IDEAS NCBR w ELLIS Society - sieci najlepszych ośrodków badawczych w Europie rozwijających sztuczną inteligencję

7 listopada oficjalnie rozpoczął prace nowy oddział ELLIS Society w ramach IDEAS NCBR, powołanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju ośrodka badawczo-rozwojowego. Jego celem jest realizacja strategii rozwoju AI w Polsce oraz zbudowanie w kraju światowej klasy ekosystemu innowacji w tym obszarze m.in. poprzez kształcenie nowego pokolenia naukowców oraz zapewnienie atrakcyjnego środowiska do prowadzenia prac badawczych.

W opinii ekspertów gwałtowny rozwój sztucznej inteligencji to obecnie prawdziwy „wyścig zbrojeń”. Prace nad AI trwają na całym świecie, a w sferze badań naukowych Europa zajmuje ważne miejsce, ze względu na to, że mocną stroną naszego kontynentu jest możliwość budowania zespołów badaczy wywodzących się z bardzo różnych środowisk i tradycji akademickich.

Aleksander Ilic uważa, że należy rozwijać infrastrukturę informatyczną, ponieważ nie wiemy, ile mocy obliczeniowej będziemy potrzebować w przyszłości. Dlatego każdy kraj powinien ją rozwijać, opierając się na własnych bazach danych.

„AI zmieni wiele dziedzin życia, począwszy od medycyny, diagnostyki czy zarządzania danymi medycznymi. Już teraz bardzo mocno zmieniła edukację. Chat GTP sprawił, że szkoły zastanawiają się, czy zadawać prace domowe. Musimy także wypracować własne rozwiązania AI w zakresie obronności. Zastosowanie AI w bezpieczeństwie, cyberbezpieczeństwie będzie szersze - człowiek nie jest w stanie reagować tak szybko jak system wyposażony w sztuczną inteligencję” - podkreśla Piotr Sankowski, prezes IDEAS NCBR i lider grupy badawczej, członek ELLIS Society.

W opinii eksperta wraz z rozwojem sztucznej inteligencji zmienia się również sposób prowadzenia badań naukowych: za 10-20 lat 30 proc. badań naukowych będzie mocno wspieranych przez AI. Tak więc, jeżeli nasz kraj nie zainwestuje już teraz w rozwój AI, Polsce będzie coraz trudniej dogonić wiodące technologicznie kraje świata.

„Polska, tak jak i Europa, nie ma wyjścia, musi inwestować w rozwój własnych badań nad AI, inaczej będzie kupowała produkty amerykańskie czy chińskie, które nie będą wytrenowane na lokalnych danych. To jak kupowanie technologii wojskowej na zewnątrz, gdzie uzależniamy się od dostarczyciela sprzętu” - wtóruje mu Tomasz Michalak, lider zespołu badawczego w IDEAS NCBR, członek ELLIS Society.

Dane pokazują, że świat docenia naszych naukowców. Ogłoszony przed kilku tygodniami ranking Uniwersytetu Stanford, dotyczący najbardziej wpływowych naukowców na świecie, w którym kryterium stanowiła liczba cytowań, wymienia aż 1142 polskich badaczy. Nie oznacza to jednak, że polscy naukowcy są w równej mierze doceniani jak ich europejscy koledzy: na ponad 5 tys. grantów ERC tylko 74 trafiły do Polski.

„Mamy świetnych młodych badaczy, którzy nie odbiegają od poziomu światowego, bardzo dobry poziom studiów na poziomie magisterskim. Ale Polska ma problem, żeby przemienić ich w badaczy-innowatorów. Jeżeli poprawimy ten element w polskiej nauce, będziemy bardziej dostrzegani i lepiej oceniani” - zaznacza Piotr Sankowski.

Pracujący w warszawskim oddziale IDEAS NCBR naukowcy skorzystają z wydajnej infrastruktury obliczeniowej, szkoleń, nowych kontaktów biznesowych i networkingu.

„To wszystko oraz pieniądze polepszą sytuację polskiej nauki. Niezbędne są inwestycje w infrastrukturę obliczeniową, ale też otwarcie nauki na świat biznesu i administracji publicznej” - mówi Tomasz Michalak.

Jego zdaniem współpraca naukowa w Europie idzie w bardzo dobrym kierunku i stwarza wiele możliwości, ale trzeba z nich umieć korzystać.

„Współpraca międzynarodowa jest niezbędnym elementem pracy naukowej. Oferta staży dla młodych naukowców jest znacznie szersza niż kiedyś, jednak problemem jest to, że część stażystów już do Polski nie wraca” - dodaje ekspert.

IDEAS NCBR udowodnił, że spełnia wyśrubowane standardy ELLIS Society w zakresie doskonałości naukowej. Radę Naukową ośrodka badawczo-rozwojowego tworzą nie tylko najlepsi naukowcy pracujący nad rozwojem AI, ale także przedstawiciele biznesu jak Marcin Żukowski, współzałożyciel Snowflake - platformy danych, która rewolucjonizowała usługi chmurowe.

„W ELLIS Society tworzymy nowe idee, które niesiemy ludziom. Miarą sukcesu jest elastyczność w pokonywaniu barier, zwinność w reagowaniu na zdarzenia nieprzewidziane, bo w informatyce wszystko dzieje się bardzo szybko” - podkreśla Aleksander Ilic.

ELLIS Society, ogólnoeuropejska sieć centrów doskonałości w dziedzinie AI, powstała w 2018 r. i obejmuje obecnie 41 najważniejszych centrów badań nad sztuczną inteligencją w 16 europejskich krajach, m.in. uniwersytety w Cambridge, Oxfordzie, ETH Zurich czy Instytut Maxa Plancka. Celem ELLIS jest połączenie wysiłków najlepszych europejskich naukowców i stworzenie wieloośrodkowego laboratorium badawczego AI.

Działalność badawcza nowego oddziału ELLIS Society w Polsce będzie skupiona na sześciu obszarach:

1) Intelligent Algorithms and Learned Data Structures koncentruje się na wyjaśnialnych algorytmach, uczących się strukturach danych i narzędziach algorytmicznych dla Data Science i ML.

2) Efficient and Sustainable Machine Learning focused on Computer Vision pracuje nad wydajnymi algorytmami uczenia maszynowego dla widzenia komputerowego, w szczególności nad warunkowaniem obliczeń sieciowych, wykorzystywaniem częściowych informacji do szybszego wnioskowania i gromadzeniem wiedzy w modelach ciągłego uczenia się.

3) Machine Learning and Sequential Decision-Making rozwija metody, które można zastosować w sterowaniu, aby uzyskać modele inteligentnych agentów i wdrożyć je w rzeczywistości.

4) W ramach Algorithmic Game Theory in Security opracowywane są: wielopoziomowe systemy zarządzania mające chronić infrastrukturę krytyczną, a także systemy zabezpieczające kluczowe usługi publiczne.

5) Obszar Interpretable Artificial Intelligence koncentruje się na opracowywaniu modeli uczenia maszynowego, które gwarantują wiarygodne i zrozumiałe wyjaśnienia, dotyczące działania złożonych modeli sztucznej inteligencji.

6) Autonomous Agents and Alignment of Language Models ma na celu opracowanie protokołów uczenia, które umożliwią inteligentnym systemom zbieranie najistotniejszych danych i stosowanie tych protokołów do tworzenia dopasowanych modeli językowych.

Duża część wymienionych obszarów już teraz jest rozwijana w grupach badawczych IDEAS NCBR: „Inteligentne Algorytmy i Struktury Danych", „Zero-waste Machine Learning in Computer Vision”, „Bezpieczeństwo systemów i prywatność danych".

Źródło informacji: PAP MediaRoom