Newsletter

Nauka i technologie

Na terenie Polski spotykają się populacje dzików z różnych obszarów Europy

24.05.2021, 08:00aktualizacja: 24.05.2021, 08:00

Pobierz materiał i Publikuj za darmo

Na terenie Polski spotykają się populacje dzików z różnych obszarów Europy - ustalili członkowie międzynarodowego zespołu badawczego, w tym - naukowcy z Polski. Wyniki badań dotyczących zróżnicowania genetycznego dzików w Europie opublikowali w "Scientific Reports".

W badania zaangażowani byli naukowcy z Instytutu Biologii Ssaków PAN w Białowieży i z Collegium Medicum UMK w Toruniu, a także z ośrodków naukowych Czech, Węgier, Białorusi, Rumunii i Ukrainy.

Dzik jest jednym z najliczniejszych i najbardziej rozpowszechnionych gatunków ssaków kopytnych w Europie. Zasiedla bardzo zróżnicowane siedliska i potrafi przystosować się do życia w rozmaitych warunkach środowiskowych. Jednak jego pochodzenie i zmienność genetyczna na obszarze środkowo-wschodniej części kontynentu jest słabo poznana. Dotychczasowe badania pokazywały, że struktura genetyczna tego gatunku na znacznym obszarze Europy jest panmiktyczna, czyli mało zróżnicowana. Jedynie dziki zamieszkujące obszar Włoch i Dagestanu wyraźnie różniły się genetycznie od tych zamieszkujących pozostałe obszary kontynentu - przypominają naukowcy w informacji prasowej przesłanej PAP.

Ich nowe badania, z wykorzystaniem bardziej dokładnych danych genetycznych, wskazują na większe zróżnicowanie dzików na obszarze Europy.

Naukowcy ustalili to dzięki przebadaniu 101 sekwencji mitochondrialnego DNA (mtDNA) i ponad 500 sekwencji regionu kontrolnego mtDNA dzików z obszarów Europy Centralnej i Wschodniej. Materiał zebrany do badań pochodził z okresu sprzed epidemii afrykańskiego pomoru świń (AFS), która obecnie spowodowała znaczny spadek liczebności tego gatunku w Europie. Uzyskane dane zostały porównane z sekwencjami mtDNA dzików z innych obszarów.

Na terenie całego kontynentu występuje pięć głównych kladów (linii) mtDNA, z których trzy tworzą strefę kontaktu na obszarze Polski. Dwa z tych kladów zamieszkują obszar Europy zachodniej, południowo-zachodniej i środkowej, a zasięg trzeciego, najliczniejszego i najbardziej zróżnicowanego genetycznie, obejmuje centralną, wschodnią i południowo-wschodnią część kontynentu. Dwa pozostałe klady mają bardzo ograniczony zasięg występowania, jeden zamieszkuje obszar Włoch, a drugi Bałkany - informują autorzy badań w materiale prasowym przesłanym PAP.

Naukowcy ci wykazali, że większość dzików na obszarze naszego kraju pochodzi z Europy wschodniej i południowo-wschodniej, a największe zróżnicowanie genetyczne odnotowano na terenie północnej, zachodniej i centralnej Polski tj. w strefie kontaktu trzech kladów mtDNA dzików. Przez obszar naszego kraju przebiega wschodnia granica zasięgu dwóch kladów mtDNA pochodzących z obszarów Europy zachodniej i południowo-zachodniej.

Rozmieszczenie linii mtDNA dzików na badanym obszarze ma prawdopodobnie związek z kierunkami, z których dziki zasiedliły Europę po ustąpieniu lodowca w okresie postglacjalnym - sugerują naukowcy. Na podstawie danych paleontologicznych wiadomo, że dziki przetrwały okres maksimum ostatniego zlodowacenia (ang. Last Glacial Maksimum – LGM, 18-26 tys. lat temu) na obszarze obecnej północnej Hiszpanii, Portugali, południowej Francji, Włoch oraz Bałkanów. Inne dane, pozwalające na odtworzenie zasięgów różnych ekosystemów, a także warunków środowiskowych panujących w Europie w okresie maksimum ostatniego zlodowacenia, wykazują, że odpowiednie warunki do życia dla wielu gatunków ssaków, w tym ssaków kopytnych np. jeleni, występowały również na obszarze Europy południowo-wschodniej, w rejonie Morza Czarnego oraz Kaukazu. Prawdopodobnie populacje dzików z tych obszarów oraz Bałkanów miały większy udział w postglacjalnej rekolonizacji Europy Środkowo-Wschodniej niż populacje tego gatunku pochodzące z refugiów położonych w zachodniej i południowo-zachodniej część kontynentu.

Struktura genetyczna dzików na badanym obszarze, uwzględniająca nie tylko rozmieszczenie kladów mtDNA, ale także frekwencję osobników należących do każdego z nich, w dużym stopniu jest zgodna z zasięgiem wyznaczonych linii mtDNA i położeniem ich strefy kontaktu. Prawdopodobnie inne czynniki, takie jak krzyżowanie się ze świniami domowymi, przesiedlanie dzików z różnych populacji przez człowieka, czy czasowe spadki liczebności tego gatunku (np. w XVIII i XIX w.) miały niewielki wpływ na obserwowane obecnie zróżnicowanie genetyczne i rozmieszczenie kladów mtDNA tego gatunku w Europie.

Dalsze badania wykażą, czy i jaki wpływ na zróżnicowanie genetyczne dzików będzie miał wpływ obecny spadek liczebności tego gatunku spowodowany epidemią ASF - zapowiadają badacze.

zan/ agt/

Źródło informacji: Nauka w Polsce

 

 

Pobierz materiał i Publikuj za darmo

bezpośredni link do materiału
Data publikacji 24.05.2021, 08:00
Źródło informacji Nauka w Polsce
Zastrzeżenie Za materiał opublikowany w serwisie PAP MediaRoom odpowiedzialność ponosi – z zastrzeżeniem postanowień art. 42 ust. 2 ustawy prawo prasowe – jego nadawca, wskazany każdorazowo jako „źródło informacji”. Informacje podpisane źródłem „PAP MediaRoom” są opracowywane przez dziennikarzy PAP we współpracy z firmami lub instytucjami – w ramach umów na obsługę medialną. Wszystkie materiały opublikowane w serwisie PAP MediaRoom mogą być bezpłatnie wykorzystywane przez media.

Newsletter

Newsletter portalu PAP MediaRoom to przesyłane do odbiorców raz dziennie zestawienie informacji prasowych, komunikatów instytucji oraz artykułów dziennikarskich, które zostały opublikowane na portalu danego dnia.

ZAPISZ SIĘ

Pozostałe z kategorii