Konsorcjum Badawcze LipiDiDiet znalazło sposób na spowolnienie postępu choroby Alzheimera zanim będzie na to za późno

LONDYN, 31 października 2017 r./PRNewswire/ - Kompletne wyniki europejskiego badania klinicznego LipiDiDiet opublikowano w dniu dzisiejszym na łamach „The Lancet Neurology”.[1] Badanie dowiodło, że u osób w początkowej fazie choroby Alzheimera (faza poprzedzająca otępienie) spożywanie raz dziennie odżywczego napoju o przeznaczeniu medycznym, mimo braku poprawy wyników w ramach baterii testów neuropsychologicznych (NTB)*, prowadzi do znacznej stabilizacji bieżących parametrów poznawczych i funkcjonalnych oraz obniża stopień zaniku mózgu. Badany napój zawiera substancję Fortasyn Connect - swoiste połączenie niezbędnych kwasów tłuszczowych, witamin i innych składników odżywczych**.

Zrealizowane w ramach obszernego projektu finansowanego przez Unię Europejską nowatorskie badanie kliniczne objęło 311 pacjentów z 11 ośrodków medycznych w czterech krajach (Finlandia, Niemcy, Holandia i Szwecja). Grupę objętą badaniem tworzyli pacjenci w początkowej fazie choroby Alzheimera (często określanej mianem łagodnych zaburzeń poznawczych). Pacjentów podzielono losowo na dwie grupy. U jednej z grup zastosowano interwencję żywieniową, zaś pacjenci z drugiej grupy (grupa kontrolna) spożywali napoje izokaloryczne. Badanie trwało 24 miesiące.

Pierwszorzędowe kryterium przyjęte w badaniu dotyczące oddziaływania na wyniki testów neuropsychologicznych (NTB) nie zostało potwierdzone. Poprawa pod względem wyników NTB w grupie kontrolnej była niższa, niż zakładano, a rezultaty analizy były mało istotne statystycznie. Jednakże główne kryteria drugorzędowe wskazują na istotne korzyści dla pacjentów przyjmujących preparat odżywczy wynikające ze spowolnionego o 45% rozwoju choroby, co potwierdzono na podstawie Klinicznej Oceny Stopnia Otępienia (CDR). Ocena ta ma szczególne znaczenie, ponieważ ukazuje postęp choroby w oparciu o zachowania pacjenta w życiu codziennym, tj. radzenie sobie z nagłymi zdarzeniami w gospodarstwie domowym, realizacja transakcji finansowych czy też pamiętanie o istotnych zdarzeniach. Stwierdzono ponadto obniżony stopień zaniku mózgu w grupie przyjmującej preparat w stosunku do grupy kontrolnej, przy różnicy wynoszącej 26% pod względem struktury hipokampu oraz 16% pod względem objętości komory mózgu. Postępujące zwyrodnienie mózgu jest typowe dla choroby Alzheimera, zaś uszkodzenie hipokampu odpowiada w dużym stopniu za powiązane z nim upośledzenie funkcji pamięci. Przez okres 24 miesięcy częstotliwość zdarzeń niepożądanych była podobna w obydwu grupach.

Prof. dr n. med. Hilkka Soininen - profesor neurologii z Uniwersytetu Wschodniej Finlandii, który kierował badaniem klinicznym w ramach projektu LipiDiDiet powiedział: „Wyniki badania opublikowane w dniu dzisiejszym na łamach „The Lancet Neurology” są niezwykle cenne, ponieważ przybliżają nas do zrozumienia istoty wpływu interwencji żywieniowej w początkowej fazie choroby Alzheimera. Jest to jednostka chorobowa, którą jesteśmy w stanie z coraz większym powodzeniem diagnozować, lecz której nadal nie potrafimy leczyć z uwagi na brak potwierdzonych rozwiązań farmakologicznych. Wyniki badania LipiDiDiet dowodzą, że interwencja żywieniowa może przyczynić się do zachowania tkanki mózgowej, a tym samym pamięci pacjentów i ich zdolności do wykonywania codziennych czynności, które stanowią potencjalne źródło największych problemów związanych z tą chorobą”.

Badanie LipiDiDiet to trzecie badanie kliniczne poświęcone przedmiotowej interwencji żywieniowej, którego celem było wykazanie korzystnego wpływu na funkcje pamięci. Dwa poprzednie badania kliniczne realizowane były na grupie pacjentów z łagodnym stopniem zaawansowania choroby, a ich wyniki wskazują, że codzienne przyjmowanie preparatu odżywczego prowadzi do poprawy funkcji pamięci oraz wyższych wskaźników połączeń synaptycznych i funkcjonalnych w mózgu.

Profesor Tobias Hartmann - koordynator projektu, powiedział: „Choć opisywana interwencja żywieniowa nie stanowi sama w sobie lekarstwa na chorobę Alzheimera, wyniki badań jasno dowodzą, że im wcześniej zainterweniujemy, tym większe korzyści możemy zapewnić pacjentowi w procesie chorobowym. Co istotne, obniżony stopień zaniku mózgu wskazuje, że uzyskane korzyści wychodzą poza parametry symptomatyczne - takich efektów nie udało się osiągnąć nigdy dotąd”.

Preparat Fortasyn Connect to połączenie aktywnych składników odżywczych w napoju odżywczym przeznaczonym do żywienia medycznego (dostępnym pod nazwą Souvenaid), przyjmowanym raz dziennie w dawce 125 ml. Połączenie szeregu składników odżywczych powstało w oparciu o blisko 20 lat intensywnych badań obejmujących: wstępne badanie przedkliniczne przeprowadzone przez profesora Kiliaana (Uniwersytet Radboud w Holandii), projekty LipiDiet i LipiDiDiet koordynowane przez profesora Hartmanna (Uniwersytet Kraju Saary w Niemczech) oraz finansowane przez Unię Europejską programy badawcze FP5 i FP7 pod kierownictwem profesora Wurtmana (uprzednio w Instytucie Technologicznym Stanu Massachusetts, USA), przy zasadniczym wsparciu Krajowych Instytutów Zdrowia.

Na chorobę Alzheimera lub powiązane z nią otępienie cierpi ok. 47 milionów osób, dla których nie ma w tej chwili lekarstwa.[2] Choroba Alzheimera cechuje się długą fazą poprzedzającą otępienie, a pierwsze oznaki obniżonych zdolności poznawczych pojawiają się kilka lat przed wystąpieniem choroby. U wielu osób wykazujących wczesne symptomy choroby diagnoza stawiana jest na długo przed wystąpieniem pełnego otępienia Zakłada się, że liczba osób cierpiących na chorobę Alzheimera będzie dwukrotnie wzrastać w okresach dwudziestoletnich, dochodząc do 74,7 miliona w 2030 r. oraz 131,5 miliona w 2050 r.

* Bateria testów neuropsychologicznych (NTB) to zbiór różnorodnych testów, które w tym przypadku uwzględniły zdolności uczenia się, przywoływanie zdarzeń, rozpoznawanie 10 często występujących rzeczowników w znacznym stopniu odwołujących się do skojarzeń z obrazami, podanie możliwie największej liczby wyrazów należących do kategorii zwierząt oraz test zastępowania cyfr literami.

** Preparat Fortasyn Connect to połączenie szeregu składników odżywczych, tj. kwasy tłuszczowe omega-3, cholina, urydyno-monofosforan, fosfolipidy, antyoksydanty i witaminy z grupy B. Jest to środek spożywczy specjalnego przeznaczenia medycznego (ang. Food for Special Medical Purpose, FSMP), zatwierdzony klinicznie jako preparat dietetyczny wspomagający leczenie choroby Alzheimera we wczesnych stadiach rozwoju.

Informacje dotyczące LipiDiDiet

LipiDiDiet to innowacyjny projekt służący promowaniu realizacji badań zapobiegających otępieniu. Projekt jest finansowany w ramach VII Programu Ramowego (FP7- 211696) Komisji Europejskiej oraz bazuje na poprzednich projektach realizowanych w tym obszarze. Odpowiedzialność za zarządzanie projektem spoczywa na niezależnym konsorcjum, w którego skład wchodzi 19 partnerów badawczych z całej Europy. Inicjatywa LipiDiet, która poprzedziła bieżący projekt, była realizowana w ramach V programu badań UE w 2002 r.

Od momentu podjęcia inicjatywy uzyskano dowody potwierdzające hipotezę, iż określone składniki odżywcze przyczyniają się do spowolnienia postępu choroby Alzheimera. Wniosek ten sprowokował podjęcie dalszych badań. Tak powstała idea projektu LipiDiDiet.

Członkowie Konsorcjum LipiDiDiet:

- Karolinska Institutet, Szwecja,

- Uniwersytet w Bonn, Niemcy,

- European Research and Project Office GmbH, Niemcy,

- Szpital Akademicki w Heidelbergu, Niemcy,

- Szpital Akademicki w Tuebingen, Niemcy,

- Uniwersytet Kraju Saary, Niemcy,

- Uniwersytet Wschodniej Finlandii,

- Uniwersytet w Segedynie, Węgry,

- Stichting Katholieke Universiteit - Centrum Medyczne przy Uniwersytecie Radboud w Nijmegen, Holandia,

- Uniwersytet w Göteborgu, Szwecja,

- Centrum Medyczne przy Wolnym Uniwersytecie w Amsterdamie, Holandia,

- Centralny Instytut Zdrowia Psychicznego, Niemcy,

- Szpital Akademicki w Regensburgu, Niemcy,

- Akademia Nauk Republiki Czeskiej - Instytut Fizjologii, Czechy,

- Instytut Badawczy Nutricia Research,

- Uniwersytet w Tel Awiwie, Izrael.

Dalsze informacje na temat badania europejskiego i konsorcjum LipiDiDiet można znaleźć pod adresem: http://www.lipididiet.eu

Piśmiennictwo

1. Soininen H., Solomon A., Visser P.J., Hendrix S.B., Blennow K., Kivipelto M. i Hartmann T. w imieniu grupy realizującej badanie kliniczne LipiDiDiet (2017). 24-miesięczna kuracja konkretnym suplementem wieloskładnikowym u pacjentów w początkowej fazie Alzheimera (LipiDiDiet): randomizowane, kontrolowane badanie z podwójnie ślepą próbą. The Lancet Neurology. Pobrano ze strony: http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS1474-4422(17)30332-0/fulltext?elsca1=tlxpr.

2. Ogólnoświatowy Raport nt. Choroby Alzheimera z 2015 r. „Globalny wpływ demencji. Organizacja Alzheimer's Disease International (ADI). Dostęp marzec 2016 r. za pośrednictwem strony: http://www.worldalzreport2015.org

Źródło: LipiDiDiet Consortium

KONTAKT:

Jake Davis

tel. +44(0)784-344-8252

e-mail: jake.davis@havas.com

-

Imaan Petra

tel. +44(0)-751-539-1844

e-mail: imaan.petra@havas.com