Nauka w Polsce

Wskutek odmrażania się wiecznej zmarzliny do wód Kołymy – jednej z największych syberyjskich rzek – trafia coraz więcej osadu organicznego. Składniki odżywcze następnie dostają się do Oceanu Arktycznego, m.in. ograniczając zdolność do tworzenia się tam pokrywy lodowej.

Monitorowanie jonosfery pozwala wykryć pierwsze sygnały zapowiadające klęski żywiołowe, takie jak trzęsienia ziemi, tsunami lub powodzie – udowodnili naukowcy w międzynarodowym projekcie COSTO, którego liderem był Wydział Geoinżynierii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.

Kosmetyki zawierające mikrokapsułki ozonowanego oleju z konopi w kwasie hialuronowym - serum pod oczy oraz serum do dłoni - zapakowane w całkowicie biodegradowalne folie opracowali naukowcy z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. Polimer pozwolił uzyskać preparaty, które nawilżają skórę, odbudowują zniszczony naskórek, a także regenerują tkanki.

Fragmenty naczyń ceramicznych, narzędzia krzemienne i szczątki kostne odkryli w Jordanii archeolodzy z Uniwersytetu Jagiellońskiego pod megalitami sprzed około 5 tys. lat. Być może były nie tylko miejscami pochówku członków społeczności, ale także wyznaczały przestrzeń rytualną - uważają badacze.

Naukowcy po raz pierwszy zademonstrowali eksperyment Younga z użyciem światła, realizowany w przestrzeni odwrotnej. Pionierskie badania prowadzone w międzyinstytucjonalnym zespole naukowym zostały opublikowane w „Physical Review Letters” i wyróżnione w prestiżowej grupie artykułów „PRL Editors' Suggestion”.

W ptasich koncertach pod naszymi oknami następuje stopniowa zmiana repertuaru. Tworzony przez ptaki naturalny krajobraz dźwiękowy w ciągu ostatnich 25 lat uprościł się i tak się zmienił, że może być odbierany przez człowieka jako mniej przyjemny - wynika z badań w Europie i Ameryce Północnej.

Zamiast prowadzić badania spektroskopowe w zagranicznych synchrotronach, naukowcy mogą skorzystać z kompaktowych i znacznie tańszych źródeł promieniowania, które prześwietlą materiał do najgłębszej powłoki atomowej i pozwolą wykryć obecne w nim pierwiastki czy wręcz typy wiązań atomowych.

Ślady po zabudowie wzniesionej przez migrantów-osadników z Dalmacji – jednej z prowincji Cesarstwa Rzymskiego – chroniących się przed plemionami germańskimi odkryli archeolodzy na wyspie Rab w Chorwacji. Odkrycia poświadczające ruchy ludnościowe w tak wczesnym okresie są rzadkością w archeologii.

Współczesna elektronika oparta jest głównie na krzemie, którego znaczenia w rozwoju technologicznym ludzkości trudno przecenić. Jednak żeby zrobić przełomowy krok naprzód, potrzebne są nowe materiały, m.in. odporne na przegrzewanie się elektroniki – mówi w rozmowie z PAP fizyk z UAM.

Naukowcy przebadali ponad tysiąc płazów z różnych stanowisk w Polsce. Sprawdzali, jakie patogeny zwierzętom tym zagrażają. To unikalne w skali Polski badania. Jak dotąd nie wykryto obecności na terenie Polski Bsal - groźnego grzyba wywołującego spustoszenie wśród zachodnioeuropejskich populacji salamander plamistych.