Zwiększanie zaangażowania dorosłych w uczenie się przez całe życie

W przypadku uczenia się w dorosłości czysto wewnętrzna motywacja oznacza, że zdobywanie nowych umiejętności i wiedzy wynika z pasji, satysfakcji z poszerzania swoich horyzontów, a także z tego, że edukację traktujemy jako ważny element życia. Nie każdy jednak w taki sposób podchodzi do uczenia się. Wielu uczących się dorosłych podejmuje aktywność edukacyjną aby osiągnąć konkretne cele w życiu zawodowym lub osobistym.

Dorośli silnie przekonani do korzyści wynikających z uczenia się są w stanie zainwestować zaangażowanie, czas, energię i inne zasoby w swój rozwój. Inaczej jest z motywacją, która opiera się wyłącznie na spełnianiu zewnętrznych oczekiwań i wymogów – bez zidentyfikowanych osobistych korzyści. Nie sprzyja ona zaangażowaniu oraz satysfakcji z podjęcia aktywności edukacyjnej. Korzyści z uczenia się muszą być także realne i osiągalne dla uczącego się, ponieważ niezrealizowane obietnice sukcesu mogą dawać poczucie niepowodzenia.

Co zachęca dorosłych do uczenia się?

Dominującym obszarem uczenia się dla osób dorosłych jest sfera zawodowa. Zdobywanie umiejętności wykorzystywanych w pracy niesie szereg pożytków dla uczącego się. Dzięki rozwijaniu zasobów kompetencyjnych zwiększa się jego efektywność i łatwiej może znaleźć zatrudnienie. Łatwiej jest kształtować swoją karierę, co przekłada się na satysfakcję z pracy, ale też na większe zarobki. Wiąże się to z poprawą jakości i poziomu życia własnego i swoich bliskich. Aktywność edukacyjna pozwala nadążać za zmianami technologicznymi. Dzięki niej możliwe jest przekwalifikowanie się lub zatrudnienie w nowej branży. Pozwala zdobywać kwalifikacje, uprawnienia i certyfikaty, które budują pozycję na rynku pracy. Rozwijanie umiejętności zawodowych może także służyć zdobyciu uznania w swojej profesji. 

Dorośli widzą korzyści z podejmowania aktywności edukacyjnej również poza pracą zawodową. Dzięki nowym umiejętnościom mogą realizować ważne dla siebie projekty życiowe – samodzielnie przeprowadzić remont, podróżować dzięki znajomości języka obcego albo lepiej spełniać się jako rodzic lub opiekun. Korzyścią z uczenia się poza pracą może być poczucie osobistego rozwoju, satysfakcja z realizowanej pasji, nawiązywanie relacji z innymi ludźmi lub utrzymanie aktywności w dojrzałym wieku.

Odkryj, co możesz zyskać

Wiedza na temat tego, jak określać korzyści związane z aktywnością edukacyjną, a także jak wspierać dorosłych w ich wskazywaniu jest ważna dla rozwijania idei uczenia się przez całe życie. Jest istotna dla pracodawców, którym zależy na rozwoju umiejętności kadr, dla podmiotów tworzących ofertę edukacyjną dla dorosłych, a także dla instytucji rynku pracy. Pomocne mogą być w realizowaniu tych celów takie rozwiązania, jak powszechnie dostępne doradztwo zawodowe, doradztwo edukacyjne i doradztwo kariery. Odpowiednia promocja, informowanie i docenianie zaangażowania edukacyjnego również może pomóc dostrzec korzyści z uczenia się.

Instytut Badań Edukacyjnych propaguje ideę uczenia się przez całe życie oraz zdobywania nowych umiejętności i kwalifikacji, m.in. rozwijając Zintegrowany System Kwalifikacji – nowoczesną odpowiedź na zmiany zachodzące na rynku pracy i w gospodarce oraz rozwiązanie wspierające rozwój kapitału ludzkiego w Polsce.

dr Wojciech Gola, Instytut Badań Edukacyjnych

Źródło informacji: Instytut Badań Edukacyjnych