsumował kolejny miesiąc intensywnej pracy resortu i prokuratury, prezentując na konferencji (18 września br.) kluczowe działania na rzecz reformy wymiaru sprawiedliwości i przywracania praworządności.

Wśród nich największe znaczenie miały decyzje kadrowe. W trakcie konferencji omówiono także przygotowywane priorytetowe projekty ustaw mające na celu odbudowę niezależności sądownictwa i skuteczne przeciwdziałanie upolitycznieniu sądów. Podsumowano najważniejsze inicjatywy legislacyjne i operacyjne realizowane przez resort.

- Musimy reformować wymiar sprawiedliwości. Jego zabetonowanie przez ustawy jest sprzeczne z prawem unijnym i naszą Konstytucją - stwierdził minister sprawiedliwości Waldemar Żurek podczas konferencji.

Odwołanie prezesów, wiceprezesów sądów i nominacje – konsekwentne działania dla przywrócenia praworządności

Minister Sprawiedliwości Waldemar Żurek podjął decyzję o odwołaniu dotychczas 47 prezesów i wiceprezesów sądów w całym kraju. Spośród nich:

- 20 osób zostało odwołanych za zgodą kolegiów sądów, które wydały pozytywne opinie w procesie odwołań.

- 2 osoby same zrezygnowały w trakcie trwania procedury odwołania.

- Najważniejsze jednak jest 25 decyzji odwołania podjętych przez Ministra pomimo negatywnych opinii kolegiów sądów.

- Były to osoby powiązane z nieprawidłowo działającą „upolitycznioną” Krajową Radą Sądownictwa – organem, który realizował procedury awansowe naruszając zasady niezależności wymiaru sprawiedliwości. Dalsze utrzymywanie na kluczowych stanowiskach prezesów i wiceprezesów, którzy uczestniczyli w takich działaniach lub udzielali poparcia członkom neo-KRS, podważa zaufanie obywateli do sądów i państwa prawa. Dlatego będę konsekwentny w swoich działaniach – zapowiedział szef resortu sprawiedliwości.

Jak podkreślił minister neo KRS broni swojego status quo, co uniemożliwia bezstronne ocenienie zasadności odwołań.

Ważnym wydarzeniem jest nominacja Grzegorza Kasickiego na stanowisko prezesa Sądu Okręgowego w Szczecinie. Minister zapowiedział, że podobne regionalne zmiany będą systematycznie komunikowane.

Celem jest nie tylko usprawnienie pracy sądów, lecz także realne przywracanie ich niezależności i wiarygodności.

Minister powołał Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych. Została nim Joanna Halina Raczkowska.

- Dzisiaj podpisałem także druga nominację – więc mamy pełny skład. Rzecznicy dyscyplinarni pełnią funkcję podobną do „prokuratorów” w systemie wymiaru sprawiedliwości. Zapewniają odpowiedzialność sędziów oraz utrzymanie wysokich standardów pracy sądów. Będą podejmować działania na rzecz rozliczenia sędziów łamiących zasady odpowiedzialności dyscyplinarnej, zwłaszcza w czasie kryzysu praworządności.

Minister podkreślił, że co do zasady rzecznicy dyscyplinarni nie powinni być powoływani przez ministra sprawiedliwości, lecz legalnie działającą, niezależną Krajową Radę Sądownictwa.

- Chcę do tego dążyć. Zależy nam na tym, aby sędziowie byli w pełni niezawiśli i podejmowali decyzje niezależnie od władzy wykonawczej. Przygotowywane przez nas projekty ustaw będą przywracały równowagę zaburzoną przez poprzednią władzę - mówił.

- Chcemy także wrócić do samorządu sędziowskiego, by sędziowie mieli wpływ na to, co dzieje się w sądach. Projektowane ustawy idą w tym kierunku – podkreślił minister i ogłosił też powstanie specjalnego zespołu prokuratorskiego ds. zapobiegania negatywnym skutkom wydawania orzeczeń przez tzw. neosędziów.

Sprawa komisarzy wyborczych – transparentność wyborów na pierwszym miejscu

Minister Sprawiedliwości wyraził stanowisko, że nie można lekceważyć głosów wyborców, nawet po dopełnieniu formalności wyborczych przez Prezydenta. Obecnie prowadzonych jest 19 śledztw dotyczących nieprawidłowości przy liczeniu głosów. W miejscach, gdzie zgłaszano istotne błędy, głosy są przeliczane, a wyniki przekazywane do Państwowej Komisji Wyborczej.

Minister wystąpił do ministra spraw wewnętrznych z prośbą o odwołanie komisarzy wyborczych odpowiedzialnych za nadzór nad wyborami, ponieważ dopuścili do sytuacji naruszających transparentność procesu wyborczego.

Priorytetowe ustawy reformujące wymiar sprawiedliwości

Przywrócenie praworządności wymaga także zmian systemowych. Wśród najważniejszych projektów znajdują się obecnie:

- Ustawa o praworządności oraz ustawa o Krajowej Radzie Sądownictwa – zakładająca przywrócenie składu sędziowskiego sprzed reform PiS, które przerwały kadencje legalnej KRS. To także realizacja wytycznych Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, który wskazuje na negatywne konsekwencje działania „neosędziów”.

- Ustawa o samorządzie sędziowskim – trwają prace nad ewentualnym wydzieleniem tej regulacji do odrębnego aktu.

- Projekt umożliwiający powrót sędziów w stanie spoczynku do orzekania, co ma przeciwdziałać kryzysowi nominacyjnemu i brakom kadrowym spowodowanym brakiem legalnej KRS.

- Prace nad ustawami są już na bardzo zaawansowanym etapie. Po wycofaniu naszych wniosków temat polskich ustaw praworządnościowych został zdjęty z agendy Komisji Weneckiej – powiedział minister.

Zaznaczył, że gdy projekt ustawy dotyczącej statusu tzw. neosędziów będzie gotowy, odbędzie się osobna konferencja, na której przedstawione zostaną jego główne założenia. Jednocześnie trwa praca nad ustawą o Krajowej Radzie Sądownictwa, która w rzeczywistości ma realizować orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.

- Orzecznictwo Europejskiego Trybunału jest jednoznaczne - tam, gdzie w Sądzie Najwyższym pojawiają się neosędziowie, nie powstaje sąd w rozumieniu prawa, a Polska musi wypłacać odszkodowania. Łącznie przekazaliśmy ponad 5,5 mln zł na ugody zawarte przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych, a w kolejce setki kolejnych spraw – poinformował minister, dodając że im więcej neosędziów będzie pojawiać się na salach rozpraw, tym więcej takich spraw będzie się pojawiać.

Pozwy regresowe ws. tzw. neosędziów

Szef resortu sprawiedliwości zapowiedział inicjowanie pozwów regresowych wobec osób, które są tzw. neosędziami w Sądzie Najwyższym. Jak mówił, powołanie ich w wadliwej procedurze sprawia, że nie tworzą sądu a otrzymują wynagrodzenie za samo wejście na salę rozpraw.

- Dla mnie jest to całkowicie nieakceptowalna sytuacja, gdy budżet państwa musi wypłacać odszkodowania z tytułu wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka tylko dlatego, że dana osoba uczestniczyła w posiedzeniu na sali rozpraw – powiedział minister.

Będzie kolejna wersja „Lex Kamilek”

Minister Waldemar Żurek, wspominał, że w ostatnim czasie Prezydent zawetował ustawę „Kamilka”, mającą na celu ułatwienie procedur dla rodziców oraz zapewnienie skuteczniejszej ochrony dzieci. Minister zaznaczył, że prace nad tym projektem będą kontynuowane i wkrótce powstanie skorygowana nowelizacja tej ustawy.

Prokuratura działa na wysokich obrotach

Minister Sprawiedliwości Prokurator Generalny omówił również liczne bieżące działania Prokuratury. Jednym z poruszonych tematów było wszczęcie śledztwa ws. bezprawnego przekroczenia wschodniej granicy RP przez niezidentyfikowane obiekty latające.

- Ta sytuacja pokazała, że powinniśmy się wzajemnie edukować. Wszyscy musimy zdawać sobie sprawę, że te działania mają wywołać określony efekt. Wrogie służby śledzą doniesienia mediów i wykorzystują je do działalności propagandowej, ale też militarnej. Dlatego apeluję do dziennikarzy: musimy stosować autocenzurę - są zagadnienia, które powinny być tajne i do nich należy właśnie to śledztwo – poinformował szef resortu sprawiedliwości.

Przedstawione działania stanowią kolejny, ważny krok w kierunku przywrócenia praworządności w Polsce. Jak podkreślił minister, kluczowa jest tu nie tylko reforma legislacyjna, ale także współpraca różnych resortów oraz zrozumienie społeczne dla koniecznych zmian, które mają na celu usprawnienie i uwiarygodnienie polskiego wymiaru sprawiedliwości.

Prezentacja oraz zdjęcia z konferencji dostępne na stronie MS: https://protect.checkpoint.com/v2/r02/___https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/minister-sprawiedliwosci-podsumowuje-kolejny-miesiac-od-decyzji-kadrowych-po-projekty-ustaw___.YzJlOnBhcDpjOm86YWQwOGUxNWY3MDU0YmJhNGQyNDM1Njg1NWUzNGQ5YjE6Nzo1ZmFhOjEzMDBiNWMyOWIyOGYxNWZiY2IzNmQyYTEyOGMwMTA5YjVlZTQzZGM1MzNkZTVlODgxNmIxMjNhYjQwMDVlODI6aDpGOkY.

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi odpowiedzialność za jego treść – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe. (PAP)

kom/ wbr/ lm/