Nauka w Polsce

Żyjące na wodach nartniki uciekając przed drapieżnikami, odbijają się od powierzchni wody w szybkim skoku. Większe i cięższe gatunki, aby skutecznie uciekać, muszą używać nowego mechanizmu. Naukowcy właśnie dowiedzieli się, na czym on polega.

Inwazyjne gatunki drzew iglastych znikną z Europy Środkowej do 2080 r. i pozostaną jedynie w Skandynawii i Wielkiej Brytanii - wynika z analiz przeprowadzonych m. in. przez polskich naukowców. "Mając te dane, można planować zmianę zasad hodowli lasu" - powiedział PAP prof. Marcin K. Dyderski z Instytutu Dendrologii PAN.

W cieplejszych klimatach ewolucja prowadzi u ptaków do wydłużenia nóg i dziobów, a w osobnym procesie - do zmniejszania rozmiarów ciała. Współzależności między tymi mechanizmami zbadali na 99,7 proc. gatunków ptaków naukowcy z Polski i Australii.

W Polsce rośnie liczba atrakcji turystycznych wokół granic, m.in. już ponad 65 miejsc nawiązuje do granic z czasów zaborów i II Rzeczypospolitej – wskazuje geograf dr hab. Marek Więckowski, prof. Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN.

Wystarczy niewiele: zdjęcie plastiku zebranego nad rzeką i fotografia okolicznej roślinności. Każdy chętny może współtworzyć, wraz z naukowcami, mapę zanieczyszczenia górskich rzek makroplastikiem - mówi inicjator akcji, dr Maciej Liro z IOP PAN.

Przed naukowcami otwiera się cały świat możliwości, jeśli wiadomo, jak w kontrolowany sposób zamykać związki chemiczne w maleńkich klatkach, a potem te kapsuły otwierać - tłumaczy chemik dr Wojciech Drożdż.

Analiza liczącego około 4,6 miliarda lat meteorytu doprowadziła do konkluzji, że obecny w nim w momencie jego powstania izotop, będący jednym z najważniejszych wczesnych źródeł energii, był nierównomiernie rozmieszczony w całym Układzie Słonecznym. Zmienia to dotychczasowe rozumienie, w jaki sposób powstał świat.

W V wieku n.e. zakończyły się zasadnicze procesy demograficzne kształtujące strukturę genetyczną populacji zamieszkującej w X-XII wieku n.e. obszar współczesnej Polski. Do ukształtowania się struktury genetycznej mieszkańców państwa Piastów nie była konieczna żadna dodatkowa migracja mająca miejsce po V wieku n.e. – wynika z badań naukowców pod kierownictwem prof. Marka Figlerowicza.

Muzyka klasyczna kojarzy się z luksusowymi dobrami, z kolei dzięki muzyce w żwawym tempie konsumenci robią zakupy szybciej i bardziej impulsywnie. Temat muzyki tła i opartego na niej audiomarketingu bada i popularyzuje dr hab. Sylwia Makomaska z Instytutu Muzykologii UW.

Depozyt złożony z około 150 XIV-wiecznych brakteatów, a także głowicę średniowiecznego miecza i inne militaria odkryli archeolodzy z Uniwersytetu Gdańskiego prowadzący wykopaliska w Barczewku pod Olsztynem.