Rusza akcja #Zakazmentoli przygotowana przez Forum Konsumentów

Jak Polacy oceniają zakaz sprzedaży papierosów mentolowych i z kapsułką, który wejdzie w życie 20 maja 2020 roku?

Takie pytanie zadało sobie Forum Konsumentów, przeprowadzając badanie na ogólnopolskiej, reprezentatywnej grupie Polaków. Pokazało ono, że świadomość nadchodzących zmian na rynku jest stosunkowo niska: około 2/3 ogółu Polaków oraz połowa palaczy nie jest ich świadoma. Co istotne, zmiany związane z wejściem w życie dyrektywy unijnej wycofującej z rynku papierosy mentolowe i z kapsułką dotyczą dużej grupy ankietowanych palaczy (42%).

Polacy nie wierzą w skuteczność zakazu w walce z nałogiem. 81% osób jest zdania, że wprowadzenie w życie dyrektywy nie spowoduje zmniejszenia liczby palaczy. Zgadzają się ze stwierdzeniem, że znajdą oni inne sposoby, aby „obejść” zakaz, choćby poprzez zakup tych produktów np. na tzw. czarnym rynku. Większość Polaków uważa także, że palacze powinni mieć prawo, aby samodzielnie decydować, jakie papierosy chcą palić.

Zdecydowana większość użytkowników papierosów mentolowych oraz z kapsułką nie planuje rzucić palenia. Niemal 90% palaczy nie zamierza zrezygnować z nałogu po wejściu w życie unijnej dyrektywy. Około 50% obecnych konsumentów produktów mentolowych deklaruje, że będzie palić zwykłe papierosy, 16% przejdzie na produkty alternatywne (np. e-papierosy i podgrzewacze tytoniu). Natomiast prawie 20% wprost przyznaje, że zamierza szukać tych produktów na czarnym rynku.

„Naszym zdaniem polityka zakazów nie zawsze jest skuteczną taktyką w walce z paleniem papierosów. Jak wynika z badania zdecydowana większość palaczy, pomimo nadchodzącego zakazu, nie zamierza zrezygnować z nałogu. Niezwykle niepokojący jest fakt, iż jedynie 16% osób rozważa przejście na legalne produkty alternatywne, takie jak e-papierosy czy podgrzewacze tytoniu, podczas gdy prawie 20% palaczy deklaruje chęć ich zakupu z nielegalnych i niebezpiecznych źródeł. Będziemy monitorować efekty tej zmiany prawnej” - mówi Agnieszka Plencler, prezes Forum Konsumentów.

Palacze, szczególnie „mentoli”, negatywnie odnoszą się do planowanych zmian. Ponad 60% obecnych użytkowników papierosów mentolowych oraz z kapsułką negatywnie ocenia dyrektywę unijną – uważają, że to ograniczenie wolności wyboru oraz nieskuteczne działanie, które nie przyniesie oczekiwanych rezultatów. Jednocześnie wielu z nich nie rozumie tej zmiany.

Projekt #ZakazMentoli wychodzi naprzeciw potrzebom konsumentów. To akcja informacyjna, która ma uświadomić palaczom, że od 20 maja 2020 r. dostępność produktu, po który spora część z nich sięgała do tej pory, drastycznie się zmieni. Pod adresem www.zakazmentoli.pl znajdują się najistotniejsze informacje na temat zmiany prawa i konsekwencji dla palaczy. Ze zdrowotnego punktu widzenia najlepszym rozwiązaniem w tej sytuacji jest rzucenie palenia. Jednak jak wynika z badania, zdecydowana większość palaczy nie bierze tego pod uwagę. Strona przestrzega przed kupowaniem papierosów mentolowych z tzw. szarej strefy, co stanowi duże ryzyko związane z brakiem zachowania odpowiednich standardów i wątpliwą jakością produktów. Wskazuje także dostępne alternatywy w przypadku braku chęci lub możliwości rzucenia nałogu.

Akcja została przygotowana na podstawie wyników przeprowadzonego badania, którego celem było poznanie poziomu wiedzy i opinii konsumentów na temat wycofania ze sprzedaży papierosów mentolowych oraz z kapsułką od 20 maja 2020 r.

„Nasze badanie pokazuje, że świadomość nadchodzących zmian na rynku papierosów jest dość niska, pomimo pojawiających się na ten temat informacji. Brakuje wiarygodnej platformy komunikacji dla konsumentów, których ta zmiana przede wszystkim dotyczy. Jak potwierdzają wyniki badania, najczęstszym źródłem informacji na ten temat jest internet, stąd nasza strona dedykowana projektowi #ZakazMentoli. Dbamy bowiem o to, by konsumenci mieli dostęp do rzetelnych informacji – to podstawa świadomych wyborów i podejmowanych decyzji” - mówi Agnieszka Plencler, prezes Forum Konsumentów.

„Pojawia się pytanie, czy wprowadzenie zakazu sprzedaży papierosów mentolowych oraz z kapsułką to dobra metoda, aby nakłonić palaczy do porzucenia nałogu. Nie ulega wątpliwości, że rzucenie palenia byłoby najlepszym rozwiązaniem, jednak większość palaczy nie bierze go pod uwagę. Istnieje wiele badań pokazujących, że pierwszą reakcją na zakazy jest poszukiwanie innych możliwości, np. na czarnym rynku. Wprowadzenie ostrzeżeń zdrowotnych na paczkach papierosów, w drastyczny sposób pokazujących zdrowotne skutki palenia, również miało ich zniechęcić. Okazuje się jednak, że takie działania w niewielkim stopniu przemawiają do palaczy. Z pewnością trzeba namawiać ludzi do rzucenia albo przynajmniej ograniczenia palenia, ale jednak trzeba rozumieć, w jaki sposób takie działania powinny być podejmowane. Niestety, zakazy nie zawsze przynoszą oczekiwane rezultaty” - mówi prof. dr hab. Dominika Maison z Uniwersytetu Warszawskiego.

O badaniu

W styczniu 2020 r. firma Maison&Partners na zlecenie Fundacji Forum Konsumentów przeprowadziła badanie dotyczące odbioru i oceny wycofania ze sprzedaży papierosów mentolowych i z kapsułką od maja 2020 r. Badanie zostało przeprowadzone na ogólnopolskiej, reprezentatywnej próbie Polaków. W badaniu wzięło udział N=1057 osób. Badanie zostało zrealizowane metodą CAWI (Computer Assisted Web Interview) na panelu badawczym Ariadna.

Forum Konsumentów: www.zakazmentoli.pl

Prezes Fundacji: Agnieszka Plencler

agnieszkap@forumkonsumentow.org

Aleje Jerozolimskie 181B

02-222 Warszawa