Szef Komitetu Regionów: regiony, miasta i wsie UE mają poważne powody do niepokoju

Aby lepiej zmierzyć wpływ pandemii na unijne regiony, miasta i wsie, Europejski Komitet Regionów opublikował sprawozdanie Doroczny barometr regionalny i lokalny UE 2021. Z raportu wynika, że władze lokalne i regionalne „ponoszą ciężar zapewnienia swoim obywatelom wysokiej jakości usług publicznych i zdrowotnych, pomimo rosnących kosztów i malejących dochodów”. w 2020 r. władze lokalne i regionalne w UE zwiększyły wydatki o około 125 mld euro, podczas gdy dochody spadły o 55 mld euro. W ten sposób powstała luka w wysokości ok. 180 mld euro, z czego 130 mld euro zostało utracone na poziomie regionalnym i pośrednim, a 50 mld euro na szczeblu gminnym.

Jak podkreślił szef Komitetu Regionów, UE i państwa członkowskie mają obowiązek pilnie pomóc władzom lokalnym w amortyzowaniu wstrząsów finansowych, również za pośrednictwem krajowych planów odbudowy.

„Barometr informuje nas, że pomimo kluczowej roli, jaką władze lokalne i regionalne odgrywają w odbudowie i reagowaniu na kryzys, są one często wyłączone z procesu podejmowania decyzji i wdrażania krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności – zaznaczył Cicikostas. - Istnieje ryzyko, że nie uda nam się osiągnąć celów związanych z odbudową, ponieważ strategie nie uwzględniają rzeczywistych potrzeb, różnorodności i różnic między naszymi społecznościami. Rządy krajowe muszą wdrażać plany wspólnie ze swoimi regionami i miastami. Musimy być kluczowymi podmiotami w zarządzaniu planami, biorąc pod uwagę nasze obowiązki w obszarach takich jak zamówienia publiczne, transport, działania w dziedzinie klimatu, zdrowie i edukacja” – wyjaśnił.

Zdaniem szefa KR, kryzys wywarł również katastrofalny wpływ na gospodarki i społeczeństwa; najbardziej ucierpieli młodzi i nisko wykwalifikowani pracownicy, co zwiększa ryzyko pojawienia się straconego pokolenia czasu pandemii. Pogorszyły się warunki życia osób żyjących w złych warunkach, osób z niepełnosprawnościami i osób starszych.

„Ubóstwo wynikające z pandemii COVID-19 nie stanowi już zagrożenia: jest to rzeczywistość dla tysięcy ludzi. Europa musi działać w sposób konkretny i solidarny, aby zapewnić sprawiedliwszą odbudowę” – podkreślił Grek.

Zwrócił uwagę, że barometr ukazuje także głębokie różnice w sposobie, w jaki pandemia wpłynęła na zdrowie europejskich społeczności. Według Cicikostasa, raport pokazuje, że musimy ukierunkować nasze działania, uwzględniając specyfikę regionalną i lokalną, a ignorowanie terytorialnego wymiaru zdrowia naraziłoby życie ludzi na niebezpieczeństwo. Aby uzyskać lepszą ochronę - w opinii samorządowca - musimy ponownie ocenić kompetencje w zakresie ochrony zdrowia między różnymi szczeblami sprawowania rządów. Ponadto UE powinna, jego zdaniem, więcej inwestować w budowanie odporności systemów regionalnych i koordynować testy wytrzymałościowe w celu oceny ich gotowości na wypadek sytuacji kryzysowej.

Jak ocenił szef Komitetu Regionów, krajowe plany odbudowy i zwiększania odporności stanowią istotną szansę na przyspieszenie ekologicznej odbudowy. Podkreślił jednocześnie, że jeśli deklaracja ze szczytu COP26 w Glasgow nie będzie zawierała wyraźnego wymiaru lokalnego i regionalnego, jej szanse na osiągnięcie konkretnych rezultatów będą ograniczone. Dlatego Komitet oczekuje - wskazał Cicikostas - że delegacja UE pod przewodnictwem wiceprzewodniczącego KE Fransa Timmermansa zapewni ten wymiar lokalny.

Według szefa KR, pandemia ujawniła również „dramatyczną przepaść cyfrową” między władzami lokalnymi i regionalnymi w całej Europie. Jak wynika ze sprawozdania Komitetu, ogólny odsetek gospodarstw domowych w UE, które mają dostęp do sieci o bardzo wysokiej przepustowości, wynosi 44 proc. na obszarach miejskich, a tylko 20 proc. na terenach wiejskich. Dlatego zdaniem samorządowca, UE i jej państwa członkowskie muszą pilnie dokonać inwestycji, gdyż spójność cyfrowa ma kluczowe znaczenie dla trwałego ożywienia gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu.

Cicikostas zwrócił uwagę, że zaprezentowany przez KR barometr uzupełniono sondażem opinii władz lokalnych i regionalnych w całej Europie. 65 proc. respondentów uważa, że regiony, miasta i wsie nie mają wystarczającego wpływu na przyszłość UE. Regiony i miasta chcą mieć większy wpływ na takie kwestie jak gospodarka, sprawiedliwość społeczna, zmiana klimatu i środowisko.

„Zignorowanie tego wezwania byłoby niewybaczalnym błędem i pogłębiłoby przepaść między UE a jej społecznościami – podkreślił. - UE jest o wiele bogatsza oraz bardziej zróżnicowana i złożona niż jej 27 państw członkowskich. UE to 230 regionów, 90 000 gmin i ponad 1,1 mln demokratycznie wybranych lokalnych polityków reprezentujących prawie 450 mln osób (…). Unia może ona odnieść sukces i odzyskać serce, umysły i poparcie społeczeństwa jedynie wtedy, gdy uzna rolę podmiotów w terenie i zastosuje podejście oddolne” – dodał szef KR.

kic/

Źródło informacji: Serwis Samorządowy PAP