Inicjatywa Breakthrough Listen z budżetem 100 mln USD publicznie udostępni dane z niecodziennego poszukiwania inteligentnych form życia w kosmosie

San Francisco, 13 kwietnia 2016 r. /PRNewswire / - Firma Breaktrhough Initiatives oświadczyła dziś, iż Breaktrhough Listen - inicjatywa o wartości 100 mln USD, mająca na celu znalezienie oznak inteligentnych form życia w kosmosie udostępni całemu światu zbiory danych, pochodzących z obserwacji.

Miesiąc styczeń 2016 r. oznaczał "pierwsze światło" dla Breakthrough Listen, kiedy to rozpoczęto dziesięcioletni okres obserwacji, zapowiedziany w lipcu 2015 r. w Towarzystwie Królewskim w Londynie przez Jurija Milnera, Stephena Hawkinga, Lorda Martina Reesa, Ann Druyan i Franka Drake'a. Przeprowadzono setki godzin obserwacji za pomocą radioteleskopu Green Bank w Wirginii Zachodniej oraz za pomocą automatycznej wyszukiwarki planet w obserwatorium Lick na kalifornijskim wzniesieniu Mt. Hamilton.

Dzisiaj Breakthrough Listen udostępni pierwszy zestaw danych do użytku publicznego na witrynie Breakthrough Initiatives (www.breakthroughinitiatives.org). Dane z teleskopu Green Bank są również dostępne dla użytkowników oprogramowania SETI@home stworzonego przez Uniwersytet Kalifornijski w Berkeley.

Dotychczasowe obserwacje przeprowadzane przez Breakthrough Listen zawierają większość gwiazd w promieniu 16 lat świetlnych (w tym gwiazd takich jak 51 Pegasi, o których wiadomo, że w ich pobliżu znajdują się planety spoza układu słonecznego) oraz kilka gwiazd w odległości 16 i 160 lat świetlnych. Wśród nich znajdują się gwiazdy podobne do słońca, gwiazdy olbrzymie i szereg gwiazd binarnych. Obserwacje ukierunkowano na 40 najbliższych galaktyk spiralnych, w tym na galaktyki należące do grupy Maffei w kierunku gwiazdozbioru Kasjopeja. Gwiazdy w promieniu 16 lat świetlnych, widoczne tylko z półkuli południowej, na przykład Alpha Centauri, będą obserwowane pod koniec roku za pomocą teleskopu Parkes.

Tegoroczny plan obserwacji dla wszystkich trzech teleskopów został opublikowany i można go znaleźć na www.breakthroughinitiatives.org. Plan obserwacji zawiera:

1. Radioteleskop Green Bank

Wyszukiwanie sygnałów sztucznych o najszerszym zakresie na świecie w pięciu kluczowych próbkach (półkula północna).

- Wszystkie 43 gwiazdy w promieniu 5 parseków, na częstotliwości 1-15 GHz. Pierwsze kompletne badanie SETI (poszukiwanie form życia w kosmosie) w promieniu 5 parseków. Wrażliwe na transmisję fali radiowych na poziomie "przecieków do Ziemi".

- 1 000 gwiazd wszystkich typów spektralnych (OBAFGKM). W promieniu 50 parseków (1-15 GHz).

- Milion pobliskich gwiazd. W 2016 r. pierwszych 5 000 gwiazd; 1 minuta ekspozycji (1-15 GHz).

- Środki 100 najbliższych galaktyk: spiralne, eliptyczne, karłowate, nieregularne (1-15 GHz).

- Gwiazdy egzotyczne: 20 gwiazd białych karłowatych, 20 gwiazd neutronowych, 20 czarnych dziur.

2. Radioteleskop Parkes

Wyszukiwanie sygnałów sztucznych o najszerszym zakresie na świecie w sześciu kluczowych próbkach (półkula południowa).

- Wszystkie 43 gwiazd (w deklinacji południowej) w promieniu 5 parseków, 1-15 GHz. Pierwsze kompletne badanie SETI w promieniu 5 parseków. Wrażliwe na transmisję fali radiowych na poziomie "przecieków do Ziemi|.

- 1 000 gwiazd (południowych) wszystkich typów spektralnych (OBAFGKM). W promieniu 50 parseków (1-4 GHz).

- Milion pobliskich gwiazd (południowych). W latach 2016 - 2017 pierwszych 5 000 gwiazd, 1 minuta ekspozycji (1-4 GHz).

- Płaszczyzna galaktyki i centrum (1-4 GHz).

- Środki 100 pobliskich galaktyk (deklinacje południowe): spiralne, eliptyczne, karłowate, nieregularne (1-4 GHz).

- Gwiazdy egzotyczne: 20 gwiazd białych karłowatych, 20 gwiazd neutronowych, 20 czarnych dziur.

3. Zautomatyzowana wyszukiwarka planet (Automated Planet Finder): Optyczne wyszukiwanie spektroskopowe SETI

Cele zostaną blisko dopasowane do celi radioteleskopu BL Green Bank, z drobnym dostosowaniem z uwagi na o wiele mniejsze pole widzenia automatycznej wyszukiwarki planet. Jej cele to:

- wszystkie 43 gwiazdy w promieniu 5 parseków dostępnych w zakresie teleskopu APF (deklinacja północna -20 stopni),

- 1 000 pobliskich gwiazd wszystkich typów spektralnych, sekwencja główna klas spektralnych OBAFGKM i gwiazdy olbrzymie,

- 100 najbliższych galaktyk (środki, deklinacja północna -20 stopni).

"Breakthrough Listen działa oficjalnie i przeczesuje niebo, poszukując oznak form życia inteligentnego - powiedział Milner. - To kompleksowe działanie, które jest możliwe, dzięki ogromnemu postępowi naukowemu i technologicznemu, którego świadkami jesteśmy od samych początków podobnych starań. Teraz możemy dołączyć do naszych kolegów - prekursorów i zwrócić się do ludzi z całego świata z prośbą o wspólne przeglądanie zebranych przez nas danych i badanie kosmosu wraz z nami".

"Breakthrough Listen już w pełni funkcjonuje - powiedział Pete Worden, dyrektor wykonawczy Breakthrough Initiatives. - Po raz pierwszy uzyskamy kompleksowy wynik badania SETI nad sąsiadami naszej galaktyki. Równie ważne jest również to, że społeczeństwo i eksperci na całym świecie mogą otrzymać dane i pomóc w ich analizie i stwierdzeniu, czy naprawdę jesteśmy sami".

"Breakthrough Listen to duży krok w przód w ramach naszych zdolności do systematycznego przeczesywania nieba w poszukiwaniu dowodów rozwiniętego poziomu życia poza Ziemią - oświadczył Andrew Siemion, dyrektor Centrum Badawczego SETI w Berkeley. - W miarę wzrostu naszej zdolności do przetwarzania danych w ciągu najbliższych miesięcy oraz po udostępnieniu kolejnych danych w sposób znaczący wzrosną możliwości dokonania odkryć".

Dane z teleskopów udostępniono na witrynie internetowej Breakthrough Initiatives (www.breakthroughinitiatives.org). Zostały sklasyfikowane według daty załadowania, nazwy obiektu i innych parametrów. Naukowcy i osoby z zaawansowanymi zdolnościami informatycznymi mają możliwość analizy danych z teleskopów i opracowanie własnego oprogramowania do zarządzania tak ogromnymi i obszernymi zbiorami danych. Każda osoba posiadające komputer lub smartfon może przetwarzać dane Breakthrough Listen za pomocą oprogramowania darmowego SETI@home (http://seti.berkeley.edu/participate). Uniwersytet Kalifornijski w Berkeley pracuje nad materiałami dydaktycznymi do teleskopów, narzędziami i danymi Breakthrough Listen (http://seti.berkeley.edu/listen).

Breakthrough Listen otrzyma dane z okresu 10 lat z sieci najmocniejszych radioteleskopów oraz teleskopów optycznych, by doprowadzić do kompletnego monitoringu całego nieba pod względem sygnałów. W ciągu jednego dnia jest w stanie zgromadzić więcej danych niż wcześniej w trakcie jednego roku. Potencjał monitorowania będzie 50 razy bardziej wrażliwy, obejmie dziesięciokrotnie większy obszar nieba, pięciokrotnie większe spektrum radiowe, ponadto badanie będzie 100-krotnie szybsze.

Teleskop Green Bank

W październiku w teleskopie Green Bank zainstalowano cyfrowe narzędzia o częstotliwości 1.5 GHz. Modernizacja ta szacunkowo podwoi poprzedni zakres pasmowy urządzenia Green Bank. Zmodernizowany system podwoi również pojemność do zapisu danych w całym obserwatorium Green Bank.

Obserwatorium Lick

Automatyczna wyszukiwarka planet APF w obserwatorium Lick rozpoczęła automatyczne monitorowanie pobliskich gwiazd pod kątem emisji laserowych z możliwych sekwencji technologicznych spoza Ziemi. Teleskop zbadał 130 gwiazd, a wszystkie nieprzetworzone dane są dostępne w archiwum on-line.

Radioteleskop Parkes

Radioteleskop Parkes w australijskiej miejscowości Parkes, znany ze swej roli w umożliwieniu transmisji na żywo z lądowania Apollo 11 na księżycu, dołączy w październiku 2016 do teleskopu Green Bank i automatycznej wyszukiwarki planet APF w Lick. Podczas gdy teleskop Green Bank skupia się na natężonym obserwowaniu obiecujących celi, Parkes podejmie się szerokiego przeczesywania dużych obszarów nieba. Sprzęt do przetwarzania danych do testów i analiz zainstalowano w Parkes w lutym. Dla celów testów i analiz zarejestrowano ograniczoną ilość danych.

SETI@Home

SETI@Home realizowany nieprzerwanie od 1999 roku zaciekawił przez ten okres miliony uczestników. Wolontariusze mogą zarejestrować się na witrynie http://seti.berkeley.edu/participate. Użytkownicy tego bezpłatnego oprogramowania oddają do dyspozycji swoje wolne moce przerobowe, by pomóc w analizie ogromnych zasobów danych, zebranych w ramach astronomicznego poszukiwania inteligentnych form życia.

Dodanie danych z Green Bank ponad dwukrotnie powiększy obszar nieba udostępniony obecnie dla wolontariuszy w ramach projektu SETI@home. Kontynuacja monitorowania w obserwatorium Parkes od października udostępni wolontariuszom całe niebo. Ze względu na stopniowe poszerzanie zakresu obserwacji prowadzonych przez Breakthrough Listen, przedstawiciele szerokiego ogółu społeczeństwa, w tym osoby bez wykształcenia technicznego, mają możliwość uczestniczenia w tym niezwykle fascynującym poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie Czy naprawdę jesteśmy sami w kosmosie?

Kierownictwo projektu:

- Martin Rees, astronom królewski, członek Trinity College, profesor emerytowany kosmologii i astrofizyki na Uniwersytecie Cambridge;

- Pete Worden, prezes, Fundacja Nagrody Breakthrough;

- Frank Drake, emerytowany prezes, Instytut SETI; emerytowany profesor astronomii i astrofizyki, Uniwersytet Kalifornijski w Santa Cruz; pierwszy dyrektor Narodowego Centrum Astronomii i Jonosfery; były profesor astronomii odznaczony nagrodą Goldwina Smitha, Uniwersytet Cornell;

- Dan Werthimer, współzałożyciel i główny naukowiec projektu SETI@home; dyrektor SERENDIP; główny badacz CASPER;

- Andrew Siemion, dyrektor, Centrum Badawcze SETI w Berkeley.

Źródło: Breakthrough Initiatives