Zlecone: Wektor euroazjatycki – kwintesencja Ducha Astany

Po ponad dziesięcioletniej przerwie odbył się w Astanie długo oczekiwany szczyt OBWE, w którym wielu polityków i ekspertów pokładało duże nadzieje. Pierwszy szczyt tysiąclecia był niezwykle ważnym wydarzeniem nie tylko dla Kazachstanu, lecz także w historii całej organizacji.

W zorganizowanym w Astanie 1-2 grudnia szczycie Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie udział wzięły 73 oficjalne delegacje państw członkowskich i partnerów OBWE, a także przedstawiciele największych organizacji międzynarodowych oraz regionalnych – ONZ, UE, WNP, EaWG, SOW, OUBZ i innych.

Pierwszego podsumowania kazachskiego przewodnictwa dokonał Marc Perrin de Brichambaut, sekretarz generalny OBWE. Podkreślił on, że we wszystkich oświadczeniach i przemówieniach wygłaszanych w Astanie przewija się wyraźnie kwestia przestrzeni euroatlantyckiej i euroazjatyckiej. "Jest to ważna korzyść wynikająca z przewodnictwa Kazachstanu w OBWE – uważa sekretarz generalny Organizacji. Według niego, OBWE przykłada wielką wagę do swojej azjatyckiej części składowej. - Wielu gości, którzy przybędą na szczyt OBWE będzie odkrywać dla siebie Kazachstan i Astanę, która przecież znajduje się w samym środku Eurazji. Myślę, że będzie to dla nich dobra okazja do poszerzenia horyzontów i wymiany poglądów tak, by mogli zrozumieć, że między Europą i Azją istnieje bardzo silny związek nie tylko związany z sytuacją w Afganistanie, lecz także ze względu na postęp osiągnięty przez kraje Azji Środkowej" – powiedział Marc Perrin de Brichambaut.

Szczyt OBWE w Astanie zakończył się przyjęciem dokumentu podsumowującego – "Deklaracji Astańskiej: ku wspólnocie bezpieczeństwa". Prezydent Kazachstanu Nursułtan Nazarbajew podsumowując szczyt w Astanie, podkreślił, że przyjęcie tego dokumentu to historyczny sukces, który rozpoczyna nowy etap funkcjonowania OBWE i spełnia nadzieje narodów na "bezpieczniejszy, lepszy świat". "Dziś w Astanie zakończyliśmy trudny etap w historii naszej Organizacji. W nowych warunkach historycznych Duch Helsinek zmartwychwstał. Jestem pewien, że wektor euroazjatycki może dać silny impuls rozwojowi OBWE, przybliżyć Wschód i Zachód, Północ i Południe, jeśli chodzi o sposoby rozumienia kluczowych zagadnień międzynarodowych. W tym właśnie widzę kwintesencję Ducha Astany" – oświadczył Nazarbajew.

Podsumowując szczyt przywódcy Francji i Niemiec uroczyście oświadczyli, że kryzys zaufania wobec OBWE został przełamany, i że przyszedł czas przenieść wzajemne stosunki na nowy poziom. "Decyzje, które przyjęte zostały w Astanie sprzyjają połączeniu wysiłków wszystkich kluczowych graczy – państw i organizacji - na przestrzeni od Vancouver po Władywostok. Ich wspólne działania powinny zmierzać do osiągnięcia najważniejszego celu – umocnienia bezpieczeństwa i wypracowania wspólnej strategii przeciwdziałania wyzwaniom i zagrożeniom – podsumował Marc Perrin de Brichambaut. - Szczyt OBWE w Astanie dał nam szansę ponownego przystąpienia do budowy 'wspólnego europejskiego domu'. I to budowy, która nie zaczyna się od zera. Solidny fundament powstał w 1975 roku w Helsinkach i w 1990 roku w Paryżu. To już mamy. W ciągu ostatnich dziesięcioleci fundament ten nieco się nadkruszył między innymi dlatego, że zabrakło koniecznego nadzoru na najwyższym szczeblu. Na szczycie w Astanie pojawiła się szansa nie tylko umocnienia tej bazy w interesie wszystkich mieszkańców 'wspólnego domu', lecz także budowy kolejnych pięter. Nowy dom powinien być zarówno odporny na wstrząsy wewnętrzne, jak i oprzeć się wpływom z zewnątrz" - dodał.

W opinii wielu zagranicznych ekspertów, kazachskie przewodnictwo w OBWE dało Organizacji nowe siły i możliwości aktywniejszego działania. Ważnym osiągnięciem Republiki Kazachstanu stało się jej aktywne uczestnictwo w promowaniu "Procesu z Korfu", otwartego dialogu o przyszłości europejskiego bezpieczeństwa skierowanego na podsumowanie wspólnych osiągnięć, potwierdzenie przywiązania do zasad OBWE i odbudowanie mechanizmów reagowania na już istniejące oraz na nowe wyzwania.

Innym ważnym osiągnięciem kazachskiego przewodnictwa była jednogłośna decyzja państw członkowskich OBWE o zwołaniu szczytu Organizacji w Astanie.

Warszawski Ośrodek Studiów Wschodnich, jedna z czołowych polskich instytucji badawczo-naukowych, wysoko ocenił kazachskie przewodnictwo. Według ekspertów Ośrodka "przewodnictwo w OBWE pomogło Kazachstanowi w budowaniu wizerunku odpowiedzialnego członka społeczności międzynarodowej i pozwoliło ukazać w pełni wartościowe cechy charakteru przywódcy kraju – Nursułtana Nazarbajewa. Kazachstan po raz kolejny pozytywnie wyróżnił się wśród państw WNP, a jego inicjatywny (w tym te, które zostały ogłoszone podczas szczytu) mają duże szanse na uzyskanie poparcia społeczności międzynarodowej".

Podczas szczytu Prezydent Kazachstanu wystąpił z propozycją wydzielenia jako oddzielnego obszaru bezpieczeństwa finansowo-gospodarczego OBWE i utworzenia w Astanie Instytutu Bezpieczeństwa OBWE. Instytut ten prognozowałby pojawianie się problemów w kwestiach bezpieczeństwa na całym obszarze OBWE.

W okresie przewodnictwa Kazachstan podkreślał, że przywiązuje dużą wagę do takich zagadnień, jak przeciwdziałanie terroryzmowi i nowym wyzwaniom współczesności, rozwój potencjału tranzytowo-transportowego i pokojowe współistnienie w różnych społecznościach.

Ważnym tematem poruszanym podczas szczytu była kwestia udzielenia pomocy Afganistanowi. Afgański handel narkotykami zagraża bezpieczeństwu całego kontynentu euroazjatyckiego, w tym także krajów położonych w Europie. Konieczne jest skierowanie wysiłków społeczności międzynarodowej na odbudowanie pokoju i – przede wszystkim – gospodarki tego kraju.

W ubiegłym roku Kazachstan przekazał na rzecz Afganistanu około 4 milionów dolarów na odbudowę szkół, szpitali i dróg. W ramach pomocy humanitarnej kraj nasz przesłał do Afganistanu zboże i inne produkty żywnościowe. Przeznaczył także 50 milionów dolarów na wykształcenie tysiąca afgańskich studentów takich kierunków, jak agronomia, medycyna, pedagogika, inżynieria budowlana i inne. To jest realny wkład Kazachstanu w odbudowę Afganistanu.

Jako przewodniczący OBWE Kazachstan twardo trzymał się podstawowych zasad i wartości OBWE, a także strategicznego podejścia i aktualnych priorytetów ogłoszonych 14 stycznia 2010 roku. Jako "polityczny menedżer" OBWE Kazachstan zawsze brał pod uwagę poglądy i interesy wszystkich członków Organizacji i zapewniał równowagę trzech wymiarów OBWE.

Sądzimy, że Kazachstan, jako państwo przewodniczące OBWE, zdołał w pełni odwdzięczyć się za kredyt zaufania, jaki otrzymał od państw członkowskich Organizacji, dać nowy impuls funkcjonowaniu OBWE, osiągnąć bardziej zrównoważone rozłożenie problemów bezpieczeństwa pomiędzy trzy obszary – polityczny, gospodarczy i humanitarny.

W okresie przewodnictwa Kazachstanu z nowym rozmachem ruszyły wewnętrzne reformy w Organizacji, uproszczone zostały mechanizmy uzgadniania najtrudniejszych kwestii, znacząco zmalała liczba wewnętrznych tarć. Jednym słowem, Organizacja stała się bardziej efektywna.

Euroazjatycki wektor rozwoju Organizacji, który w perspektywie pozwoli zbliżyć Wschód i Zachód, Północ i Południe, bez wątpienia jest najważniejszą zasługą kazachskiego przewodnictwa w OBWE. Jednocześnie należy podkreślić, że Kazachstan nie ograniczy się do zadowolenia z tego, co już osiągnięto. Przeciwnie - zamierza utrzymać ten sam kurs także jako państwo przewodniczące w roku bieżącym Organizacji Konferencji Islamskiej.

Pliki graficzne dotyczące tej informacji prasowej znajdują się na portalu Serwisu Informacji Zleconych pod adresem http://siz.pap.pl.

Źródło informacji: Ambasada Kazachstanu w Polsce