Nauka w Polsce

Nadmierna ekspozycja na światło w nocy może nie tylko powodować problemy ze snem, ale także zwiększać ryzyko wystąpienia chorób takich jak: nadciśnienie, otyłość, depresja, cukrzyca czy nawet nowotwory. Pracę na ten temat opublikowała w „Science” polska badaczka z Gdańska, kierująca międzynarodowym zespołem naukowców.

Naukowcy z Uniwersytetu Jagiellońskiego opracowali kilka technologii ważnych dla rynku akumulatorów i przydomowych magazynów energii. Pomogą one producentom tych urządzeń uniezależnić się od dostawców drogich i rzadkich surowców: kobaltu, niklu, litu oraz grafitu.

Jaka jest dziś Polska i jak wygląda stosunek Polaków i Polek do własnego narodu? Jakie odcienie ma współczesna polskość i jacy są współcześnie patrioci? Kto dziś jest dumny ze swojego kraju, a kto nim zawstydzony? - zbadali naukowcy.

Tylko niewielka część zbiorów muzealnych wymaga zwykle stabilnego mikroklimatu. Muzea nie muszą ponosić ogromnych kosztów na utrzymanie stałej temperatury i wilgotności. Mogą lepiej wykorzystać środki na ochronę dzieł sztuki - przekonuje naukowiec badający procesy degradacji dziedzictwa kultury.

Naukowcy sprawdzają, jak „zielone” mamy miasta. Wyniki prac mają posłużyć do skutecznego wykorzystania m.in. zieleni miejskiej w zmniejszaniu skutków zmian klimatu. Kształtowanie zielonej infrastruktury to jeden z pięciu tematów, które wzięli pod lupę eksperci projektu „Miasto z Klimatem”.

Wewnątrz komórek spiralna nić DNA dodatkowo skręca się i całkowicie różni od znanej podwójnej helisy. W bardzo małych skalach zachowanie DNA jest zdeterminowane przez siły sprężystości. Naukowcy pokazują jak badać elastyczne właściwości DNA za pomocą pomiarów hydrodynamicznych. Odkrywanie kształtów minikółek z DNA opisał międzynarodowy zespół badawczy z udziałem Polaków.

Kawa, w szczególności zielona robusta lub kawa ciemno prażona w temp. do 230 st. C, ma wiele korzystnych dla zdrowia aktywności – mówi dr inż. Joanna Grzelczyk z Politechniki Łódzkiej, która badała te związki.

Spożywanie napojów energetycznych, zwłaszcza przez nastolatki, może być uzależniające. To uzależnienie jest jednak inne i słabiej zbadane niż od kofeiny w kawie. Młode osoby pod wpływem napojów energetycznych stają się bardziej impulsywne, podatne na wpływ grupy. A po ich odstawieniu mają dużo gorszy nastrój - opisuje neuropsycholog dr hab. Paweł Krukow.

Zmiana klimatu powoduje przesuwanie się zasięgów występowania ptaków w Europie, ale bariery geograficzne "kontrolują ich ruch". Międzynarodowy zespół naukowców z udziałem Polaków opisał to zjawisko na łamach Proceedings of the National Academy of Sciences.

Podczas obostrzeń, do jakich doszło w pierwszych miesiącach globalnej pandemii COVID-19, zachowanie ludzi zmieniło się dramatycznie, co spowodowało zmiany w zachowaniu ssaków lądowych - wynika z badania opublikowanego w prestiżowym czasopiśmie „Science”, którego współautorami byli Polacy.