Krajowy Związek Grup Producentów Owoców i Warzyw

W ramach „Narodowych badań konsumpcji warzyw i owoców” eksperci Kantar zbadali motywy i bariery zmiany diety na zawierającą więcej owoców i warzyw. Poznano, jak różne grupy wiekowe próbują zwiększyć spożycie. Różnice pokoleniowe, czynniki determinujące sukces i porażkę oraz triki i sposoby, by ułatwić sobie utrzymanie zdrowych nawyków. Wyniki skomentowali producenci oraz dietetyk Monika Stromkie-Złomaniec.

Zdecydowana większość nie praktykuje postanowień noworocznych. Nie upatrujemy w nich szansy na realne zmiany. Kojarzą się z szybkim wypaleniem i zawodem. Wśród barier pojawia się poczucie niepotrzebnej presji i percepcja z góry przegranej walki. Według ekspertów Kantar realizujących „Narodowe Badania Konsumpcji Warzyw i Owoców” zmiana sposobu żywienia to złożony proces. Wolimy zaplanować zmiany na inny czas, ważny dla nas, ale pozbawiony noworocznej presji. Nadrzędną motywacją do zmian jest dążenie do osiągnięcia zdrowia. Dla respondentów zdrowy sposób żywienia zakłada spożycie dużej ilości warzyw i owoców oraz zredukowanie ilości spożywanych węglowodanów (np. białego pieczywa, makaronu, ryżu).

Zgodnie z zaleceniami Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego warzywa i owoce powinny stanowić połowę tego co jemy. W listopadzie ten warunek spełniło 18% Polaków. Co piąty badany (22%) jadł tylko jeden posiłek składający się w co najmniej połowie z warzyw i owoców. Jedna trzecia Polaków (31%) w ogóle nie je takich posiłków. 2% badanych nie je warzyw i owoców wcale, 7% tylko w jednym, a 17% w dwóch posiłkach (mniej niż zalecenia). W listopadzie aż 19% Polaków odżywiało się bardzo źle, czyli warzyw i owoców jadło bardzo mało lub wcale. Większość Polaków (63%) je mało owoców i warzyw – najwyżej kilka rodzajów częściej lub więcej rodzajów, ale rzadko.

Kantar zbadał percepcję produktów, które zaspokajają nasze zapotrzebowanie na warzywa i owoce poza sezonem. Mrożonki już doceniliśmy w czasie pandemii. Owoce suszone i liofilizowane stały się nie tylko przekąską, coraz częściej wzbogacają podstawowe posiłki. Dzięki coraz bogatszej ofercie pomagają odżywiać się zdrowo przez cały rok. Przypomnijmy, warzywa i owoce powinny stanowić połowę tego, co jemy.

Dietetycy zalecają obecnie, aby warzywa i owoce stanowiły co najmniej połowę, tego co jemy. Jedynie 15% Polaków spełniło ten warunek w październiku, o 3 pkt. proc. mniej niż we wrześniu. Odnotowano też spadek wartości wskaźnika „Wczoraj na talerzu” obrazującego jakość naszej diety. Większość Polaków (61%) je bardzo mało owoców i warzyw – najwyżej kilka rodzajów, jeśli więcej rodzajów to rzadko. W październiku aż 13% odżywiało się bardzo źle, czyli warzyw i owoców jadło mało lub wcale. W ramach realizowanych przez Krajowy Związek Grup Producentów Owoców i Warzyw „Narodowych badań konsumpcji warzyw i owoców” poznaliśmy najpopularniejsze gatunki października.

Przetwory owocowo-warzywne są stałym elementem diety Polaków, ale ilość spożywanych przetworów nie jest zbyt duża. Podobnie jak ogólnie warzywa i owoce, przetwory z nich traktowane są jako dodatek. Rośnie zainteresowanie żywnością nieprzetworzoną, dobrej jakości, najlepiej od lokalnych producentów. Warto korzystać z powrotu do sezonowości w żywieniu i promować zamiast sprowadzanych warzyw i owoców jedzenie zimą przetworów z warzyw i owoców krajowych. Konieczna jest też zmiana wizerunku przetworów, które kojarzą się z czymś nudnym, bardzo zwyczajnym - oto wnioski z realizowanych przez Kantar dla KZGPOiW „Narodowych badań konsumpcji warzyw i owoców”.

Dietetycy rekomendują, aby warzywa i owoce stanowiły połowę tego, co jemy. Potencjał stanowi użyteczność tej rekomendacji. 50% jest czytelniejsze niż 5 porcji. Połowa jest tak prosta, że daje szansę na skokowy wzrost świadomości roli warzyw i owoców w naszej diecie. Opracowania spójnej strategii komunikacji podjęło się kilkanaście organizacji producentów i przetwórców.

Producenci ponad 30 gatunków owoców i warzyw uznali, że zmiana Piramidy na Talerz poprawi czytelność rekomendacji żywieniowych. Talerz w połowie wypełniony warzywami, obok którego widzimy owoce, pozwala sugestywniej pokazać rekomendowany udział tych produktów w zdrowym żywieniu. Przypomnijmy, warzywa, owoce i ich przetwory powinny stanowić połowę, tego co jemy.

Światowa Organizacja Zdrowia, Instytut Żywności i Żywienia, Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej rekomendują, aby warzywa i owoce stanowiły połowę tego, co jemy.

Warzywa i owoce powinny stanowić połowę, tego co jemy. Jak pokazują „Narodowe badania konsumpcji warzyw i owoców” uważamy je za zdrowe, ale nie preferujemy na naszych talerzach. Większość Polaków nie wie, że powinniśmy jeść ich znacznie więcej i nie wie ile powinno się ich spożywać w ramach posiłku. Brak powszechnej świadomości znaczenia owoców i warzyw to kluczowe wyzwanie sektora. Liderzy kilkunastu organizacji branżowych współpracują by zmienić tę sytuację.