Idea Rozwoju Twojego Biznesu: w „zielonej przyszłości” przedkładamy użytkowanie nad jednorazową sprzedaż

Dziesiąte, ostatnie spotkanie z cyklu „Idea Rozwoju Twojego Biznesu” rozpoczęło się od prezentacji unijnego projektu rozporządzenia w sprawie ekoprojektu. Jest to rozporządzenie, które obejmie praktycznie wszystkie przedsiębiorstwa produkcyjne w UE i ma na celu ujednolicić wymogi związane z mierzeniem środowiskowego wpływu produktów wprowadzanych na rynek UE. Z koncepcją ekoprojektu łączy się pojęcie gospodarki o obiegu zamkniętym. Według ekspertki ludzkość aktualnie zużywa tyle zasobów planety, że za jakiś czas surowce pierwotne (np. minerały) wyczerpią się.

„Gospodarka obiegu zamkniętego to nowa koncepcja, której celem jest zagwarantowanie, że surowce pierwotne nie będą kończyły na śmietniku po pierwszym użyciu, a po przetworzeniu trafią znów na linie produkcyjne” - wyjaśniała Agnieszka Boniewicz, naczelnik Departamentu Innowacji i Polityki Przemysłowej, MRiT.

Koncepcja ekoprojektu to włączenie aspektów środowiskowych w projektowanie produktów w celu zmniejszenia negatywnego wpływu producentów na środowisko.

Znajdujące się w końcowej fazie opracowywania rozporządzenie określi ogólne ramy dla ekoprojektu. Stworzy ono wymogi (m.in.: trwałość, niezawodność, możliwość naprawy, ślad węglowy, ilość odpadów związana z wytworzeniem), określi obowiązki producentów, wprowadzi cyfrowe paszporty produktów i zakaże niszczenia produktów (w początkowym okresie głównie ubrań, mebli, kosmetyków, zabawek).

Pojawią się obowiązki informacyjne producentów wobec konsumentów. W tzw. cyfrowym paszporcie zostanie określona m.in.: efektywność środowiskowa, możliwość naprawy produktu i sposób przetwarzania odpadów pozostałych po zakończeniu użytkowania. W paszporcie, który przybierze postać kodu QR lub kreskowego, umieszczony zostanie też ślad węglowy (poziom emisji gazów cieplarnianych podczas produkcji) oraz ślad środowiskowy (wpływ produktu na środowisko np. zużycie wody czy energii).

„Rozporządzenie o ekoprojekcie wejdzie w życie na początku roku. Nie zacznie od razu obowiązywać, gdyż do 2027 r. będą powstawały akty delegowane dotyczące grup produktów określające szczegółowe wymogi, jakie trzeba spełniać w różnych branżach rynkowych” - zaznaczyła Agnieszka Boniewicz.

Jolanta Okońska-Kubica, dyrektor zarządzająca firmy ENVIPOL, opowiedziała o transformacji firm w kierunku gospodarki zrównoważonej środowiskowo o obiegu zamkniętym.

Jej zdaniem, po pierwsze, przedsiębiorca musi wiedzieć, czego od jego firmy wymagają regulacje prawne. Ekspertka radziła przedsiębiorcom zastanowić się, gdzie chcą być - jakich klientów chcą obsługiwać, jak działać.

Aby osiągnąć oczekiwane skutki, zostały wypracowane standardy branżowe. Jest to np. seria standardów ISO14000, które wspierają organizacje w ograniczaniu wpływu na środowisko, pozwalają krok po kroku dostosować się do wymogów prawa i zaświadczają o tym, że firma wpisuje się w zasady zielonej gospodarki.

Kolejnym narzędziem wspierającym przedsiębiorców w osiągnięciu lepszych wskaźników środowiskowych jest metodyka LCA (Life Cycle Assessment) pokazująca wpływ produktu na środowisko w całym cyklu - od wytworzenia do utylizacji.

„LCA to dobre narzędzie do oceny wpływu produktu na środowisko, od początku, od surowców pierwotnych, poprzez produkcję, dystrybucję, użytkownie, po zagospodarowanie odpadów poużytkowych. Pozwala na poznanie miejsc najbardziej zanieczyszczających środowisko i wskazuje obszary, w których należy zintensyfikować działania, żeby poprawić wpływ na środowisko” - mówił Mikołaj Potocki z firmy Altemis.

Analiza LCA powstaje m.in. na podstawie norm ISO. W jej wyniku powstaje EPD (Environmental Product Declaration), czyli dokument stosowany w wielu sektorach jako potwierdzenie wpływu na środowisko danego produktu. Deklaracja EPD może być wykorzystywana np. podczas zakupów, stając się istotnym elementem wyboru dostawcy czy sprawdzenia dostawców w łańcuchu dostaw.

„EPD to deklaracja obiektywna, wiarygodna i porównywalna - pomaga producentom w prowadzeniu działalności. Coraz szersze grono firm wymaga od kontrahentów takich deklaracji” - przekonywał Mikołaj Potocki.

Podstawą tych inicjatyw jest Europejski Zielony Ład. Jest to strategia wzrostu gospodarczego, zgodnie z którą sprawiedliwe i prosperujące społeczeństwo obywateli UE będzie żyło w nowoczesnej, oszczędnej i konkurencyjnej gospodarce. Założeniem jest osiągnięcie w 2050 r. zerowego poziomu emisji gazów cieplarnianych netto, a wzrost gospodarczy będzie oddzielony od wykorzystania zasobów naturalnych.

Wprowadzanie takich założeń nie jest proste. Wiąże się ze zmianą myślenia. Z liniowego - kupujemy surowce, produkujemy i zapominamy, na myślenie cyrkularne, w którym musimy dbać o zasoby pierwotne, które są nieodnawialne, nie będzie ich więcej, więc kiedy lądują na składowisku śmieci, to tracą wartość. Dlatego trzeba je odzyskiwać i dbać o odpady.

„W tej koncepcji przedkładamy nad posiadanie na własność możliwość użytkowania. Przykładowo - nie każdy musi mieć samochód, żeby okazyjnie jeździć do sklepu, może efektywniej i oszczędniej jest wynająć go na określony czas?” - zauważyła Agnieszka Boniewicz.

Zdaniem ekspertów transformacja będzie kosztowała, co wiąże się z poniesieniem nakładów finansowych przez przedsiębiorców.

„Dążąc do zrównoważonego rozwoju, przedsiębiorcy są w stanie zyskać przewagę konkurencyjną” - twierdził Mikołaj Potocki.

W praktyce biznesowej więksi producenci pytają potencjalnych podwykonawców o ślad środowiskowy czy węglowy, uzależniając od tego podjęcie współpracy. Jednocześnie instytucje finansowe wychodzą naprzeciw przedsiębiorcom, oferując preferencyjne finasowania dla firm, które są w stanie wykazać zielone działania.

„Świadomy przedsiębiorca wprowadzi gospodarkę zeroemisyjną, bo rozumie, że zmiany są konieczne, bez tego na półkach w magazynach będą leżały produkty niesprzedawalne” - podsumowała Jolanta Okońska-Kubica.

„Idea Rozwoju Twojego Biznesu” to cykl wideokonferencji online o charakterze informacyjno-edukacyjnym. Ich celem jest przybliżenie znajomości nowych rozwiązań i regulacji dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej polskim przedsiębiorcom i wszystkim osobom zainteresowanym daną tematyką.

Wszystkie wideokonferencje z cyklu #idearozwojubiznesu będzie można obejrzeć pod linkiem: https://www.parp.gov.pl/component/site/site/idearozwojubiznesu#transmisja.

Źródło informacji: PAP MediaRoom