Rywalizacja o pamięć trwa. Wystąpienie Pietera Lagrou zakończyło międzynarodowe Sympozjum "Pamięć Europy" w Pradze

W Pradze zakończyło się trzecie Sympozjum "Pamięć Europy", organizowane przez Europejską Sieć Pamięć i Solidarność. Przedstawiciele 170 instytucji i organizacji pozarządowych zajmujących się historią XX wieku z 30 krajów Europy dyskutowali o tym, co łączy i dzieli pamięć Europejczyków w kontekście przełomowych momentów historii i przypadających w tym roku ważnych rocznic historycznych.

Podczas wykładu zamykającego obrady Pieter Lagrou z Wolnego Uniwersytetu w Brukseli podsumowywał: "Pamięć Europejczyków staje się obecnie polem swoistej rywalizacji. Skupiając się na dominantach pamięci jednego kraju, nie sposób poświęcić tyle samo uwagi i zrozumienia odmiennym sposobom interpretacji. Dokonując trudnych wyborów, zawsze opowiadamy się po czyjejś stronie, musimy oceniać, czyja pamięć wydaje się nam ważniejsza, bardziej przejmująca, wiarygodna".

Podczas trzydniowych dyskusji, warsztatów i wykładów, wielokrotnie powracały refleksje zawarte w wystąpieniu Marci Shore - amerykańskiej historyk z Uniwersytetu Yale (USA) - w którym nie zabrakło także przykładów z najnowszej historii Polski. Autorka "Smaku popiołów" przywołała postać Lesława Maleszki, uwikłanego we współpracę ze Służbą Bezpieczeństwa, jako przykład życiorysu zniszczonego przez system totalitarny. Shore podkreślała, że chęć zmierzenia się z przeszłością, jakkolwiek naturalna, często przesłania nam znaczenie wydarzeń historycznych oraz utrudnia zrozumienie natury ludzkiej. Komentując z kolei aktualne wydarzenia na Wschodzie Europy, Shore przytoczyła określenie "Jana Patočki solidarity of the shaken", które najlepiej jej zdaniem określa dzisiejszą solidarność polsko-ukraińską. Nikt inny w Europie nie rozumie tak dobrze Ukraińców jak Polacy - podkreśliła Shore.

W Sympozjum wzięła także udział Małgorzata Omilanowska, podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego w Polsce, która podczas wykładu mówiła o fundamentalnej roli dialogu o przeszłości w zjednoczonej Europie. "Pogłębiając integrację europejską, nie uciekniemy od rozmów o przeszłości, od mierzenia się z pluralizmem pamięci. Tym, czego nam potrzeba, jest otwarty dialog prowadzony równocześnie z szacunkiem dla innych interpretacji historii i odmiennych wrażliwości, oparty na solidnych podstawach wiedzy naukowej" - podkreśliła Omilanowska.

Przewodniczący Komitetu Sterującego Europejskiej Sieci Pamięć i Solidarność, prof. Jan Rydel, mówił o konieczności wykorzystania w edukacji historycznej nowoczesnych form komunikacji. Prezentując działania ESPS, zaprosił jednocześnie wszystkich do odwiedzenia specjalnego Fan Page’u na portalu społecznościowym Facebook "Made in 89" (www.facebook.com/madeineightynine), który daje ogromną szansę dotarcia z przesłaniem solidarności, jakie niesie z sobą pamięć o wydarzeniach sprzed 25 lat, do młodego pokolenia Europejczyków.

Z kolei Sophie Beernaerts, szefowa programu Komisji Europejskiej "Europa dla Obywateli" powiedziała: "Historia to nieustanne dążenie do zrozumienia skomplikowanej natury tego, co się wydarzyło w przeszłości. To wysiłek, któremu zawsze towarzyszyć musi otwarty umysł i empatia. Przeszłość nie jest wcale taka odległa, jak mogłoby się wydawać. To ona wpływa na rzeczywistość, wciąż wywołując poważne konflikty i nieporozumienia" - dodała Beernaerts.

Sympozjum "Pamięć Europy" ma na celu wzmocnić międzynarodową współpracę w kształtowaniu europejskiej kultury pamięci. Głównymi organizatorami wydarzenia są: Europejska Sieć Pamięć i Solidarność, Federalna Fundacja Badań nad Dyktaturą Socjalistycznej Partii Jedności Niemiec (SED) oraz Europejskie Centrum Solidarności. Spotkanie było kontynuacją dyskusji prowadzonych w ciągu ostatnich dwóch lat w Gdańsku oraz w Berlinie. Kolejne odbędzie się w 2015 roku w Wiedniu.

O wydarzeniu można dowiedzieć się również więcej na:

http://europeanremembrance.enrs.eu

http://facebook.com/enrs.eu

KONATKT:

Edyta Mietkowska

ESPS

e-mail: edyta.mietkowska@enrs.eu

tel. kom. +48 502 110 315

Źródło informacji: Europejska Sieć Pamięć i Solidarność