Europejski Kongres Finansowy: prognozy dla polskiej gospodarki i rynku mieszkaniowego

W X edycji raportu „Makroekonomiczne wyzwania i prognozy dla Polski”, zaprezentowanego podczas konferencji na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie, eksperci przedstawili prognozy wybranych wskaźników makroekonomicznych, najważniejsze zagrożenia dla koniunktury gospodarczej w Polsce oraz dla stabilności systemu finansowego oraz dla wiarygodności złotówki.

Dr Marcin Mrowiec, koordynator makroprognoz Europejskiego Kongresu Finansowego, omawiając dziesięć potencjalnych zagrożeń, które mogą dotknąć polską gospodarkę, wskazał te najważniejsze.

„Według naszych respondentów będzie to utrwalenie wysokiej inflacji i wysokich stóp procentowych, mocno hamujących wzrost, czyli scenariusz stagflacji, wysokie ceny energii oraz słabnąca koniunktura na świecie, ryzyko recesji w najważniejszych gospodarkach” - powiedział.

Jakie są największe niebezpieczeństwa dla rynków finansowych? Według „Makroekonomicznych wyzwań i prognoz dla Polski” to przede wszystkim pogorszenie jakości portfela kredytowego na skutek wzrostu stóp procentowych, osłabienie złotego, niestabilna sytuacja gospodarcza i pogorszenia perspektyw wzrostu PKB. Eksperci zwracali też uwagę na możliwość dalszego spadku wartości portfela obligacji znajdującego się w posiadaniu banków na skutek dalszego wzrostu rynkowych stóp procentowych. Zaobserwowali również „pogłębiającą się ingerencję państwa w system bankowy, podnoszącą koszty i ryzyko działania sektora”.

„Najważniejszym zagrożeniem dla stabilności polskiego systemu finansowego w najbliższych latach będzie kumulacja ryzyka kredytowego i prawnego” - oświadczył prof. Leszek Pawłowicz, koordynator Europejskiego Kongresu Finansowego. Jak przekazał, istotna będzie również „pokryzysowa utrata wartości portfela kredytowego, wynikająca z pogorszenia sytuacji finansowej kredytobiorców, która została wzmocniona podwyżkami stóp procentowych, osłabieniem złotówki i pogorszeniem perspektyw wzrostu gospodarczego.”

O zaistnieniu „diabolicznej pętli” wśród zagrożeń dla polskiej makroekonomiki mówiła z kolei prof. Monika Marcinkowska z Uniwersytetu Łódzkiego.

„Możemy mieć do czynienia z arcygroźnym zjawiskiem >>diabolicznej pętli<<, czyli zależności banków od państwa, jak również budżetu państwa od sektora bankowego. Warto też zwrócić uwagę na ryzyko obietnic wyborczych, które mogą zdestabilizować finanse publiczne” - stwierdziła prof. Marcinkowska.

Kolejnym ważnym tematem, który poruszono podczas konferencji, były rekomendacje dotyczące budowy nowego rynku kredytów mieszkaniowych.

„Rekomendacje, opracowane przez ekspertów Europejskiego Kongresu Finansowego we współpracy z UKNF powstały po konsultacjach z wieloma środowiskami, m.in. bankami, organizacjami społecznymi. Najważniejsza konkluzja jest taka, by proponowany nowy kształt rynku kredytów mieszkaniowych odpowiadał oczekiwaniom obu stron umowy kredytowej - zarówno banków, jak i konsumentów” - powiedział Andrzej Reich, lider Klubu Odpowiedzialnych Finansów przy EKF.

Nie zapomniano także o tych zagrożeniach, które mogą pojawić się na rynku kredytów mieszkaniowych.

„Zdaniem ekspertów EKF najważniejszymi zagrożeniami dla rozwoju rynku kredytów jest ryzyko kwestionowania przez kredytobiorców niektórych postanowień wieloletnich umów oraz nadal nierozwiązany problem rekompensaty za wcześniejszą spłatę kredytu na stałą stopę” - stwierdził Rafał Kozłowski, Senior Expert z McKinsey &Company.

Przedstawiono 10 rekomendacji, dotyczących racjonalizacji rynku kredytów mieszkaniowych dla ludności. Na tej liście znalazło się:

- wdrożenie jednolitego wzoru umowy kredytu mieszkaniowego;

- nowelizacja art. 40 Ustawy o kredycie hipotecznym dot. rekompensaty za wcześniejszą spłatę;

- uzupełnienie oferty kredytowej banków;

- ograniczenie finansowania długich aktywów „krótkim” pieniądzem;

- wypracowanie nowej polityki informacyjnej we współpracy z instytucjami i organizacjami konsumenckimi;

- wsparcie programów systematycznego oszczędzania na cele mieszkaniowe przez instytucje publiczne (NBP, BGK, MF);

- specjalne rozwiązania dla młodych osób, które zaciągają kredyt mieszkaniowy po raz pierwszy w życiu;

- zmiany w modelu finansowania kredytów mieszkaniowych;

- zmiana modelu regulacyjnego dotyczącego emitentów listów zastawnych;

- zmiana dotychczasowego modelu edukacji finansowej i doradztwa kredytowego.

Rekomendacje skomentował prof. Kamil Liberadzki, dyrektor Departamentu Rozwoju Regulacji w UKNF. „ W naszej ocenie są to rekomendacje cenne i dobre. Jedynym problemem może być możliwość ich realizacji w warunkach polskich” - powiedział prof. Liberadzki, podkreślając, że to „wymaga zgodnego i odważnego działania” wielu podmiotów, które pozornie mają sprzeczne interesy.

„Stopniowo trzeba będzie dążyć do tego, aby rozwiązania zawarte w rekomendacjach wdrożyć w życie” – dodał dyrektor Departamentu Rozwoju Regulacji w UKNF i zwrócił uwagę, że polski rynek dojrzewa, zmienia się świadomość kredytobiorców i banków. „Czeka nas długa droga i mam nadzieję, że na jej końcu dojdziemy do wzorowego modelu rynku mieszkaniowego” - stwierdził prof. Liberadzki.

O rekomendacjach „racjonalizacji projektowanych zmian legislacyjnych w odniesieniu do zarządzania wierzytelnościami oraz nadzoru publicznego” - mówił mecenas Adam Stopyra, partner w kancelarii KPMG Law.

„Oczekujemy, że w projektowanej ustawie usunięte zostaną wszystkie zapisy, wykluczające możliwość prowadzenia czynności windykacyjnych wobec pewnej kategorii dłużników, a także wiele zbędnych ograniczeń w prowadzeniu windykacji polubownej” - powiedział mec. Stopyra.

„Postulujemy zatem, aby we wszystkie prace legislacyjne dotyczące branży zarządzania wierzytelnościami włączony został zespół ekspertów, złożony zarówno z przedstawicieli branży, jak i Ministerstwa Finansów” - dodał partner w kancelarii KPMG Law.

Źródło informacji: PAP MediaRoom